Συρία: Λίγες μέρες πριν από τα 59α του γενέθλια, ο Μπασάρ αλ Άσαντ, ο επί μακρόν πρόεδρος της Συρίας, φαίνεται να έχει εξαφανιστεί.
Του Γιάννη Παπανικολάου – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Η είδηση προκαλεί παγκόσμιο ενδιαφέρον, καθώς η Συρία βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι έπειτα από δεκαετίες συγκρούσεων και αυταρχικής διακυβέρνησης από την οικογένεια Άσαντ. Μετά από 54 χρόνια δυναστικής εξουσίας, εκ των οποίων τα 25 υπό την ηγεσία του Μπασάρ, η χώρα εισέρχεται σε μια νέα, αχαρτογράφητη φάση, με την πρωτεύουσα Δαμασκό να περνά στον έλεγχο των ανταρτών.
Οι αντάρτες, οι οποίοι εδώ και μήνες πλησιάζουν στο προεδρικό μέγαρο, ανακοίνωσαν την πτώση του καθεστώτος Άσαντ. Με βίντεο και δηλώσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πανηγυρίζουν τη νίκη τους, χαρακτηρίζοντας την εξέλιξη ως «το τέλος της τυραννίας». Ωστόσο, παρά τη στρατηγική τους επιτυχία, παραμένει ένα βασικό ερώτημα: Πού βρίσκεται ο Μπασάρ αλ Άσαντ;
Last night we tracked a Ilyushin Il-76T flight over Syria.
The flight took off from Damascus and the signal was lost near the city of Homs.
* We can confirm that flight took place.
* The aircraft was old with an older transponder generation, so some data might be bad or… pic.twitter.com/uCGUnVeug0— Flightradar24 (@flightradar24) December 8, 2024
Η τελευταία του εμφάνιση και οι εικασίες για τη φυγή
Η τελευταία δημόσια εμφάνιση του Άσαντ καταγράφηκε πριν από περίπου δύο εβδομάδες, κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης με κυβερνητικούς αξιωματούχους στη Δαμασκό. Από τότε, οι αναφορές για την παρουσία του ήταν ελάχιστες, ενώ οι φήμες για την επικείμενη αποχώρησή του πλήθαιναν.
Σύμφωνα με συριακές πηγές, ο Άσαντ φέρεται να επιβιβάστηκε σε ένα στρατιωτικό αεροσκάφος Ilyushin-76 από το Διεθνές Αεροδρόμιο της Δαμασκού. Το αεροσκάφος αναχώρησε εσπευσμένα με κατεύθυνση τη Χομς, ωστόσο λίγο μετά την απογείωση, το ίχνος του εξαφανίστηκε από τα ραντάρ. Το γεγονός αυτό πυροδότησε πλήθος εικασιών: το αεροσκάφος μπορεί να καταρρίφθηκε από αντάρτες, να υπέστη μηχανική βλάβη ή να έκλεισε εσκεμμένα τους μεταδότες του, με σκοπό να μην εντοπιστεί.
Η τύχη του Μπασάρ αλ Άσαντ παραμένει άγνωστη. Οι αντάρτες ισχυρίζονται ότι έχει διαφύγει, ενώ άλλες φήμες τον θέλουν να έχει σκοτωθεί κατά τη διάρκεια της πτήσης. Ορισμένοι αναλυτές, ωστόσο, εκτιμούν ότι ίσως σχεδιάζει να επανεμφανιστεί σύντομα, σχηματίζοντας μια εξόριστη κυβέρνηση από ασφαλές καταφύγιο.
Last night we tracked a Ilyushin Il-76T flight over Syria.
The flight took off from Damascus and the signal was lost near the city of Homs.
* We can confirm that flight took place.
* The aircraft was old with an older transponder generation, so some data might be bad or… pic.twitter.com/uCGUnVeug0— Flightradar24 (@flightradar24) December 8, 2024
Πιθανά σενάρια για την τύχη του Άσαντ
1. Καταφύγιο στο εξωτερικό
Το σενάριο της εξορίας μοιάζει πιθανό, δεδομένου ότι αρκετοί σύμμαχοι του Άσαντ, όπως η Ρωσία και το Ιράν, ενδέχεται να του προσφέρουν ασφαλές καταφύγιο. Η Μόσχα, ειδικότερα, έχει στηρίξει το καθεστώς Άσαντ από την αρχή του εμφυλίου πολέμου το 2011, παρέχοντας στρατιωτική και πολιτική υποστήριξη. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για τον σχηματισμό μιας εξόριστης κυβέρνησης, αν και θα εξαρτηθεί από την πολιτική βούληση των συμμάχων του.
2. Θάνατος ή αιχμαλωσία
Αν το αεροσκάφος καταρρίφθηκε ή έπεσε λόγω τεχνικού προβλήματος, το πιθανότερο είναι ο Άσαντ να έχει σκοτωθεί. Σε αυτή την περίπτωση, το καθεστώς του καταρρέει οριστικά, καθώς οι βασικοί μηχανισμοί εξουσίας εξαρτώνταν σε μεγάλο βαθμό από την προσωπικότητά του. Εναλλακτικά, αν οι αντάρτες καταφέρουν να τον αιχμαλωτίσουν, η τύχη του θα εξαρτηθεί από τη στάση που θα κρατήσει η διεθνής κοινότητα.
3. Απόπειρα επιστροφής
Υπάρχει πάντα η πιθανότητα ο Άσαντ να έχει καταφύγει σε κάποιο ασφαλές σημείο εντός της Συρίας, προετοιμάζοντας την αντεπίθεσή του. Αυτό το σενάριο, ωστόσο, μοιάζει λιγότερο πιθανό, δεδομένης της ραγδαίας προέλασης των ανταρτών και της απώλειας βασικών ερεισμάτων εξουσίας.
Celebratory Gunfire heard across the Syrian Capital of Damascus, as Residents wake up to the News that the Assad Regime has Collapsed and that the Rebels have captured the City. pic.twitter.com/CEhHeQ5SP7
— OSINTdefender (@sentdefender) December 8, 2024
Οι συνέπειες για τη Συρία
Η εξαφάνιση του Άσαντ αποτελεί σημείο καμπής για τη Συρία, αλλά δεν σημαίνει απαραίτητα την αρχή της σταθερότητας. Η πτώση του καθεστώτος μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω διχασμό, καθώς διάφορες ένοπλες ομάδες θα επιχειρήσουν να ελέγξουν τη χώρα.
Παράλληλα, η διεθνής κοινότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με το δίλημμα της αποκατάστασης της ειρήνης στη Συρία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, η Τουρκία και το Ιράν έχουν διαμετρικά αντίθετες προσεγγίσεις για τη μετάβαση εξουσίας, γεγονός που καθιστά την κατάσταση ακόμη πιο περίπλοκη.
Μια νέα σελίδα για τη Συρία;
Η εξαφάνιση του Μπασάρ αλ Άσαντ μπορεί να σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής για τη Συρία, αλλά η χώρα βρίσκεται ακόμα μακριά από την ομαλότητα. Η πτώση του καθεστώτος αφήνει πίσω της μια χώρα διχασμένη, με εκατομμύρια πρόσφυγες, κατεστραμμένες υποδομές και μια οικονομία σε ελεύθερη πτώση.
Το ερώτημα παραμένει: Αν η εποχή Άσαντ ανήκει πλέον στο παρελθόν, ποιο θα είναι το μέλλον της Συρίας; Οι απαντήσεις δεν θα έρθουν εύκολα, και το κόστος της μετάβασης θα είναι βαρύ για όλους.
Syrian Rebels this morning, at the Gates of Assad’s Presidential Palace in the Capital of Damascus. pic.twitter.com/jqiX21LYIA
— OSINTdefender (@sentdefender) December 8, 2024