Του Μάνου Χατζηγιάννη
“Δεν είμαστε οικουμενιστές. Δεν προδίδουμε την Ορθοδοξία”…Την πολυσυζητημένη αυτή φράση του στο περιθώριο περσινών επαφών με τον Πατριάρχη Βουλγαρίας κ. Νεόφυτο στο Φανάρι, προσπάθησε να επιβεβαιώσει επανειλλημένως ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος όλους τους τελευταίους μήνες. Αυτήν την φράση καλείται να αποδείξει και την προσεχή Κυριακή!
Από τον Οκτώβριο στη Σερβία και στο Μαυροβούνιο, στη συνέχεια στο λίκνο της Ορθοδοξίας, το Άγιον Όρος, κατόπιν στη Σύναξη των Ορθοδόξων ο στόχος ήταν ένας: επίδειξη του πνεύματος της Ορθοδοξίας προς απάντηση στους αμφισβητίες του και σε όσους τον κατηγορούν για….οικουμενιστικές τάσεις.
Ο “ορθόδοξος κύκλος” αυτός κλείνει την προσεχή Κυριακή. Όλα τα παραπάνω ήταν απλώς σκαλοπάτια…Αυτό που μένει να αποδειχθεί την Κυριακή στις συναντήσεις με τον Πάπα Φραγκίσκο είναι αν όλα τα παραπάνω αποτελούσαν ένα τρόπον τινά άλλοθι ή κατά κάποιους αυστηρότερους κριτές “προφάσεις εν αμαρτιαίς”….
Ο ίδιος πολλάκις έχαι χαρακτηρίσει μείζον γεγονός τις επαφές με τον Πάπα στους Αγίους Τόπους, επαφές που προσλαμβάνουν κι έναν ξεχωριστό επετειακό χαρακτήρα, ακριβώς 50 χρόνια μετά τη συνάντηση του Πατριάρχη Αθηναγόρα με τον Πάπα Παύλο.
Ακριβώς με αυτόν τον επετειακό μανδύα θα ντύσουν οι “επικοινωνιολόγοι της Εκκλησίας” τις επαφές των δύο προκαθημένων. Αναμένεται ένα επικοινωνιακό ρεσιτάλ με τέσσερις συναντήσεις, όπως αποκάλυψε πρώτο το “Αγιορείτικο βήμα”.
Και το επικοινωνιακό κρεσέντο θα είναι η κοινή προσευχή στον Πανάγιο Τάφο! Οι εικόνες θα κάνουν το γύρο του κόσμου προκαλώντας προφανέστατα και πολυποίκιλες αντιδράσεις.
Μεγαλύτερο το στοίχημα για τον Πατριάρχη
Είναι σαφές πως για τον Οικουμενικό Πατριάρχη το στοίχημα είναι μεγαλύτερο. Κι αυτό επειδή
για αυτήν την συνάντηση υπάρχουν σφοδρές αντιδράσεις. Αντιδράσεις που δεν υφίστανται στην αντίπερα όχθη…
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης όμως έχει επιχειρήσει-δεν ξέρουμε αν το έχει πετύχει κι όλας- να αμβλύνει τις αρνητικές εντυπώσεις με κινήσεις ή λεγόμενα, όπως τα προαναφερθέντα από τη Σερβία, το Άγιον Όρος και τη Σύναξη, που στόχο είχαν να ριζωθεί η αίσθηση πως πάνω από όλα έχει την Ορθοδοξία.
Η πραγματική διάθεση όμως του Φαναρίου διαφαίνεται στα λεγόμενα του Μητροπολίτου Περγάμου, ο οποίος σε παλιότερη συνέντευξή του είχε χαρακτηρίσει ως μεγαλύτερο κίνδυνο για την Ορθόδοξη Εκκλησία την περιθωριοποίηση. “Και αυτό συμβαίνει κάθε φορά που ένα κίνημα , μια πνευματική δύναμη αρνείται να αντιμετωπίσει με διάλογο όλα τα κοινωνικά και πνευματικά κινήματα της εποχής . Γιατί πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι η ιστορία δεν είναι μονολιθική” ελεγε ο Μητροπολίτης….
Τα μέτωπα
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν πως συνάντηση αυτή καθ΄ αυτή θα μπορούσε να μην αποτελέσει μέγιστο αντικείμενο σχολιασμού αν δεν συνοδευόταν από την κοινή προσευχή. Άλλωστε οι συμπροσευχές με τους Ρωμαιοκαθολικούς είναι αυτές που…ανάβουν τα αίματα!
Όπως η προχθεσινή στην Παναγία των Παρισιών με τον Αρχιεπίσκοπο Παρισίου και τον Μητροπολίτη Γαλλίας εκεί που η φωτογραφία του εναγκαλισμού ανάμεσα στον Πάπα Παύλο τον ΣΤ’ και τον πατριάρχη Αθηναγόρα στην πρώτη συνάντησή τους στα Ιεροσόλυμα, προβλήθηκε σε ένα μεγάλων διαστάσεων πανό πάνω από την Αγία Τράπεζα.
Από τη μία, λοιπόν, όσοι αντιμετωπίζουν τις επαφές Βαρθολομαίου-Φραγκίσκου ως Θείον δώρο κι από την άλλη εκείνοι που επιμένουν πως αυτές αποτελούν μέγιστη πρόκληση.
Ο Μητροπολίτης Ιταλίας Γεννάδιος μιλώντας στο “Αγιορείτικο βήμα” προ μηνός είχε χαρακτηρίσει “ευλογημένη από το Θεό” τη συνάντηση των δύο προκαθημένων. Ο δε Μητροπολίτης Γερμανίας Αυγουστίνος προ μηνών επίσης σε συνέντευξή του στο “Αγιορείτικο βήμα” έλεγε για τους διαχριστιανικούς διαλόγους: Υπάρχει η εμπειρία της χαμένης ενότητας και η προσταγή του Κυρίου μας να παλεύουμε για την επανεύρεσή της.
Ο δε Μητροπολίτης Ζιμπάμπουε μιλώντας κι αυτός στο “Αγιορείτικο βήμα” αφού ανέφερε πως “Η Ορθόδοξη Εκκλησία διαλέγεται μέσα σ’ αυτή την προοπτική που ξεκίνησε ο Ιησούς Χριστός και συνέχισαν οι άγιοι Απόστολοι και οι διάδοχοι τους και οι πατέρες της Εκκλησίας” προχώρησε ένα βήμα παραπέρα κατακρίνοντας όσους αντιδρούν με τη φράση: “Δεν επιτρέπεται η Σύνοδος μιας τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας να παίρνει αποφάσεις για κάποιο θέμα που έχει σχέση με τον Διαχριστιανικό ή τον Διαθρησκειακό διάλογο και ορισμένοι κληρικοί ή λαϊκοί να προβάλλουν αντίθετες απόψεις και να φανατίζουν τον κόσμο. Αυτό πρέπει να τελειώσει, γιατί κάνουν ζημιά σε αθώους πιστούς και εισαγάγουν διαιρέσεις ανάμεσα στο πλήρωμα της τοπικής Εκκλησίας.”
Ο Μητροπολίτης Ζιμπάμπουε αναφέρεται προφανώς σε όσους πορεύονται με Ευαγγέλιο τη ρήση του πατρο-Κοσμά του Αιτωλού: “Τον Πάπα να Καταράσθε διότι αυτος είναι η αιτία του κακού”. Το μέτωπο των αντιδρώντων σε οποιαδήποτε επαφή με τον παπισμό είναι αραγές και έχει αποκτήσει μεγάλη δυναμική τα τελευταία χρόνια. Η αλήθεια είναι πως διάλογοι και αντιδράσεις μοιάζουν με συγκοινωνούντα δοχεία. Όσο πληθαίνουν οι μεν τόσο ισχυροποιούνται οι δε….
Το σημαντικό βέβαια είναι πως τουλάχιστον όσον αφορά στην Ελλαδική Εκκλησία δεν είναι ένας, δεν είναι δύο, αλλά υφίσταται ολόκληρος πυρήνας Ιεραρχών οι οποίοι κατα καιρούς έχουν ξιφουλκήσει κατά του παπισμού με πολυσέλιδες αναφορές, υπομνήματα, επιστολές και άλλα. Άρα ουδόλως δύναται κανείς να τους απαξιώσει….
Τα αγκάθια
Πέραν των τεραστίων δογματικών διαφορών είναι σαφές πως και στη σύγχρονη πραγματικότητα Ορθοδοξοι και Ρωμαιοκαθολικοί προσεγγίζουν διαφορετικά κάποιες καταστάσεις. Τα γεγονότα στην Ουκρανία, η ομοφυλοφιλία και άλλα αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα σημαντικών διαφοροποιήσεων. Κάτι που διαψεύδει όσους υποστηρίζουν-όπως ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος- πως για τα σύγχρονα προβλήματα οι δύο πλευρές μιλούν με “κοινή γλώσσα”
-Ουκρανία
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από το ταξίδι του Οικουμενικού Πατριάρχου στην Ουκρανία όπου με κάθε ευκαιρία διατυμπάνιζε πως το Φανάρι είναι η μητέρα Εκκλησία των Ουκρανών Ορθοδόξων προκαλώντας ρωσικές αντιδράσεις. Παρόλα αυτά από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι. Η χώρα συγκλονίζεται και στις δραματικές ώρες που περνάει έρχεται να προστεθεί και η δράση των Καθολικών, την οποία τουλάχιστον η Ρωσική Εκκλησία έχει κατακρίνει επανειλλημένως. Τι στάση λοιπόν θα κρατήσει ο κ. Βαρθολομαίος μπροστά στον ποντίφικα; Θα κάνουν μια απλή χλιαρή αναφορά στο ουκρανικό ζήτημα αντιμετωπίζοντάς το άκρως επιδερμικά όπως το αντιμετώπισε και η πρόσφατη Σύναξη των Ορθοδόξων στο Φανάρι;
-Ομοφυλοφιλία
Τα ανοίγματα του Ποντίφικα στα ομοφυλόφιλα άτομα αυξάνονται και πληθύνονται. Ο Πάπας έχει κάνει μια σειρά από θετικά διακείμενες δηλώσεις για τους ομοφυλόφιλους με κορυφαία ίσως τη φράση «Πρέπει να αποβάλλει η εκκλησία τις εμμονές με τους ομοφυλόφιλους και τις αμβλώσεις»
Αντιθέτως η επίσημη στάση της Ορθοδοξίας απέχει παρασάγγας! Στα συμπεράσματα της πρόσφατης Σύναξης στο Φανάρι αναφέρεται ξεκάθαρα: “Αναγνωρίζομεν τον γάμον ως ένωσιν ανδρός και γυναικός, η οποία εικονίζει την ένωσιν του Χριστού και της Εκκλησίας Του”.
Ουκρανία και ομοφυλοφιλία είναι απλά δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα της απόστασης που χωρίζει τις δύο πλευρές όσο κι αν οι καλοθελητές με το ζόρι επιχειρούν να ρίξουν γέφυρες.
Νέες δηλώσεις Φραγκίσκου : Αδελφός μου ο Βαρθολομαίος
Τέλος σε νέες δηλώσεις του χθες ο Πάπας Φραγκίσκος μιλώντας για το ταξίδι στους Αγίους Τόπους και τις επαφές με τον Οικουμενικό Πατριάρχη δήλωσε: “Θα είναι ένα αυστηρά θρησκευτικό ταξίδι. Θα συναντηθώ με τον αδελφό μου Βαρθολομαίο ως φόρο τιμής για την 50η επέτειο της συνάντησης μεταξύ του Πάυλου VI και Αθηναγόρα Ι.”
«Ο Πέτρος και ο Ανδρέας θα συναντηθούν και πάλι και αυτό είναι όμορφο! ” συμπλήρωσε!