ΗΠΑ: Σημαντικές μυστικές επαφές μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων πραγματοποιήθηκαν τους τελευταίους μήνες στην Ελβετία, με επίκεντρο την κατάσταση στην Ουκρανία, σύμφωνα με αποκάλυψη του πρακτορείου Reuters.
Επιμέλεια – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Οι συνομιλίες αυτές, που φέρεται να συνεχίζονταν μέχρι και την περασμένη εβδομάδα, αποτελούν μέρος ενός ανεπίσημου διαύλου επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών, σε μια περίοδο που οι επίσημες διπλωματικές σχέσεις παραμένουν τεταμένες.
Το Reuters, επικαλούμενο τρεις διαφορετικές πηγές, αναφέρει πως αυτές οι συναντήσεις ανήκουν στην κατηγορία Track Two diplomacy, δηλαδή ανεπίσημες συνομιλίες που έχουν ως στόχο την ανταλλαγή απόψεων και την εξεύρεση πιθανών λύσεων. Ωστόσο, οι συμμετέχοντες δεν είχαν επίσημο κυβερνητικό ρόλο, γεγονός που καθιστά ασαφές το κατά πόσο οι συζητήσεις διεξήχθησαν με εντολή του Λευκού Οίκου ή του Κρεμλίνου.
Ο ρόλος των ΗΠΑ και της Ρωσίας
Οι συναντήσεις αυτές αποκτούν ιδιαίτερη σημασία καθώς σημειώθηκαν στη διάρκεια μιας περιόδου πολιτικών αλλαγών στις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις εκλογές του Νοεμβρίου. Αν και δεν είναι γνωστό αν ο ίδιος είχε άμεση ανάμειξη στις συνομιλίες, πηγές του Reuters αναφέρουν πως ένα μικρό επιτελείο συμβούλων του ήταν ενήμερο για αυτές.
Η αλλαγή προσέγγισης της Ουάσινγκτον απέναντι στη Μόσχα φαίνεται να γίνεται πιο εμφανής από τον Ιανουάριο, όταν ο Τραμπ ανέλαβε ξανά τα καθήκοντά του στον Λευκό Οίκο. Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ έχει εκφράσει επανειλημμένα την πρόθεσή του να βρεθεί μια γρήγορη λύση για τον τερματισμό της σύγκρουσης, ενώ οι επίσημες επαφές μεταξύ των δύο χωρών έχουν ενταθεί.
Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία έχει επίσης δείξει ενδιαφέρον για διαπραγματεύσεις, αν και οι όροι που θέτει για μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία δεν έχουν γίνει πλήρως γνωστοί. Σύμφωνα με το Reuters, η Μόσχα φέρεται να έχει στείλει παρόμοια μηνύματα διαπραγμάτευσης και το 2023, χωρίς ωστόσο να σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος.
Οι συνομιλίες στην Ελβετία
Αν και το ακριβές περιεχόμενο των συνομιλιών δεν έχει αποκαλυφθεί, δύο πηγές του Reuters επιβεβαίωσαν ότι τουλάχιστον μία από τις τελευταίες συναντήσεις πραγματοποιήθηκε στη Γενεύη την περασμένη εβδομάδα. Οι επαφές αυτές φαίνεται να ήταν διερευνητικού χαρακτήρα, με στόχο να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο για μελλοντικές συνομιλίες σε πιο επίσημο επίπεδο.
Η Ουκρανία, σύμφωνα με το δημοσίευμα, δεν είναι σαφές αν συμμετείχε σε αυτές τις διαπραγματεύσεις, ούτε αν είχε προηγούμενη ενημέρωση. Παρόλα αυτά, το γεγονός ότι τέτοιες επαφές λαμβάνουν χώρα καταδεικνύει ότι, παρά τη ρητορική αντιπαράθεση, τόσο η Ουάσινγκτον όσο και η Μόσχα αναζητούν διαύλους επικοινωνίας για τη διαχείριση της κρίσης.
Οι προοπτικές για τον τερματισμό της σύγκρουσης
Η αποκάλυψη αυτών των μυστικών επαφών έρχεται σε μια περίοδο που οι εξελίξεις στο πεδίο της μάχης αλλά και στο διπλωματικό επίπεδο είναι ραγδαίες. Η νέα αμερικανική κυβέρνηση φαίνεται να επιδιώκει μια διαφορετική στρατηγική σε σχέση με την προηγούμενη διοίκηση, ενώ η Ρωσία, παρά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, έχει κατά καιρούς αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο διαλόγου.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία διαρκεί πλέον πάνω από τρία χρόνια, με τεράστιες ανθρώπινες απώλειες και σοβαρές γεωπολιτικές επιπτώσεις. Κάθε πρωτοβουλία που στοχεύει στη διερεύνηση λύσεων αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ειδικά όταν προέρχεται από ανεπίσημους διαύλους επικοινωνίας που έχουν χρησιμοποιηθεί και στο παρελθόν σε δύσκολες διπλωματικές συγκυρίες.
Το ερώτημα που παραμένει είναι αν οι συνομιλίες στην Ελβετία μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για μια ουσιαστική πρόοδο ή αν θα έχουν την ίδια τύχη με προηγούμενες απόπειρες που τελικά δεν οδήγησαν σε απτά αποτελέσματα. Σε κάθε περίπτωση, η κινητικότητα που καταγράφεται στο παρασκήνιο δείχνει ότι οι μεγάλες δυνάμεις αναζητούν λύσεις, ακόμα και αν αυτές δεν είναι ακόμα εμφανείς στο προσκήνιο.