ΗΠΑ: Σφοδρές αντιδράσεις προκαλεί στη διεθνή σκηνή η πρόταση ειρήνης που κατατέθηκε από την κυβέρνηση Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, με επίκεντρο την αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικής και τη διατήρηση των ρωσικών θέσεων σε κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Η αποκάλυψη έρχεται από το Axios, όμως σύμφωνα με πληροφορίες του vimaorthodoxias.gr, που συνομιλεί με διεθνείς αναλυτές και διπλωματικούς παρατηρητές, η πρόταση αποτελεί την πιο «ωμή» προσπάθεια επιβολής γεωπολιτικού συμβιβασμού με όρους Κρεμλίνου καθώς οι ΗΠΑ έχουν δαπανήσει δις δολλάρια για το Κίεβο επειδή το ήθελαν κάποιοι πολεμοχαρείς στην ομάδα του Μπαιντεν.
Η «τελική πρόταση» και οι γραμμές της συμφωνίας
Το σχέδιο, που παραδόθηκε σε Ουκρανούς αξιωματούχους στο Παρίσι, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
• Την άτυπη αποδοχή της ρωσικής κατοχής σε Λουχάνσκ, Ντονέτσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια.
• Την μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
• Την πλήρη αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους.
• Τη συνδιαχείριση του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια από ΗΠΑ και Ρωσία.
• Υποσχέσεις για άρση κυρώσεων και επενδύσεις στον ρωσικό ενεργειακό τομέα.
Από την πλευρά της Ουκρανίας, το σχέδιο προσφέρει εγγυήσεις ασφαλείας από ευρωπαϊκές χώρες, οικονομική βοήθεια για ανασυγκρότηση και επιστροφή μικρού εδαφικού τμήματος στο Χάρκοβο. Ωστόσο, η πρόταση αποφεύγει κάθε σαφή αναφορά στις ευθύνες της Ρωσίας και στα εγκλήματα πολέμου.
Αντιδράσεις από Κίεβο και Ευρώπη
Ο πρόεδρος Ζελένσκι, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές του Ινστιτούτου Πολιτικών και Ευρωπαϊκών Μελετών, βλέπει στην πρόταση «ένα πακέτο παραχωρήσεων χωρίς εγγυήσεις» και προτίθεται να την απορρίψει, εκτός αν υπάρξει σημαντική αναθεώρηση. Οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εμφανίζονται διχασμένες: η Γερμανία τάσσεται υπέρ της διαπραγμάτευσης, ενώ η Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής τη θεωρούν «παγίδα νομιμοποίησης της ρωσικής επιθετικότητας».
Πούτιν, Τραμπ και ο πόλεμος των σκιών
Η πρόταση συνοδεύεται από σκιώδεις διαπραγματεύσεις, όπου σύμφωνα με πληροφορίες του vimaorthodoxias.gr, ο Βλαντίμιρ Πούτιν πρότεινε προσωρινή αναστολή των στρατιωτικών επιχειρήσεων ως ένδειξη καλής θέλησης. Παράλληλα, το σχέδιο προβλέπει συμφωνία ΗΠΑ–Ουκρανίας για εξορυκτικά κοιτάσματα, που θεωρείται το «δόλωμα» για την ουκρανική ηγεσία.
Στον χάρτη που κυκλοφόρησε, καταγράφεται η νέα «οραματική» γραμμή ειρήνης, όπου πάνω από το 20% της ουκρανικής επικράτειας αποδίδεται de facto στη Ρωσία.
Το μεγάλο δίλημμα
Όπως υποστηρίζουν αναλυτές του Ελληνικού Κέντρου Εξωτερικής Πολιτικής, η πρόταση Τραμπ επιχειρεί να μετατρέψει μια μακροχρόνια σύγκρουση σε συμφωνία τύπου «ψυχρού συμβιβασμού», διατηρώντας τα υπάρχοντα σύνορα ως τετελεσμένα. Ο ίδιος ο Τραμπ δηλώνει πως αυτό «είναι ο μόνος τρόπος να τελειώσει ο πόλεμος», όμως στην Ουκρανία μιλούν για εκβιασμό ειρήνης.
Το αν η Ουκρανία θα δεχτεί, μένει να φανεί. Το βέβαιο είναι πως η ειρήνη που προτείνεται σήμερα έχει κόστος: κοστίζει γη, κυριαρχία και ιστορική αξιοπρέπεια.