Γιατί η Ροτόντα ανήκει στην Μητρόπολη Θεσσαλονίκης (Α΄ Μέρος)
Το Άγιον Όρος δεν έχει πάρει επισήμως θέση για το θέμα του ναού της Ροτόντας. Ωστόσο Αγιορείτες πατέρες, με τους οποίους επικοινωνήσαμε, τόνιζαν τις εξής παραμέτρους της υπόθεσης, οι οποίες ίσως είναι άγνωστες στους περισσότερους από όσους ασχολήθηκαν με το θέμα.
Η Ροτόντα, νομικά και ηθικά, αποτελεί αναμφισβήτητα ιδιοκτησία της Ορθόδοξης Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης. Για τους εξής απλούς λόγους:
Όταν τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα ανάγονται σε περίοδο κατά την οποία ίσχυε διαφορετικό δίκαιο από αυτό που σήμερα ισχύει, κρίνονται με βάση τον δίκαιο αυτό.
Η Ροτόντα ουσιαστικά δεν πρόλαβε να λειτουργήσει ως ειδωλολατρικός ναός. Αντίθετα λειτούργησε σε όλη την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, για πάνω από χίλια χρόνια, ως Ορθόδοξος χριστιανικός ναός, αφού υπέστη σημαντικές κτιριακές μετατροπές και προσθήκες. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι, με βάση το βυζαντινορωμαϊκό δίκαιο που ίσχυε εκείνη την περίοδο και που μέχρι σήμερα αναγνωρίζεται από την Ελληνική Δικαιοσύνη, η Ροτόντα επί χίλια και παραπάνω χρόνια ανήκε στην Μητρόπολη Θεσσαλονίκης.
Όταν πραγματοποιήθηκε η τουρκική κατάκτηση της Θεσσαλονίκης, το 1430, η Ροτόντα διατηρήθηκε ως Ορθόδοξος ναός, και μάλιστα για 100 χρόνια ως Μητροπολιτικός. Δεν υπάρχει επίσης καμία αμφιβολία ότι στα έτη αυτά επίσης ανήκε στην Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και στον εκάστοτε Μητροπολίτη της, καθώς ο θεσμός των νομικών προσώπων ήταν τότε ακόμη άγνωστος. Σε τζαμί μετατράπηκε μόλις το 1590.
Όμως, η μετατροπή των ναών, και μάλιστα αυτών που εξακολουθούν να βρίσκονται σε λειτουργική χρήση, σε τζαμιά είναι παράνομη πράξη βίας και βάσει της ισλαμικής νομοθεσίας.
Όταν ο ιδρυτής του Ισλάμ Μωάμεθ πήγε στην Μονή Σινά, χορήγησε στους χριστιανούς την περίφημη «Συνθήκη» (Ahdname), με την οποία έδινε εντολή σε όλους τους μουσουλμάνους να σέβονται τους χριστιανούς Μητροπολίτες και κληρικούς, την περιουσία και τους ναούς τους, τα μοναστήρια τους, να μην υποχρεώνουν τις χριστιανές γυναίκες να εξισλαμίζονται, και γενικά αναγνώρισε νόμω στους χριστιανούς το δικαίωμα της ελεύθερης λατρείας. Το κατά πόσο αυτό το δικαίωμα τηρήθηκε από τους Οθωμανούς είναι ένα άλλο θέμα.
Αυτές οι διατάξεις διατηρήθηκαν, τύποις τουλάχιστον, από τον Μωάμεθ τον Πορθητή, ο οποίος επιπλέον χορήγησε και άλλα προνόμια στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Τα προνόμια αυτά επικυρώθηκαν και με τα διατάγματα που εκδόθηκαν μετά τις μεταρρυθμίσεις (Τανζιμάτ) της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στα έτη 1839-1856. Συνεπώς, η μετατροπή μιας εκκλησίας σε τζαμί είναι μία πράξη παράνομη και βάσει της ισλαμικής, αλλά και της μεταγενέστερης οθωμανικής νομοθεσίας.
Μετά τα παραπάνω ένα απλό ερώτημα που τίθεται στον κ. Μπουτάρη και στις Επιτροπές του ΣΥΡΙΖΑ που τοποθετήθηκαν επί του θέματος, αλλά και σε όλους όσους αντιδρούν στην χρήση της Ροτόντας από την Ορθόδοξη Εκκλησία είναι το εξής:
Εάν σήμερα οι χριστιανοί της Ελλάδος έπαιρναν ένα τζαμί, που εξακολουθεί να λειτουργεί ως τζαμί με πλήθος κόσμου, ενώ ποτέ δεν λειτούργησε ως χριστιανικός ναός, και με την βία το μετέτρεπαν σε εκκλησία, θα ήταν αυτό μία πράξη αποδεκτή από αυτούς; Και αντίστροφα, εάν οι μουσουλμάνοι, π.χ. της Ελληνικής Θράκης, χυμούσαν σε μία εκκλησία, που εξακολουθεί να λειτουργεί ως εκκλησία, και την μετέτρεπαν βίαια σε τζαμί, ποιος προοδευτικός και δημοκρατικός άνθρωπος θα μπορούσε να αποδεχθεί κάτι τέτοιο;
Εάν σήμερα αυτό θέλουμε να πιστεύουμε ότι δεν είναι αποδεκτό από τους προοδευτικούς Δημάρχους και συμπατριώτες μας, πώς μπορεί να είναι αποδεκτή μία τέτοια βίαιη πράξη που συνέβη πριν από 427 χρόνια;
Ας απαντήσουν ευθέως ο κ. Μπουτάρης και οι Νομαρχιακές Επιτροπές του ΣΥΡΙΖΑ, που τοποθετήθηκαν επί του θέματος: αποδέχονται την βίαιη μετατροπή της Ροτόντας σε τζαμί το 1590, ναι ή όχι; (συνεχίζεται)