Συνέντευξη στον Μάνο Χατζηγιάννη
Στο σημερινό δεύτερο μέρος της αποκλειστικής του συνέντευξης στο “Αγιορείτικο βήμα” ο Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Νικόλαος μιλάει χωρίς να μάσαει τα λόγια του για όλα τα φλέγοντα ζητήματα που απασχόλησαν την χρονιά που σε λίγο τελειώνει την Εκκλησία.
Είναι αιχμηρός απέναντι στους κυβερνώντες κάνοντας λόγο για “αλλοτρίωση του λαού μας και η αλλοίωση της ελληνορθοδόξου ταυτότητός μας”
Επικριτικός και για την Ιεραρχια λέγοντας “Εάν η Εκκλησία μας όρθωνε Συνοδικά το ανάστημά Της και ύψωνε, επαναλαμβάνω, ως Ιερό Σώμα η Ιεραρχία τη φωνή Της, ίσως να είχαμε διαφορετικότερες εξελίξεις”. Επίσης μιλάει για την περίπτωση του ασθενή Μητροπολίτη Κίτρους. Σχολιάζει τα σενάρια περί διαχωρισμού Κράτους-Εκκλησίας με νόημα επισημαίνοντας πως “Δειλά και ύπουλα, εν αγνοία της Εκκλησίας, πασιφανές είναι πως προωθείται ένας επαχθής χωρισμός”
Διαβάστε ολόκληρο το δεύτερο μέρος της συνέντευξης:
5. Τη χρονιά που οδεύει προς το τέλος της πολλά ήταν εκείνα τα γεγονότα τα οποία προκάλεσαν αντιδράσεις στους πιστούς και για τα οποία τοποθετηθήκατε κι εσείς. Η αργία της Κυριακής, το σύμφωνο συμβίωσης, το μάθημα των Θρησκευτικών, η δημοπράτηση του τεμένους… Πιστεύετε πως υπάρχει ένας υπόγειος πόλεμος εναντίον της Εκκλησίας στη χώρα μας; Η Ιερά Σύνοδος έχει αντιμετωπίσει όπως θα έπρεπε τις “δοκιμασίες”;
Το τι υπάρχει στην πατρίδα μας το περιγράφει με ακρίβεια και εντιμότητα θα έλεγα ο αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως κ. Ευάγγελος Βενιζέλος στην απαντητική επιστολή του προς τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πειραιώς κ. Σεραφείμ. Υπάρχει η υποχρέωση να συμμορφωθεί πλήρως προς τα πιστεύω της Ενωμένης Ευρώπης. Παρότι στην αρχική συμφωνία εντάξεως της Ελλάδος ως νέου μέλους, ρητώς υπεγραμμίζετο, ότι θα διατηρήσει την ιδιοπροσωπεία της, τις αρχές και τις παραδόσεις της, εντούτοις τώρα απαιτεί η Ευρώπη την πλήρη συμμόρφωση της Ελλάδος προς τις αποφάσεις της, γι΄αυτό και επέβαλε προσφάτως το πρόστιμο για την μή κύρωση του συμφώνου συμβιώσεων ατόμων του ιδίου φύλου. Άρα έχουμε χάσει το δικαίωμα να ορίζουμε τα του οίκου μας. Χειρότερο κατάντημα δεν υπάρχει για μια ελεύθερη και ιστορική χώρα.
Έτσι λοιπόν εισάγει η Βουλή προς ψήφιση Νομοσχέδια, τα οποία αντιβαίνουν στην πίστη, στην παράδοση και στα ήθη του Ελληνικού λαού. Για την προστασία των μειονοτήτων κανένας δεν αντιλέγει. Άλλωστε η μόνη που ανέκαθεν περιέβαλε και σήμερα περιβάλλει με αγάπη κάθε ξένο, είναι η Εκκλησία και η Ελληνική ευγενική καρδιά. Για την εξάσκηση των θρησκευτικών αναγκών των μουσουλμάνων πρέπει να φροντίσει η Πολιτεία. Όχι όμως να εγείρει με δαπάνες του πονεμένου Ελληνικού Λαού μνημείο λατρείας του Μωάμεθ «εν μέσαις Αθήναις».
Η Κυριακή αργία, την οποία πιεστικά η σημερινή κυβέρνηση θέλει να καταργήσει δεν επιδέχεται καμία διαπραγμάτευση. Είναι εντολή του Θεού και αποτελεί βασικό συστατικό της χριστιανικής ζωής.
Τα σύμφωνα συμβιώσεως είναι καινοφανή και παράδοξα και παραβιάζουν την ηθική και φυσιολογική ζωή.
Με όλα αυτά και άλλα πολλά εισαγόμενα επιχειρείται η ανατροπή της μέχρι τώρα ηθικής τάξεως στη χώρα μας, η αλλοτρίωση του λαού μας και η αλλοίωση της ελληνορθοδόξου ταυτότητός μας. Εάν στις προτεινόμενες αλλαγές και στις καταιγιστικές ανατροπές, υπήρχε η συγκατάθεση του ελληνικού λαού το πράγμα θα ήταν διαφορετικό. Πλην όμως εισάγουν και νομοθετούν τα τοιαύτα, δίχα της εγκρίσεως του λαού και εν αγνοία της Εκκλησίας, η οποία εκ του Συντάγματος έχει λόγο για όλα αυτά.
Εάν η Εκκλησία μας όρθωνε Συνοδικά το ανάστημά Της και ύψωνε, επαναλαμβάνω, ως Ιερό Σώμα η Ιεραρχία τη φωνή Της, ίσως να είχαμε διαφορετικότερες εξελίξεις. Μεμονωμένες φωνές του Αρχιεπισκόπου και των Μητροπολιτών ακούγονται. Εκείνο όμως που θα μετρούσε ιδιαίτερα είναι η αντίδραση του Σώματος της Ιεραρχίας σε όσα αντιευαγγελικά και ανθελληνικά υφαίνουν και προωθούν περίεργοι τύποι προσκυνημένων. Ο στενάζων λαός περιμένει να ιδεί την Εκκλησία του να διαχωρίζεται από αυτήν την κατάσταση.
6. Φέτος μετά από πολλά χρόνια κινήθηκαν οι σχετικές διαδικασίες και είχαμε απομάκρυνση Ιεράρχου από το μητροπολιτικό του θρόνο λόγω αδυναμίας ασκήσεως των καθηκόντων του. Πως το σχολιάζετε;
Είμαι εξ εκείνων που αντέδρασαν στην πρώτη απόφαση της Διαρκούς Συνόδου, περί αποστολής ιατρών εις τον ασθενούντα Μητροπολίτη Κίτρους κ. Αγαθόνικο. Είχα μάλιστα προτείνει να αποστείλει η Ιερά Σύνοδος ένα βοηθό Επίσκοπο, εκ των πολλών της Ιεράς Αρχιεπισκοπής διά να αναπληρώσει τα ελλείποντα του αξιοσεβάστου και διακεκριμένου Ιεράρχου, διότι κατά τους Ιερούς Κανόνες δεν επιτρέπεται η κατάργηση του Μητροπολίτου, ειμή μόνον με τη θανή του ή με την λόγω βαρυτάτων παραπτωμάτων καθαίρεσή του.
Υπάρχει βέβαια πρόβλημα διαποιμάνσεως του λαού με τους υπερήλικες και ασθενείς Μητροπολίτες. Το καλύτερο είναι πριν φθάσει κανείς εις το απροχώρητο, να έχει την δύναμη να υποβάλλει την παραίτησή του και εάν η βλάβη είναι και διανοητική, να αναλαμβάνει το περιβάλλον του να πείσει τον γέροντα στην υποβολή παραιτήσεως.
Διαφορετικά έχουμε τα σχόλια του Κλήρου και του λαού εις βάρους του δύοντος Αρχιερέως, την ανεξέλεγκτη διαχείριση των της Μητροπόλεως από το στενό περιβάλλον, και την ανάληψη μέτρων υπό της Διοικήσεως της Εκκλησίας, νομίμων μεν, αλλά αντικανονικών.
Το θέμα των ανήμπορων Αρχιερέων, που δεν λειτουργούν, δεν κηρύττουν, δεν διοικούν πρέπει να λύεται προσωπικά και όχι διοικητικά, γιατί πληγώνει και τον ίδιο και την Εκκλησία.
Είναι καιρός η Ιερά Σύνοδος να υλοποιήσει παλαιές αποφάσεις της, περί ιδρύσεως αναπαυτηρίου Σχολαζόντων Αρχιερέων, για να ευρίσκουν αξιοπρεπή περίθαλψη οι αποχωρούντες της ενεργού υπηρεσίας. Ενώ η ίδρυσή του είναι υπόθεση ενός εξαμήνου απορώ γιατί δεν προχωρεί. Αρκετοί Ιεράρχες της περιπτώσεως αυτής θα ενθαρρυνθούν να υποβάλουν την παραίτησή τους. Έχετε παρατηρήσει σχολάζοντες Αρχιερείς σε τι κατάσταση περιέρχονται αγνοήσεως και περιφρονήσεως από εκείνους, που πριν τους τιμούσαν και τους υπελόγιζαν; Η Εκκλησία οφείλει να μεριμνήσει για την παροχή ποιότητος ζωής των γερόντων μελών της Ιεραρχίας Της.
7. Από τον ίδιο τον Αρχιεπίσκοπο ειπώθηκε πως αν χρειαστεί η Εκκλησία είναι έτοιμη για ένα διαχωρισμό από το κράτος. Ποια είναι η δική σας γνώμη;
Η Εκκλησία δεν φοβείται τον διαχωρισμό αλλά και δεν τον επιδιώκει, γιατί ο διαχωρισμός θα βλάψει κυρίως το Έθνος. Η Εκκλησία είναι η σπονδυλική στήλη του Ελληνικού Έθνους. Στην Ελλάδα η Εκκλησία έχει θυσιαστεί για το Γένος. Αυτή είναι που το βοήθησε στα πρώτα βήματά του μετά την Εθνεγερσία του 1821 να οργανωθεί ως Κράτος. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Παιδεία, στην Διοίκηση, στην Δικαιοσύνη, ακόμα και στα Οικονομικά χρησιμοποιήθηκαν ως Υπουργοί Επίσκοποι και πεπαιδευμένοι Κληρικοί. Ο λαός ζει τη σχέση αυτή σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του. Νομίζετε ότι είναι υπόθεση ενός νομοθετήματος η διάρρηξη του πνευματικού αυτού γάμου Εκκλησίας και Κοινωνίας; Το παρόν Σύνταγμα οριοθετεί τους λεγομένους διακριτούς ρόλους και την σχέση συναλληλίας, η οποία εγγυάται την ομαλή συλλειτουργία Πολιτείας και Εκκλησίας.
Στην Ελλάδα, τουλάχιστον προς το παρόν, δεν περνάει η ιδέα του αθρήσκου κράτους, όπως συμβαίνει στα Κράτη της Ευρώπης. Πρέπει να διαφθαρεί πλήρως ο λαός και να συμβιβαστεί η Εκκλησία για να περάσουν οι θιασώτες του χωρισμού τα σχέδιά τους. Εάν ο λαός όμως το θελήσει τότε και εμείς θα συγκατανεύσωμε και θα καθίσουμε στο τραπέζι του διαλόγου με την Πολιτεία δια να διαχωρίσουμε «τα εμά και τα σα».
Δειλά και ύπουλα, εν αγνοία της Εκκλησίας, πασιφανές είναι πως προωθείται ένας επαχθής χωρισμός. Να γνωρίζει όμως ο κόσμος ότι οι φύλακες γρηγορούν.
8. Έχει αλλοιωθεί πιστεύετε η φύση του εορτασμού των Χριστουγέννων; Έχουμε παρασυρθεί από δυτικά πρότυπα; Τι λείπει και πως θα πρέπει να εορτάσει ο κάθε Χριστιανός;
Τα Χριστούγεννα για κάθε Χριστιανό είναι ημέρα επανασυνδέσεως με τον Θεό. Το λέγει χαρακτηριστικά ο Μέγας Αθανάσιος «ο Θεός γέγονεν άνθρωπος, ίνα τον άνθρωπον Θεόν απεργάσηται». Ο Θεός πτωχεύει και ταπεινώνεται για να πλουτίσουμε εμείς με τε δώρα του Αγίου Πνεύματος και υψωθούμε στη χώρα του αγιασμού και της σωτηρίας. Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας προετοιμάζει με τη νηστεία των 40 ημερών ώστε τα Χριστούγεννα να κοινωνήσουμε του σώματος και του αίματος του Χριστού, και με τον τρόπο αυτό να γεννηθεί ο Σωτήρας μέσα στην καρδιά μας. Χριστούγεννα χωρίς Χριστό και αναγέννηση δεν είναι Χριστούγεννα. Είναι κοσμική εορτή διακοπών, δώρων, εκδρομών και διασκεδάσεων.
Χαρακτηριστικός είναι ο τρόπος με τον οποίο εορτάζουν πολλοί τα Χριστούγεννα. Κυρίως στις μεγάλες πόλεις με τα ολονύκτια ρεβεγιόν, τα οποία τελειώνουν την ώρα που οι καμπάνες των Εκκλησιών καλούν τους πιστούς στους Ναούς για να προσκυνήσουν τον νεογέννητο Χριστό και εκείνοι επιστρέφουν στα σπίτια τους για να κοιμηθούν χωρίς καν να τους ακουμπήσει η χαρά της Γεννήσεως. Οι Δυτικοί βέβαια διασκεδάζουν την νύχτα των Χριστουγέννων, μετά τη Θεία Λειτουργία που τελείται τα μεσάνυχτα. Εμείς κρατήσαμε τη διασκέδασή τους και μείναμε μακριά από την ουσία των Χριστουγέννων, που είναι η ωραία ορθρινή Θεία Λειτουργία της Γεννήσεως.
Οι πρωινές καμπάνες των Χριστουγέννων έχουν τους πιο ωραίους ήχους και η μεγαλοπρεπής Θεία Λειτουργία είναι από τις ωραιότερες μυσταγωγίες της Εκκλησίας μας.
9. Φέτος εορτάστηκαν και τα 100 χρόνια από την ενσωμάτωση του Αγίου Όρους στην Ελλάδα. Τι σημαίνει για εσάς το “περιβόλι της Παναγιάς”;
Το Άγιον Όρος είναι το καύχημα της Ορθοδοξίας και το πνευματικό προπύργιο της Ελλάδος. Είναι ο μυστικός παράδεισος στον οποίο η Βασίλισσα των Αγγέλων, η Υπεραγία Θεοτόκος, διανέμει την ευωδία των θείων Χαρισμάτων στους εναθλουμένους πατέρες και στους ευσεβείς προσκυνητές.
Στην ανθρώπινη κοινωνία του διδάσκεται ο προσκυνητής τον τρόπο προσεγγίσεως της θεϊκής κοινωνίας και στον αέρα του αιωρούνται τα πνευματικά σωματίδια της αγιότητος, τα οποία «εισπνεόμενα» μεταφέρουν στην ανθρώπινη ύπαρξη ουράνιες εμπειρίες.
Τό Άγιον Όρος είναι τόπος μεταμορφώσεως. Ευτυχώς που υπάρχει στην πατρίδα μας και ως αλεξικέραυνο απορροφά τους κεραυνούς της αμαρτίας και των συμφορών.
Στον Άγιον Όρος εγνώρισα εκ νεότητός μου αγίους ανθρώπους, τους οποίους ευγνωμονώ διότι μου έδειξαν τον δρόμο του αγιασμού, όπως τον οικουμενικό διδάσκαλο και μεγάλο άγιο της εποχής μας μοναχό Παΐσιο και άλλους πολλούς.
Πολλές φορές, όταν ξυπνώ τα βράδια, ο νους μου πάει στα Μοναστήρια και στα Ασκητήρια του Αγίου Όρους, που εκείνη την ώρα οι Πατέρες ψάλλουν, λειτουργούν και υμνούν τον Θεό. Και λέω στον εαυτό μου: «εσύ αναπαύεσαι και οι πατέρες προσεύχονται για τον κόσμο. Δόξα τω Θεώ!»
Το Περιβόλι της Παναγίας είναι φορτωμένο με αγιότητα, ιστορία, τέχνη, πολιτισμό και πνευματικό κάλλος, όμοιο του οποίου δεν υπάρχει σε όλον τον κόσμο. Για την εποχή μας, την Εκκλησία μας και την Πατρίδα μας, αποτελεί ανεκτίμητο πνευματικό θησαυρό, που παίζει καθοριστική σημασία για την πορεία της κοινωνίας, της ορθοδοξίας και της Ελλάδος.
Μια ευχή ενόψει των εορτών….
Σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη εποχή, η πατρίδα μας έχει ανάγκη από την ευδοκία της Βηθλεέμ για να μη παραφρονήσει, για να εμψυχωθεί και μη δειλιάσει, για να βρει το φως μέσα στο πυκνό σκοτάδι της απελπισίας.
Το μήνυμα των Αγγέλων προς τους ποιμένες της Βηθλεέμ είναι σάλπισμα ελπίδος και χαράς για όλους μας: «Μη φοβείσθε. Ιδού γαρ ευαγγελίζομαι υμίν χαράν μεγάλην, ήτις έσται παντί τω λαώ, ότι ετέχθη υμίν σήμερον Σωτήρ, ως εστί Χριστός Κύριος».