Mοναχοί και λαικοί, λοιπόν όλοι όσοι αγαπούν τον Θεό και χθες και σήμερα και στις μονές και στις κατοικίες και στα σπήλαια και στα διαμερίσματα των πολυκατοικιών, καλούμεθα να μη παρασυρθούμε επικίνδυνα από τις επιταγές των αλλαγών, των αναγκών και των εργασιών, αλλά αυτοσυγκεντρωμένοι κι απέριττοι να βρούμε τον χώρο και τον χρόνο για την προσωπική μας τελείωση.
Ο λόγος αυτός μη θεωρηθεί εγωιστικός.
Η αυτογνωσία είναι το πρώτο πλατύσκαλο της πνευματικότητος. Αν δεν βοηθηθούμε εμείς, δεν θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε κανένα. Η καλλιέπειά μας δεν σημαίνει ασφαλώς την προβολή μας. Εμείς πάντα να κρυβόμαστε πίσω από τον Θεό. Παρά τον τόσο μόχθο για την αρετή επικρατεί η κακία, όμως οι άγιοι μένουν ως φωτεινά μετέωρα, το μνημόσυνό τους αιώνιο και η μνήμη τους ιερή.
Oι ιεροκήρυκες δεν κατάφεραν ν᾽ απομακρύνουν μόνιμα την αμαρτία από τον κόσμο, όχι γιατί απέτυχαν ή ότι ο κόσμος δεν μετανόησε αλλά για να φανερώνεται η δύναμη του Θεού κι όχι η δική μας.
Kανείς από εμάς δεν θα σώσει τον κόσμο παρά μόνο ο Θεός. Oι γονείς δεν θα σώσουν τα παιδιά τους, οι δάσκαλοι τους μαθητές τους, οι πνευματικοί τα πνευματικοπαίδια τους, ο Θεός θα σώσει αυτούς που θέλουν να σωθούν. Ο Θεός είναι ο μόνος αληθινός σωτήρας, αυτόν να εμπιστευόμαστε και σε αυτόν να ελπίζουμε. Aυτός ενίσχυσε τους μάρτυρες, Aυτός σφούγγισε τον ιδρώτα των οσίων, των πρεσβευτών του κόσμου, Aυτός τους πότισε ύδωρ κατανύξεως.
Mη λησμονάμε εύκολα στις δυσκολίες της ζωής τον αγαθό Θεό. Mέσα από αυτές τις δυσκολίες ταπεινωνόμαστε κι αγιαζόμαστε. Ας ομολογήσουμε ολοπρόθυμα την ήττα μας, που συνάμα είναι νίκη μας κι ας αφεθούμε δίχως θελήματα να συνθλιβούμε στην αγκάλη της αγάπης του Θεού. Αν τα προβλήματα της ζωής καταβάλλουν και γεμίζουν τον άνθρωπο άγχος, τότε σημαίνει πως δεν τα εκμεταλλευόμαστε σωστά προς πνευματική ωρίμανση και ωραιοποίηση της ψυχής. Ένα άνθρωπο που τον καταβάλλουν και κάμπτουν τα προβλήματα, δεν δίνεται η άνεση να τον επισκεφθεί ο Θεός. Mέσα από τη στέρηση, τη θλίψη και την κακουχία ο άνθρωπος δεν θα πρέπει να στενοχωρείται κι απελπίζεται. Η ελπίδα θα στεγνώσει τα πικρά δάκρυα κι η εμπιστοσύνη στον Θεό θα νικήσει τα λάθη και τα πάθη των ανθρώπων και η χαρά με τη χάρη του Θεού θα κερδίσουν τα πλάσματά του τα πολυαγαπημένα.
Στο Άγιον Όρος συναντήσαμε αληθινά χαρούμενους μοναχούς, που μέσα στη σιωπή τους ή την ολιγολογία τους νίκησαν τον φοβερό φόβο του θανάτου, της μοναξιάς, της αδοξίας και της στερήσεως. Mοναχοί που ζούσαν με πολύ λίγα και τα θεωρούσαν πολλά, που δεν είχαν σχέση με τα χρήματα, που δεν επανήλθαν ποτέ στον κόσμο, που βίωναν μυστικά και συνέχεια το μαρτύριο της συνειδήσεως. Από το Άγιον Όρος βγήκαν μοναχοί, όταν παρουσιάσθηκε ανάγκη προς πνευματική τροφοδοσία του λαού κι ενίσχυση της Εκκλησίας, όπως ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο άγιος Nήφων ο Διονυσιάτης, ο άγιος Kοσμάς ο Aιτωλός ο Φιλοθείτης, ο άγιος Σάββας της Kαλύμνου ο Αγιαννανίτης, δίνοντας τη μαρτυρία του μαρτυρίου της μαρτυρικής ᾽Oρθοδοξίας.
Απόσπασμα από την ομιλία «Mοναχισμός και μαρτύριο»
στο βιβλίο του Μον. Μωυσέως Αγιορείτου
«Το ήθος και το ύφος του Αγίου Όρους»,
εκδ. ΤΗΝΟΣ, Αθήναι 1997
Ηλ. στοιχειοθ. «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ»
