Από την πτώση στη δόξα και τη νίκη στη μάχη κατά της αμαρτίας

του μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού Δανιήλ

από το Σαββατιάτικο ένθετο της «δημοκρατίας» για την Ορθοδοξία

Η πνευματική ζωή του πιστού διέρχεται από τα εξής στάδια, όπως καθορίζονται από τα θεόπνευστα κείμενα:
1ον. Η κατάσταση της πτώσεως
Αυτή, στη βιβλική παράδοση, χαρακτηρίζεται ως παλαιός άνθρωπος που φθείρεται συνεχώς από την αμαρτία. Είναι γήινος – χοϊκός (Προς Κορινθίους Α’, ιε’ 47). Το αυτεξούσιο του ανθρώπου αδυνατεί να αντισταθεί στην αμαρτία. Ο νους του σκοτίζεται. Η θέλησή του εξασθενεί. Οι επιθυμίες του εκτρέπονται στα μάταια και τα φθαρτά. 

Ο ορίζοντας της ζωής του είναι σκοτεινός.
Την κατάσταση αυτήν καλείται ο άνθρωπος να τη νεκρώσει με τη συνεργασία της δικής του θελήσεως και της Θείας Χάριτος, όπως προτρέπει ο Απόστολος Παύλος τους πιστούς: «Νεκρώσατε ουν τα μέλη υμών τα επί της γης» (Προς Κολοσσαείς, γ’ 5).

2ον. Η νέα εν Χριστώ κατάσταση
Με τη σάρκωση του Υιού του Θεού δίδεται η δυνατότητα στον άνθρωπο να ενωθεί με τον Ιησού Χριστό και, ενωμένος μαζί Του, να αποκτήσει νέες δυνατότητες, ενισχυόμενος συνεχώς από το Αγιο Πνεύμα, που ανακαινίζει την ύπαρξή του, σύμφωνα με την εικόνα του Δημιουργού Του (Προς Κολοσσαείς, γ’ 9-10).
Ο ευαγγελιστής Ιωάννης λέγει ότι ο άνθρωπος στην κατάσταση αυτήν έχει γεννηθεί από τον Θεό.
Σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, ο άνθρωπος αρχίζει να ζει για τον Θεό από την ώρα που βαπτίζεται. Με το μυστήριο απαλλάσσεται από τον παλαιό άνθρωπο και ενδύεται τον νέο, όπως διδάσκει ο Απόστολος Παύλος: «Οσοι γαρ εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε» (Προς Γαλάτας, γ’ 27).

3ον. Η πάλη
Ωστόσο, ανάμεσα στις δύο καταστάσεις διεξάγεται μια πάλη για το ποια θα κυριαρχήσει: από τη μία η νοοτροπία, η συμπεριφορά και η κατάσταση του παλαιού ανθρώπου, και από την άλλη η κατάσταση της εν Χριστώ ζωής που ζει ο άνθρωπος μαζί με τον Χριστό και ζωοποιείται από το Αγιο Πνεύμα.
Ο άνθρωπος καλείται να νεκρώσει τον παλαιό άνθρωπο και να ζήσει μαζί με τον Χριστό.
Αυτόν τον αγώνα περιγράφει ζωηρά ο Απόστολος Παύλος:
«Γιατί οι αμαρτωλές επιθυμίες είναι αντίθετες με το Πνεύμα, και φυσικά το Πνεύμα αντίθετο με τις αμαρτωλές επιθυμίες. Αυτά τα δύο αντιμάχονται το ένα το άλλο, και γι’ αυτό άλλωστε δεν κάνετε αυτά που θα θέλατε να κάνετε» (Προς Γαλάτας, ε’ 17).
«Ας ευχαριστήσουμε τον Θεό που το έκανε αυτό, με το σωτήριο έργο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Αρα, λοιπόν, εγώ ο ίδιος, ενώ συμφωνώ θεωρητικά με τον νόμο του Θεού, στην πράξη είμαι υποταγμένος στον νόμο της αμαρτίας» (Προς Ρωμαίους, ζ’ 25).

4ον. Η νίκη – ο δοξασμός
Η κατά Χριστόν ζωή στεφανώνεται από τη νίκη επί της αμαρτίας και οδηγεί στη δόξα τον άνθρωπο. Οι απόστολοι βεβαιώνουν τους πιστούς ότι θα δοξαστούν μαζί με τον Χριστό στη Βασιλεία Του, εφόσον νικήσουν και νεκρώσουν τον παλαιό άνθρωπο.
«Οταν ο Χριστός, που είναι η αληθινή ζωή μας, φανερωθεί, τότε κι εσείς, στην παρουσία του, θα φανερωθείτε μαζί του δοξασμένοι» (Προς Κολοσσαείς, γ’ 4).
«Αγαπητοί μου, τώρα είμαστε παιδιά του Θεού. Τι πρόκειται να γίνουμε στο μέλλον δεν έχει ακόμα φανερωθεί. Ξέρουμε όμως πως, όταν ο Χριστός φανερωθεί στη δευτέρα παρουσία Του, θα γίνουμε όμοιοι μ’ Αυτόν, γιατί θα Τον δούμε όπως πραγματικά είναι» (Α’ Ιωάννου, γ’ 2).