ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΤΖΑΜΙ: Ολοθύμως ευχαριστούμεν διά τήν επιστολήν υμών, διά τής οποίας εκφράζετε τήν βαθείαν λύπην τών μελών τού καθ υμάς Συμβουλίου επί τή προσφάτως ληφθείση υπό τών ενταύθα κρατικών αρχών αποφάσει μετατροπής τού μουσείου τής Αγίας Σοφίας εις μουσουλμανικόν τέμενος.
Η χριστιανική ναοδομία είναι ανυπέρβλητος θεολογική γλώσσα, η οποία διά τής αρχιτεκτονικής εμπνεύσεως εκφράζει ορθοτόμως τήν πίστιν τής Εκκλησίας εις τόν Τριαδικόν Θεόν, εις τήν πανσωστικήν ενσάρκωσιν τού Θεού Λόγου καί εις τήν εσχατολογικήν πλήρωσιν καί τήν πληρότητα τής Θείας Οικονομίας εν τή Βασιλεία τού Θεού.
Αυτήν τήν αλήθειαν εκπροσωπεί καί διακηρύττει μέ μοναδικόν τρόπον ο Ιερός Ναός τής τού Θεού Σοφίας. Ουδεμία παρέμβασις εις τό οικοδόμημα δύναται νά επικαλύψη, νά αλλοιώση ή νά εξαφανίση τό ευάγγελον μήνυμα καί τήν αποστολήν τού Ναού, περί τού οποίου έχει σοφώς λεχθή, ότι αποτελεί «τήν αρχιτεκτονικήν διατύπωσιν τού δόγματος τής Χαλκηδόνος», ήγουν τής πίστεως εις τό «αεί μυστήριον» τής Θεανθρωπινότητος, εις τήν ένωσιν καί αλληλοπεριχώρησιν, εν τώ ενί προσώπω τού Θεού Λόγου, τής θείας καί ανθρωπίνης φύσεως, «ασυγχύτως, ατρέπτως, αδιαιρέτως, αχωρίστως».
Εν τή εννοία ταύτη, μόνον η χρήσις τού υπερόχου τούτου ιερού οικοδομήματος ως χριστιανικού ναού ανταποκρίνεται εις τήν ουσίαν του καί τήν λυτρωτικήν μαρτυρίαν του. Εις αυτόν τόν πανίερον χώρον, τά πάντα υμνούν τόν Χριστόν, τόν ένσαρκον Λόγον, τόν εν αρχή καί τόν ερχόμενον. Η αλήθεια αύτη, η οποία αποτελεί τόν πυρήνα τής χριστιανικής πίστεως εις τόν εν Τριάδι Θεόν, απορρίπτεται από τό Ισλάμ. Οι μουσουλμάνοι πιστοί προσηύχοντο μετά τήν μετατροπήν τής Αγίας Σοφίας εις τέμενος, επί 481 έτη, εντός ενός χριστιανικού ναού, εν ατμοσφαίρα χριστιανική, γενικώς καί όχι μόνον λόγω τών αγιογρα- φιών, αι οποίαι επεκαλύφθησαν. Η μόνη χρήσις, η οποία σέβεται καί ανα- δεικνύει τήν αλήθειαν καί τήν ιεράν αποστολήν τής Αγίας Σοφίας, είναι η λειτουργία της ως χριστιανικού ναού.
Ο ναός τής τού Θεού Σοφίας ως αρχιτεκτονική αποτύπωσις τής εν Χριστώ απολυτρώσεως τού ανθρωπίνου γένους καί συμπάσης τής κτίσεως ανήκει εις ολόκληρον τήν ανθρωπότητα. Η αναγνώρισίς του ως μνημείου παγκοσμίου πολιτισμικής κληρονομίας εκφράζει εμμέσως καί αυτήν τήν αλήθειαν καί δέν συνδέεται μόνον μέ τό απαράμιλλον μεγαλείον τού αρχιτεκτονήματος, μέ τήν αγιογράφησιν καί τόν διάκοσμόν του.
Μέ αυτάς τάς σκέψεις, ευχαριστούμεν υμίν άπαξ έτι διά τήν πηγαίαν καί ειλικρινή έκφρασιν τής υμετέρας αγάπης καί τής υποστηρίξεως πρός τό Οικουμενικόν Πατριαρχείον καί ημάς προσωπικώς, καί σάς καλούμεν νά συνεχίσητε νά επισκέπτεσθε τήν Πόλιν τού Κωνσταντίνου, εις τήν οποίαν τό πνεύμα τής Αγίας Σοφίας είναι παρόν εις τήν ζωήν καί τήν καλήν μαρτυρίαν τού Οικουμενικού Θρόνου, ο οποίος επί μακρούς αιώνας εξαγγέλλει ευθαρσώς τό Ευαγγέλιον τού Χριστού, εν αταλαντεύτω πιστότητι εις τάς αποστολικάς παραδόσεις καί εν ακαμάτω μερίμνη διά τόν εκάστοτε σύγχρονον άνθρωπον.
,βκ Ιουλίου κα
