Ο Όσιος Παύλος έζησε κατά τα τέλη του 8ου αιώνα και τις αρχές του 9ου αιώνα μ.Χ. και εξελέγη Επίσκοπος Πλουσιάδος ή Προυσιάδος της Βιθυνίας, της καλουμένης πριν Κίερος.
Όταν ο Όσιος είδε τους αιρετικούς εικονομάχους να μαίνονται κατά της Εκκλησίας του Χριστού και να ανατρέπουν την ορθή εκτέλεση των θεσμών και τις μορφές των Αγίων, να καταστρέφουν τα ανάγλυφα των σεπτών εικόνων και να τις απαλείφουν από τους άγιους ναούς, να ζωγραφίζουν αντί αυτών μορφές θηρίων και όρνεων και ερπετών και να ανατρέπουν τις παραδόσεις των θείων Πατέρων, αγωνίσθηκε με ιερό ζήλο κατά της αιρέσεως και υπέρ της Ορθοδόξου πίστεως, επιλέγοντας να καταπονήσει υπέρ των αγίων εικόνων και υπέρ του ιδίου του Χριστού και Θεού μας και της Παναγίας μας, των θείων στη μορφή Αγγέλων και όλων των Αγίων.
O Όσιος Παύλος ο Ξηροποταμινός, έχτισε τις δύο Mονές, του Ξηροποτάμου και του Αγίου Παύλου. Για αυτό αφού υπέμεινε πολλούς πειρασμούς για πολλά χρόνια και αφού μέχρι τέλους αγωνίσθηκε καλώς, κοιμήθηκε με ειρήνη.