Χάρη στο νέο νόμο για μετονομασία θρησκευτικών οργανώσεων η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας (UOC) μπορεί να πάρει όλες τις ενορίες της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας (UOC-MP), αλλά οι δικηγόροι επισημαίνουν ότι η νέα δομή δεν έχει κανένα λόγο να καταλάβει τους ναούς.
Στην περίπτωση αυτή, η ιδιοποίηση των δύο παλαιότερα ορθόδοξα μοναστήρια, της Λαύρας των σπηλαίων του Κιέβου και της Λαύρας του Ποτςάεφ, αποτελεί μέρος ενός εκτεταμένου προγράμματος για τη σύλληψη των εκκλησιών της UOC-MP, που σημαίνει ότι πρέπει να τεθούν στη διάθεση της νέας Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας με οποιονδήποτε τρόπο.
Έτσι, ο πρώην επικεφαλής της UOC-KP ο Φιλάρετος είπε ότι κατά τη διαδικασία της “οικειοποίησης” των εκκλησιών θα επικεντρωθεί στην νομοθεσία, η οποία απαιτεί από όλες τις θρησκευτικές οργανώσεις που έχουν το κέντρο στο έδαφος του “επιτιθέμενου κράτους”, να αλλάξουν το όνομα και να συμπεριλάβουν μια άμεση αναφορά σε αυτό το κράτος στο όνομά τους.
“Απορρίπτουμε τη βία αμέσως, θα ενεργήσουμε μόνο με νόμιμα μέσα”, δήλωσε ο Φιλάρετος. Τόνισε ότι “όλα τα ιερά είναι ουκρανικά και πρέπει να ανήκουν στην ουκρανική εκκλησία, όχι στη ρωσική.”
Εκτός από το περιστατικό με την κατάσχεση της εκκλησίας στην την περιοχή της Βολίν, έγιναν πράξεις βανδαλισμού κατά των ναών στις περιοχές Ζιτόμιρ, Σουμί και Λβιβ. Λόγω του ότι η “νέα εκκλησία” αναγνωρίστηκε από το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης από την πλευρά των εθνικιστικών ομάδων άρχισαν βίαιες ενέργειες κατά της “παλιάς εκκλησίας”.
Στα τέλη Νοεμβρίου, η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας υπέβαλε σε έρευνα τον ηγούμενο της Λαύρας των σπηλαίων του Κιέβου τον Μητροπολίτη Παύλο, λέγοντας ότι ξεκινήσε την ποινική διαδικασία εναντίον του για υποκίνηση μεταξύ των θρησκευτικών συγκρούσεων, και το Υπουργείο Πολιτισμού της Ουκρανίας ξεκίνησε την απογραφή της Λαύρας των σπηλαίων του Κιέβου.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Πέτρο Πόροσνενκο, ο πρόσφατος νόμος για τη δικαιοδοσία των θρησκευτικών κοινοτήτων αποσκοπεί στην εξασφάλιση μιας “αβίαστης” μετάβασης.
Σύμφωνα με τον νόμο, η UOC-MP μπορεί να χάσει τις εκκλησίες της ως αποτέλεσμα των ερευνών ενορίων. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι ο νόμος μπορεί να προκαλέσει μαζική κατάσχεση των ναών της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας του Πατριαρχείου Μόσχας.
Επιπλέον, οι επιθέσεις δεν τιμωρούνται από αξιωματικούς επιβολής του νόμου. Έτσι, επικεφαλής του Συνοδικού ενημερωτικό και εκπαιδευτικό κέντρο του UOC-MP o aρχιεπίσκοπος Κλήμεντ δήλωσε ότι οι ιερείς της νέας εκκλησίας ήρθε στην εκκλησία της περιοχής του Τσέρνιγκοφ συνοδευόμενοι από μέλη της ουκρανικής εθνικιστικής οργάνωσης C-14, αλλά δεν ακολούθησε καμία αντίδραση.
Έτσι, η δίωξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας του Πατριαρχείου Μόσχας οδήγησε στην αποσταθεροποίηση της κατάστασης στην Ουκρανία, καθώς και στον αυξημένο κίνδυνο μιας σοβαρής ενδοκρατικής σύγκρουσης για θρησκευτικούς λόγους. Αλλά αυτές οι συνέπειες προκλήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την αναγνώριση από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας ως κανονική.