ΑΚΑΘΙΣΤΟΣ ΥΜΝΟΣ- Η Ελληνισμός γονατίζει ενώπιον της Παναγίας – Την Παρασκευή 4 Απριλίου η κορύφωση της Μεγάλης Τεσσαρακοστής
Του Γιώργου Θεοχάρη – Το ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ υποκλίνεται στη Θεοτόκο
Την Παρασκευή 4 Απριλίου 2025, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και σε κάθε Ορθόδοξο ναό ανά την υφήλιο, θα ψαλεί ο Ακάθιστος Ύμνος προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Από τον Έβρο έως τη Γαύδο και από τα μοναστήρια του Αγίου Όρους έως τα παρεκκλήσια των νοσοκομείων και των στρατοπέδων, οι πιστοί θα σταθούν όρθιοι, με αναμμένα κεριά, για να τιμήσουν την Παναγία, την Υπέρμαχο Στρατηγό, την ελπίδα κάθε πονεμένης ψυχής.
Ο Ακάθιστος Ύμνος αποτελεί μία από τις κορυφαίες ακολουθίες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Το όνομά του προέρχεται από το γεγονός ότι ψάλλεται “ακαθίστως”, δηλαδή οι πιστοί παραμένουν όρθιοι καθ’ όλη τη διάρκεια, σε ένδειξη τιμής και ευγνωμοσύνης προς την Παναγία. Κορυφαία σημεία της ακολουθίας είναι το «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια» και το «Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε», τα οποία ψάλλονται με συγκίνηση από χιλιάδες στόματα, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα κατανύξεως και ενότητας.
Ιεροί ναοί γεμίζουν ελπίδα και δάκρυα
Ήδη από τις αρχές της εβδομάδας, οι ενορίες έχουν ξεκινήσει τις προετοιμασίες. Οι ιερείς, οι ψάλτες, αλλά και οι εκκλησιαστικές επιτροπές φροντίζουν ώστε οι ναοί να είναι καθαροί και κατάλληλα στολισμένοι. Ειδικά για φέτος, όπου η Πρώτη Παρασκευή του Απριλίου συμπίπτει με το τέλος των Χαιρετισμών, αναμένεται αυξημένη προσέλευση, τόσο από τακτικούς εκκλησιαζόμενους όσο και από ανθρώπους που ζητούν παρηγοριά.
Ο Ακάθιστος Ύμνος θα ψαλεί και σε χώρους ειδικών συνθηκών: σε φυλακές, νοσοκομεία, ψυχιατρεία, μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, ακόμα και σε υπόγεια ναών όπου συνάζονται λίγοι και ταπεινοί. Για άλλη μια φορά, η Ορθόδοξη Εκκλησία θα δείξει το πρόσωπο της αγκαλιάς και της συμπαράστασης προς κάθε άνθρωπο που πονά.
Ιδιαίτεροι Ακάθιστοι στο Άγιον Όρος και στους Αγίους Τόπους
Στο Άγιον Όρος, μοναχοί από όλες τις Μονές, Σκήτες και Κελλιά θα συγκεντρωθούν στο Καθολικό των Μονών για την τέλεση της Ακολουθίας, η οποία διαρκεί συνήθως πάνω από δύο ώρες. Ο Ακάθιστος ψάλλεται εκεί ολόκληρος, και όχι αποσπασματικά όπως στους τέσσερις πρώτους Χαιρετισμούς, με χαρακτηριστική την απόλυτη ησυχία και ευλάβεια.
Το ίδιο σκηνικό αναμένεται να εκτυλιχθεί και στον Πανάγιο Τάφο στα Ιεροσόλυμα, στο μοναστήρι της Μεγάλης Παναγίας στη Πάτμο, και στη Μονή Σουμελά στην Τραπεζούντα, όπου χιλιάδες Ορθόδοξοι ανά τον κόσμο προστρέχουν με θέρμη.
Πως προέκυψε ο Ακάθιστος Υμνος
Ο Ακάθιστος Ύμνος πρωτοψάλθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 626 μ.Χ., όταν οι κάτοικοί της σώθηκαν από θαυματουργική επέμβαση της Παναγίας, κατά την πολιορκία της Πόλης από τους Πέρσες και τους Αβάρους.
Τη νίκη απέδωσαν στη Θεοτόκο και, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης, συγκεντρώθηκαν στον Ναό των Βλαχερνών, όπου όρθιοι όλη τη νύχτα έψαλαν τον ύμνο, γι’ αυτό και ονομάστηκε «Ακάθιστος». Η συγγραφή του αποδίδεται στον άγιο Ρωμανό τον Μελωδό ή στον Πατριάρχη Σέργιο. Έκτοτε αποτελεί λαμπρό δείγμα της βυζαντινής υμνολογίας και ψάλλεται κάθε Σαρακοστή.
Η Παναγία ως ασπίδα των καιρών
Ο Ακάθιστος Ύμνος δεν είναι απλώς ένα εκκλησιαστικό ποίημα. Είναι ύμνος πίστεως, ελπίδας και σωτηρίας. Η Παναγία, μέσα από τις φράσεις «Χαίρε, διά σου νεουργείται η κτίσις» και «Χαίρε, των δαιμόνων η καταστροφή», παρουσιάζεται ως θεία παρέμβαση στις ταραχές του κόσμου, ως άμυνα ενάντια στον διάβολο, στις θλίψεις, στις πλάνες και τα μάγια.
Ιδιαίτερα σε εποχές πνευματικής σύγχυσης, όπως η σημερινή, η Παναγία στέκεται ως φως μέσα στο σκοτάδι, οδηγός για τους νέους, στήριγμα για τις μητέρες, παρηγοριά για τους ασθενείς. Όπως διδάσκουν και οι Πατέρες της Εκκλησίας, οι Χαιρετισμοί της Παναγίας καίνε τα πνεύματα του σκότους και φέρνουν ειρήνη στην ψυχή.
Συμμετοχή όλων – Μήνυμα ενότητας
Σημαντική είναι και η συμμετοχή των νέων ανθρώπων που επιστρέφουν στους ναούς αναζητώντας κάτι αυθεντικό, μακριά από τη θορυβώδη και ρευστή καθημερινότητα. Στον φετινό Ακάθιστο αναμένονται δεκάδες χιλιάδες νέοι σε όλη την Ελλάδα.
Όπου υπάρχει Παναγία, υπάρχει ελπίδα
Η Παρασκευή 4 Απριλίου 2025 δεν θα είναι απλώς μία ακόμα Παρασκευή. Θα είναι η νύχτα που η Ελλάδα γονατίζει μπροστά στην Παναγία, ψάλλοντας:
«Χαίρε, δι’ ής νεουργείται η κτίσις· χαίρε, δι’ ής προσκυνεῖται ὁ Κτίστης».
Μια νύχτα γεμάτη φως, προσευχή και δάκρυα. Γιατί όταν ψάλλονται οι Χαιρετισμοί, ο ουρανός αγγίζει τη γη.