ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ: Η είδηση ότι ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ.κ. Ιωάννης θα παραστεί στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου το Σάββατο 26 Απριλίου 2025, στο Βατικανό, έχει προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις, ιδιαίτερα μεταξύ των Ορθόδοξων πιστών στην Ελλάδα και σε ολόκληρο τον Ορθόδοξο κόσμο.
Του Γιάννη Παπανικολάου – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Προκαθήμενος της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας, λίγες μόλις εβδομάδες μετά την ενθρόνισή του, επέλεξε ως πρώτο του διεθνές ταξίδι την παρουσία του στην κηδεία του Πάπα. Στη δήλωσή του, χαρακτήρισε την εκδημία του Πάπα Φραγκίσκου ως «μεγάλη απώλεια ιδιαίτερα για τους φτωχούς», τονίζοντας πως «ο Πάπας θα μείνει στη μνήμη για την απλότητά του και την αφοσίωσή του σε εμπερίστατους ανθρώπους».
Η συμμετοχή και τα εγκωμιαστικά λόγια του Αρχιεπισκόπου Ιωάννη, παρότι φανερώνουν μια ανθρωπιστική και ειρηνική προσέγγιση στις διαχριστιανικές σχέσεις, έχουν πυροδοτήσει την αντίδραση σημαντικής μερίδας πιστών. Πολλοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί εκφράζουν έντονη δυσφορία, θεωρώντας ότι η υπερπροβολή της απώλειας του Πάπα και οι δημόσιες δηλώσεις Ορθοδόξων Προκαθημένων φτάνουν στα όρια της προσβολής του θρησκευτικού αισθήματος των πιστών.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία, με την ιδιαίτερη αποστολική της παράδοση και το μαρτυρικό της φρόνημα, διακρίνεται από την αυστηρή της θεολογική αυτοσυνειδησία. Πολλοί πιστοί αισθάνονται ότι η δημόσια έκφραση πένθους προς τον Προκαθήμενο της Ρώμης, χωρίς τη δέουσα οριοθέτηση δογματικής διαφοροποίησης, θολώνει τα όρια μεταξύ Ορθοδοξίας και Παπισμού.
«Δεν μας προσβάλλει το γεγονός ότι ένας Προκαθήμενος μιλά για φτώχεια και απλότητα», σχολιάζει αναγνώστης στο vimaorthodoxias.gr, «αλλά όταν η γλώσσα γίνεται σχεδόν αγιογραφική για έναν Πάπα, η θρησκευτική μας συνείδηση τραυματίζεται. Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για “μεγάλη απώλεια” λες και πρόκειται για Πατέρα της Ορθόδοξης Εκκλησίας».
Η συγκυρία αυτή φέρνει για άλλη μια φορά στο προσκήνιο το διαχρονικό ερώτημα για τα όρια της χριστιανικής αγάπης και της εκκλησιαστικής ακρίβειας. Αν και δεν αμφισβητείται η ανθρώπινη αξία του εκλιπόντος Πάπα, η ορθόδοξη πνευματικότητα καλεί σε προσευχή, διάκριση και σταθερότητα στην Πίστη, με πλήρη σεβασμό στην Ιερά Παράδοση.
Οι επόμενες ημέρες αναμένεται να δείξουν εάν θα υπάρξουν και άλλες συμμετοχές από Ορθόδοξες Εκκλησίες στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου, γεγονός που αναμένεται να συνεχίσει να προκαλεί συζητήσεις, προβληματισμό και – ίσως – δημόσιες παρεμβάσεις και από άλλους ιεράρχες.