Του Γιάννη Παπανικολάου-ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ: Κρίσιμες έως χαοτικές στιγμές φαίνεται να βιώνει η παγκόσμια Ορθοδοξία. Η απόφαση για τη αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Εκκλησίας έχει προκαλέσει τη ρήξη, επέφερε διχασμό, δημιούργησε ίντριγκες και ένα επικίνδυνο παρασκήνιο … Κι ενώ σε λίγες ημέρες θα γιορτάσουμε την Κυριακή της Ορθοδοξίας, οι σχέσεις ισχυρών εκκλησιών θυμίζουν μπαρούτι που κρέμονται από μία κλωστή πριν το οριστικό μπουρλότο. Βέβαια, αυτά βλέπει το Βατικανό, κι από ότι μαθαίνουμε, τρίβει τα χέρια του καθώς ενισχύεται ο οικουμενικός ρόλος του. Ο νοών νοείτω!
Με το Πατριαρχείο Μόσχας να εμμένει στη θέση του και στη διακοπή της κοινωνίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και τις Αυτοκέφαλες Εκκλησίες να παίρνουν είτε επίσημα είτε ανεπίσημα τη θέση της μίας ή της άλλης πλευράς, ο εορτασμός την προσεχή Κυριακή θα επισκιαστεί από αυτή τη διαμάχη.
Οι φωνές προς τη μία ή την άλλη πλευρά δείχνουν πως υπάρχει διαφωνία και διχασμός. Το σχίσμα που πολλοί φοβούνται πως έχει επέλθει μπορεί να κρατήσει για καιρό με απρόβλεπτες συνέπειες.
Μόλις πρόσφατα, η Αρχιεπισκοπή Αλβανίας έδωσε στη δημοσιότητα επιστολή του Αρχιεπισκόπου Αναστάσιου με την οποία ζητούσε τη σύγκληση Πανορθόδοξης Σύναξης για το θέμα. Αμεσα, το Φανάρι δημοσιοποίησε την απάντηση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου με την οποία εξέφραζε τις θέσεις για το ουκρανικό.
Η θέση και η στάση του Αλβανίας δεν είναι η μοναδική. Κι άλλοι έχουν εκφράσει αντίστοιχη άποψη, γεγονός που προβληματίζει το Οικουμενικό Πατριαρχείο που βλέπει πως λόγω του ουκρανικού αρκετές Εκκλησίες έχουν εκφράσει δημόσια την αντίθεσή τους.
Το Πατριαρχείο της Μόσχας, στο οποίο ανήκε η Εκκλησία της Ουκρανίας κάνει λόγω για παραβίαση των κανόνων από το Φανάρι, ενώ το Οικουμενικό Πατριαρχείο υπενθυμίζει τον ρόλο της Μητρός Εκκλησίας.
Οι Πατριάρχες Αντιοχείας και Σερβίας έχουν πάρει ξεκάθαρη στάση απέναντι στο Φανάρι, ενώ τα Πατριαρχεία Ιεροσολύμων και Αλεξανδρείας παρακολουθούν διακριτικά τις εξελίξεις.
Το θέμα της Ουκρανίας απασχολεί και την Ελλαδική Εκκλησία, που είναι από αυτές που δεν έχουν πάρει θέση και συνεχίζουν την μελέτη του θέματος. Στις προηγούμενες συνεδριάσεις της, η ΔΙΣ είχε αναφερθεί στο θέμα αλλά κρίθηκε φρόνιμο να μη λάβει αποφάσεις. Κατά την τελευταία συνεδρίαση αποφασίστηκε εν όψει της Ιεραρχίας που συνέρχεται στις 19 Μαρτίου να εκφράσουν κάποια θέση. Έτσι το θέμα έχει δοθεί προς διαβούλευση στις συνοδικές επιτροπές επί των Δογματικών και Νομοκανονικών Ζητημάτων και επί των Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων, ώστε από κοινού να εισηγηθούν δεόντως προς την Ιερά Σύνοδο.