ΙΣΡΑΗΛ: Το Ισραήλ έχει παράσχει διαβεβαιώσεις στην κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν ότι δεν θα στοχοποιήσει πυρηνικές ή πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Ιράν κατά τη διάρκεια μελλοντικών στρατιωτικών ενεργειών.
Του Γιάννη Παπανικολάου
Σύμφωνα με τον *Guardian*, το Ισραήλ δεσμεύτηκε ότι θα αποφύγει να πλήξει αυτές τις κρίσιμες υποδομές, καθώς εξετάζει το πώς θα απαντήσει στην πυραυλική επίθεση που δέχθηκε στο έδαφός του την 1η Οκτωβρίου 2023. Οι δεσμεύσεις αυτές έρχονται στο πλαίσιο των ευρύτερων προσπαθειών για να αποφευχθεί η κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή και να διασφαλιστεί η σταθερότητα στον Περσικό Κόλπο.
Η πυραυλική επίθεση, για την οποία το Ισραήλ θεωρεί υπεύθυνη την Τεχεράνη, προκάλεσε ανησυχίες τόσο στο Ισραήλ όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες για το ενδεχόμενο κλιμάκωσης της έντασης μεταξύ των δύο χωρών. Παρόλα αυτά, η Ουάσιγκτον ζήτησε από την ισραηλινή ηγεσία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να μην προχωρήσει σε επιθέσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν στρατηγικές υποδομές του Ιράν, όπως οι πυρηνικές εγκαταστάσεις και οι ενεργειακοί πόροι.
Ισραηλινή αντίδραση
Το Ισραήλ έχει μακροχρόνια διαφωνία με το Ιράν σχετικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα, το οποίο θεωρείται από το Ισραήλ ως απειλή για την εθνική του ασφάλεια. Η ισραηλινή κυβέρνηση, υπό τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, έχει κατηγορήσει επανειλημμένα την Τεχεράνη ότι προσπαθεί να αναπτύξει πυρηνικά όπλα, κάτι που το Ιράν αρνείται, ισχυριζόμενο ότι το πρόγραμμά του έχει ειρηνικούς σκοπούς. Σε αυτό το πλαίσιο, οι επιθέσεις σε κρίσιμες ιρανικές υποδομές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ευρύτερη σύγκρουση, ειδικά αν αυτές αφορούσαν περιοχές που σχετίζονται με την πυρηνική ενέργεια ή τις εξαγωγές πετρελαίου.
Ωστόσο, η απόφαση του Ισραήλ να παράσχει διαβεβαιώσεις στις ΗΠΑ εντάσσεται στην προσπάθεια να διατηρηθούν οι ισχυροί δεσμοί μεταξύ των δύο χωρών και να μην διαταραχθεί η στρατηγική συνεργασία στην περιοχή. Οι ΗΠΑ, αν και υποστηρίζουν το Ισραήλ σε ζητήματα άμυνας, επιθυμούν να αποφύγουν μια ευρύτερη σύρραξη στη Μέση Ανατολή, ιδιαίτερα σε έναν τόσο ευαίσθητο τομέα όπως οι ενεργειακοί πόροι και το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Ο ρόλος των ΗΠΑ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν σημαντικά συμφέροντα στην περιοχή του Περσικού Κόλπου και διαδραματίζουν έναν ενεργό ρόλο στην αποτροπή κλιμάκωσης της έντασης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Η αμερικανική κυβέρνηση, υπό τον Μπάιντεν, έχει επιδιώξει να επιτύχει διπλωματική λύση στις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των δύο χωρών, ειδικά όσον αφορά το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Παρά τις διαφωνίες και τις συγκρούσεις, η Ουάσιγκτον εξακολουθεί να στηρίζει την αποκατάσταση της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, γνωστή ως Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA), το οποίο είχε εγκαταλειφθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ το 2018.
Η δέσμευση του Ισραήλ να μην χτυπήσει πυρηνικές ή πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Ιράν αποτελεί μια κίνηση που δείχνει ότι το Ισραήλ αντιλαμβάνεται την ανάγκη να συνεργαστεί στενά με τους Αμερικανούς συμμάχους του για να διατηρήσει την περιφερειακή σταθερότητα. Ωστόσο, παραμένει άγνωστο το πώς θα αντιδράσει το Ιράν σε ενδεχόμενη ισραηλινή στρατιωτική δράση, ακόμα κι αν αυτή δεν περιλαμβάνει τις κρίσιμες εγκαταστάσεις του.
Επιπτώσεις
Η απόφαση του Ισραήλ να αποφύγει τη στοχοποίηση αυτών των υποδομών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο άμεσης κλιμάκωσης, αλλά δεν εξαλείφει τις εντάσεις που ήδη υπάρχουν μεταξύ των δύο χωρών. Οι σχέσεις Ισραήλ και Ιράν παραμένουν ιδιαίτερα τεταμένες, με το Ιράν να συνεχίζει να ενισχύει την παρουσία του σε γειτονικές χώρες, όπως η Συρία και ο Λίβανος, κάτι που ανησυχεί το Ισραήλ.
Η αμερικανική κυβέρνηση θα συνεχίσει να παίζει έναν καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια διατήρησης της ειρήνης στην περιοχή, προωθώντας παράλληλα μια διπλωματική λύση που θα ικανοποιεί και τις δύο πλευρές. Ωστόσο, με την κατάσταση στη Μέση Ανατολή να παραμένει ευαίσθητη, κάθε απόφαση από τις εμπλεκόμενες χώρες μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη σταθερότητα της περιοχής.