ΤΡΑΜΠ: Τι γράφουν σήμερα τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων – Η πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν έχει προκαλέσει αναταραχή στους κόλπους των δυτικών κυβερνήσεων, ιδιαίτερα στην Ευρώπη.
Του Γιάννη Παπανικολάου
Το κύριο θέμα της συζήτησης, όπως διαρρέεται, ήταν το μέλλον της Ουκρανίας, μια εξέλιξη που έχει θορυβήσει ιδιαίτερα τις Βρυξέλλες.
Παράλληλα, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Πιτ Χέγκσεθ, με δηλώσεις του άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο μείωσης της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην Ευρώπη, δημιουργώντας ένα νέο τοπίο ανασφάλειας για τις ευρωπαϊκές χώρες που στηρίζονται στην αμερικανική στρατιωτική δύναμη για την ασφάλειά τους.
Ουκρανία: Από την ελπίδα στην απογοήτευση
Τις τελευταίες 48 ώρες, οι δηλώσεις του Χέγκσεθ προκάλεσαν έντονη ανησυχία στην ουκρανική ηγεσία. Οι Ουκρανοί αξιωματούχοι φοβούνται ότι η Ουάσινγκτον ενδέχεται να επιδιώκει μια ειρηνευτική συμφωνία που δεν θα είναι ευνοϊκή για το Κίεβο, αλλά αντιθέτως θα ενισχύει τις ρωσικές απαιτήσεις.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δεν έχει κρύψει τη δυσαρέσκειά του για τη στάση της Ουάσινγκτον, ενώ αρκετοί Ουκρανοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι υπάρχει «μείγμα φόβου και άρνησης» στην Ευρώπη σχετικά με την πραγματική διάσταση της αλλαγής πολιτικής των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με το Politico, οι Βρυξέλλες προσπαθούν να κρατήσουν τον Τραμπ και τον Χέγκσεθ στο πλευρό τους, ωστόσο η νέα στάση της Ουάσινγκτον δείχνει ότι οι προτεραιότητες έχουν αλλάξει.
Η Κίνα στο προσκήνιο – Η Ευρώπη στο περιθώριο
Ο Λευκός Οίκος θεωρεί ότι η μεγαλύτερη απειλή για την παγκόσμια σταθερότητα δεν είναι πλέον η Ρωσία, αλλά η Κίνα. Αυτή η μετατόπιση στρατηγικής αναγκάζει την Ουάσινγκτον να επαναξιολογήσει τη στρατιωτική της παρουσία στην Ευρώπη, καθώς οι ΗΠΑ επιθυμούν να ενισχύσουν την παρουσία τους στον Ινδο-Ειρηνικό.
Η αλλαγή προτεραιοτήτων έχει ανησυχήσει ιδιαίτερα τους Ευρωπαίους ηγέτες, οι οποίοι βλέπουν την ασφάλειά τους να εξαρτάται όλο και λιγότερο από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
ΝΑΤΟ: Προβληματισμός και διχασμός
Το ΝΑΤΟ, που εδώ και δεκαετίες βασίζεται στην αμερικανική στρατιωτική ισχύ, βρίσκεται πλέον αντιμέτωπο με μια υπαρξιακή κρίση.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, προσπαθεί να καθησυχάσει τους Ευρωπαίους συμμάχους, τονίζοντας ότι «δεν υπάρχουν σχέδια για απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από την Ευρώπη». Ωστόσο, οι δηλώσεις του Χέγκσεθ δεν αφήνουν περιθώρια για εφησυχασμό.
Η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία ανησυχούν ιδιαίτερα για το ενδεχόμενο αποδυνάμωσης της αμερικανικής παρουσίας στην Ευρώπη, ενώ χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Πολωνία και οι Βαλτικές Δημοκρατίες, εκφράζουν φόβους για ενδεχόμενη ρωσική επιθετικότητα.
Η στάση της Γερμανίας και η αντίδραση της ΕΕ
Η γερμανική κυβέρνηση φαίνεται να είναι από τις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από τις εξελίξεις. Το Βερολίνο, το οποίο μέχρι σήμερα βασιζόταν στην αμερικανική προστασία, βρίσκεται τώρα μπροστά σε ένα νέο σκηνικό, όπου η αμερικανική υποστήριξη δεν είναι δεδομένη.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, δια στόματος της επικεφαλής της διπλωματίας της, Κάγια Κάλλας, καταδίκασε τη μυστική συνομιλία Τραμπ – Πούτιν, χαρακτηρίζοντάς την «επικίνδυνη» και προειδοποιώντας ότι μια συμφωνία που θα αγνοεί την Ουκρανία θα είναι καταστροφική για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Οι φόβοι για νέα ρωσική επιθετικότητα
Η πιθανότητα αποδυνάμωσης της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην Ευρώπη έχει αναζωπυρώσει τις ανησυχίες για πιθανή ρωσική επίθεση σε κράτη του ΝΑΤΟ.
Τα κράτη που συνορεύουν με τη Ρωσία, όπως η Πολωνία, η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία, βρίσκονται σε επιφυλακή. Οι κυβερνήσεις τους φοβούνται ότι η Ρωσία, εκμεταλλευόμενη τη στρατηγική αναδιάταξη των ΗΠΑ, θα μπορούσε να κινηθεί επιθετικά.
Η Ευρώπη αναγκάζεται να επενδύσει στην άμυνα
Οι εξελίξεις αυτές αναγκάζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση να επανεξετάσει τη στρατηγική της. Η Γαλλία και η Γερμανία πιέζουν για την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών και τη δημιουργία μιας ισχυρότερης ευρωπαϊκής άμυνας, ανεξάρτητης από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Ευρώπη φαίνεται να βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι: θα συνεχίσει να βασίζεται στην αμερικανική στρατιωτική ισχύ ή θα επενδύσει σοβαρά στην αυτόνομη άμυνά της;
Ο Τραμπ χαράσσει νέα γεωπολιτικά σύνορα
Η τηλεφωνική συνομιλία Τραμπ – Πούτιν και οι δηλώσεις Χέγκσεθ δείχνουν ότι η Ουάσινγκτον κινείται προς μια νέα γεωπολιτική στρατηγική.
Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν η Ευρώπη θα προλάβει να προσαρμοστεί εγκαίρως στις νέες ισορροπίες ή αν θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια νέα εποχή γεωπολιτικής αβεβαιότητας.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι επόμενοι μήνες θα καθορίσουν τη θέση της Ευρώπης στον παγκόσμιο χάρτη, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες αναδιαμορφώνουν τις στρατηγικές τους προτεραιότητες.