του Αρχιμ. Καλλινίκου Γεωργάτου
Το διάστημα 15 έως 21 Σεπτεμβρίου ε.ε. ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος με την συνοδεία του επισκέφθηκε το Άγιον Όρος για προσκύνημα στους ιερούς τόπους του και για πνευματική ανάπαυση, με την ευκαιρία και της εορτής του Γενεσίου της Θεοτόκου, με το ημερολόγιο του Αγίου Όρους.
Μετά από παράκληση του καθηγουμένου π. Εφραίμ και της αδελφότητος της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου τελικά περιόρισε το προσκύνημά του στην Ιερά αυτή Μονή.
Στο Πρωτάτο και σε διάφορα Κελλιά
Ο Σεβασμιώτατος επισκέφθηκε το Πρωτάτο στις Καρυές, όπου προσκύνησε την ιερά εικόνα της Παναγίας «Άξιον εστίν» και είχε συνάντηση και εγκάρδια συζήτηση με τον Πρωτεπιστάτη μοναχό Παύλο Λαυριώτη, γνώριμο από παλιά και συμπατριώτη του. Συζήτησε μαζί του για διάφορα θεολογικά και εκκλησιαστικά θέματα, παρουσία και αντιπροσώπων άλλων Ιερών Μονών του Αγίου Όρους.
Έπειτα επισκέφθηκε το Κελλί Αγίου Νικολάου Μπουραζέρη, όπου συναντήθηκε με τον Γέροντα π. Αρσένιο και με άλλα μέλη της Αδελφότητος και ιδιαίτερα με τον συνταξιούχο Ιεροκήρυκα Αρχιμανδρίτη π. Παγκράτιο Βαγιάτη. Ο Σεβασμιώτατος εκτιμά ιδιαίτερα τον π. Παγκράτιο, διότι ως Ιεροκήρυκας που ήταν στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τα Ιωάννινα, προσέφερε πνευματική βοήθεια στους γονείς του, αλλά και για την αγάπη του στον μοναχισμό και το Άγιον Όρος, μια αγάπη που τον παρακινούσε να επισκέπτεται συχνά το Άγιον Όρος και τελικά να μονάση σε αυτό μετά την συνταξιοδότησή του.
Επίσης, επισκέφθηκε την Σκήτη της Κολιτσού, όπου μονάζει ο Ρουμάνος Ιερομόναχος π. Διονύσιος με την συνοδεία του, τον οποίον είχε χειροθετήσει σε Πνευματικό ο Σεβασμιώτατος σε παλαιότερη επίσκεψή του στο Άγιον Όρος. Ο Γέροντάς του ήταν ο ονομαστός για την αρετή του π. Διονύσιος της Κολιτσού.
Στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου
Στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου ο Σεβασμιώτατος έμεινε περίπου μια εβδομάδα, συμμετείχε στο καθημερινό λατρευτικό πρόγραμμα της Αδελφότητος και τέλεσε την θεία Λειτουργία της Κυριακής και την αγρυπνία του Γενεσίου της Θεοτόκου.
Θεολογικές συνάξεις
Με την ευκαιρία της εκεί διαμονής του και κατόπιν παρακλήσεως του καθηγουμένου π. Εφραίμ, πραγματοποιούνταν δύο καθημερινές συνάξεις της Αδελφότητος, στις οποίες ο Σεβασμιώτατος ανέπτυσσε θεολογικά και πνευματικά θέματα και ακολουθούσε συζήτηση με τους Μοναχούς.
Τα θέματα που συζητήθηκαν ήταν:
–Λογική και νοερά ενέργεια. –Λογική και νοερά προσευχή. –Αγιογραφική θεμελίωση της νοεράς προσευχής, με ιδιαίτερη ανάλυση των κεφαλαίων 5ο-9ο της προς Ρωμαίους επιστολής του Αποστόλου Παύλου. –Ο συνδυασμός των δύο παραδόσεων πνευματικής τελειώσεως, ήτοι της καθάρσεως-φωτισμού-θεώσεως και της ελεύσεως-άρσεως-νέας ελεύσεως της θείας Χάριτος. –Η θεολογία του Γέροντος Σωφρονίου και ειδικότερα η διδασκαλία του περί υποστάσεως-προσώπου. –Η διδασκαλία του π. Ιωάννη Ρωμανίδη για την εμπειρική θεολογία. –Ιερωσύνη και Πνευματική Πατρότητα (ειδικά με τους Ιερομονάχους και Ιεροδιακόνους της Μονής). –Ο άγιος Γρηγόριος ο Σιναίτης και η ησυχαστική διδασκαλία του.
Ο Σεβασμιώτατος ανέπτυξε τα θέματα αυτά με βάση την διδασκαλία των Αγίων Πατέρων και των συγχρόνων αγίων Γερόντων και Αγιορειτών Πατέρων που γνώρισε και με γνώση των παλαιοτέρων και νεωτέρων θεολογικών και φιλοσοφικών ρευμάτων, συνδυάζοντας την ακαδημαική γνώση με την εμπειρική ησυχαστική θεολογία, όπως εύστοχα παρατηρήθηκε.
Πάνω στα θέματα αυτά και σε άλλα θέματα εκκλησιαστικής και μοναχικής ζωής έγιναν πολλές κατ’ ιδίαν συζητήσεις με τους Μοναχούς της Μονής, οι οποίοι είναι καταρτισμένοι σε θεολογικά και μοναχικά θέματα.
Οι Μοναχοί, αν και πρώτη φορά πραγματοποιούνταν τέτοιου είδους συνάξεις, με ομιλητή Αρχιερέα, ωφελούνταν και έδειχναν ποικιλοτρόπως την ικανοποίησή τους. Ο Σεβασμιώτατος διεπίστωσε ότι η Αδελφότητα, εκτός από τον καθημερινό αγώνα για την υποδειγματική λειτουργία της αγιορείτικης Ιεράς Μονής με την πληθώρα των προσκυνητών, έχει γνώση των συγχρόνων θεολογικών και μοναχικών τάσεων και χάρηκε για τα ενδιαφέροντά τους και την όλη αναστροφή μαζί τους και με τον Ηγούμενο π. Εφραίμ.
Ασκητικά αναγνώσματα
Κατά την διάρκεια της κοινής τράπεζας, που παρετίθετο δύο φορές την ημέρα, πρωί και βράδυ, διαβάζονταν, κατά το μοναστηριακό τυπικό, κείμενα αγίων Πατέρων και συγχρόνων Γερόντων, όπως των αγίων Μάρκου του Ασκητού, Μακαρίου του Αιγυπτίου, Νικολάου Καβάσιλα, Γρηγορίου Ε΄, Νικοδήμου Αγιορείτου και των Γερόντων Ιωσήφ Ησυχαστού, Ιωσήφ Βατοπαιδινού, Γεωργίου Καψάνη, κ.α. Μετά από κάθε ανάγνωσμα και κατόπιν παρακλήσεως του Ηγουμένου π. Εφραίμ, ο Σεβασμιώτατος έκανε ένα δεκάλεπτο-δεκαπεντάλεπτο θεολογικό σχόλιο εις επήκοον των μοναχών και των προσκυνητών.
Συνεντεύξεις
Κατά την διάρκεια της παραμονής του στην Ιερά Μονή, ο Σεβασμιώτατος έδωσε συνεντεύξεις στον διαδικτυακό κανάλι «Πεμπτουσία», με θέματα: –Ο σκοπός του ανθρώπου και ο σύγχρονος μετανεωτερικός άνθρωπος. –Η ένωση του ανθρώπου με τον Θεό. –Ασκητικές προϋποθέσεις της θείας Ευχαριστίας. –Μετακαρολομάγνεια Ευρώπη και νεοελληνική ταυτότητα. –Η γνωριμία του Σεβασμιωτάτου με συγχρόνους Αγιορείτες αγίους και Πατέρες. –Το νέο βιβλίο του Σεβασμιωτάτου για την Παναγία.
Καθημερινή λατρεία
Στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, όπως και σε όλο το Άγιον Όρος, τελούνται καθημερινά θείες Λειτουργίες στα πολλά –πάνω από είκοσι– παρεκκλήσια που λειτουργούνται μέσα στον χώρο της Μονής. Λειτουργούν ο Ηγούμενος και οι Ιερομόναχοι της Μονής, αλλά και οι τυχόν φιλοξενούμενοι Ιερείς. Η Ιερά Μονή έχει περί τους δώδεκα Ιερομονάχους και κατά την διάρκεια της εκεί παραμονής μας έγινε και η πρεσβύτερον χειροτονία ενός εκ των Διακόνων, του π. Παχωμίου, μέσα σε μια ατμόσφαιρα που συνδύαζε την κατάνυξη με την μεγαλοπρέπεια. Τις Κυριακές και τις μεγάλες εορτές η θεία Λειτουργία τελείται στο Καθολικό της Μονής. Ο Σεβασμιώτατος κ. Ιερόθεος εκτός από τις δύο αρχιερατικές θείες Λειτουργίες που τέλεσε, συμμετείχε στις καθημερινές αυτές Λειτουργίες, συμπροσευχόμενος και ψάλλοντας το Χερουβικό και το Άξιον εστίν.
Κατά τις καθημερινές ακολουθίες και ιδιαίτερα της Κυριακής και της εορτής του Γενεσίου της Θεοτόκου, το καθολικό της Μονής γέμισε από τις μελωδίες των αγιορειτών ιεροψαλτών Πατέρων, που κατά αγαθή συγκυρία ενώθηκαν και με τις φωνές μοναχών από τον Λίβανο που φιλοξενούνταν εκείνες τις ημέρες στην Μονή.
Μοναχική ζωή
Οι Μοναχοί, οι περισσότεροι με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, ζούν λιτά και ασκητικά. Εργάζονται καθημερινά στα διακονήματά τους με υπακοή, ακολουθούν την μοναχική παράδοση που τους μεταδίδει ο Ηγούμενος π. Εφραίμ, την οποία ο ίδιος παρέλαβε από τον γέροντά του Ιωσήφ Βατοπαιδινό και τον μεγάλο Γέροντα ασκητή Ιωσήφ τον Ησυχαστή και Σπηλαιώτη. Συμμετέχουν σε όλες τις καθημερινές ακολουθίες, φιλοξενούν τους προσκυνητές, βοηθούν τους επιστήμονες και εργάτες που ανακαινίζουν τα κτίρια, ασχολούνται με τις εκδόσεις, την εκκλησιαστική μουσική, την αγιογραφία κλπ.
Οι Μοναχοί καλλιεργούν επίσης διάφορα δένδρα και φυτά που τους δίνουν τις βασικές τροφές, όπως σιτάρι, λάδι, κρασί, οπωροκηπευτικά, φαρμακευτικά βότανα κ.α. Το διάστημα που μείναμε στην Μονή είχαν τρύγο και συγκομιδή μήλων.
Κτιριακή κατάσταση
Ο Σεβασμιώτατος φιλοξενήθηκε σε διαμέρισμα της Μονής που προορίζεται για «επίσημα» εκκλησιαστικά πρόσωπα, όπως, για παράδειγμα, τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας. Επρόκειτο για ένα απλό ανακαινισμένο και περιποιημένο κελλί, χωρίς καμμιά αίσθηση υπερβολής. Το ίδιο ισχύει και για τα υπόλοιπα κτίρια της Μονής. Όλο το οικοδομικό συγκρότημα της Μονής, αποτελούμενο από 35.000 τμ., ανακαινίζεται λίγο-λίγο από φιλαγιορείτες επιστήμονες με απόλυτο σεβασμό στην μορφή και τα υλικά του παρελθόντος. Τα μισά κτίρια παραμένουν στην παλαιά κατάσταση, αφού δεν υπάρχει η δυνατότητα για άμεση επισκευή τους. Πολλά κελλιά που εξαρτώνται από την Ιερά Μονή και στα οποία μονάζουν κελλιώτες και ερημίτες μοναχοί ανακαινίζονται επίσης με την βοήθεια της Μονής.
Μοναστικό κέντρο – φιλοξενία
Η Ιερά Μονή Βατοπαιδίου αποτελεί μοναστικό κέντρο, στο οποίο εγκαταβιούν μοναχοί από την Ελλάδα αλλά και από άλλες χώρες, όπως την Κύπρο, την Ρουμανία, την Γεωργία, την Ρωσία, την Ουκρανία, την Αμερική, την Αυστραλία κ.α., και το οποίο επισκέπτονται πολλοί προσκυνητές όλων των κοινωνικών τάξεων και μορφωτικών επιπέδων απ’ όλο τον κόσμο.
Εντυπωσιακή είναι και η φιλοξενία, αφού φιλοξενούνται και ετοιμάζεται καθημερινά φαγητό για 500 περίπου άτομα, μοναχούς, προσκυνητές και εργάτες.
Γενικά, η Ιερά Μονή Βατοπαιδίου είναι μια Αγιορείτικη Μονή όπου ασκούνται οι μοναχοί με την υπακοή, την λατρεία και την προσευχή, και η οποία βοηθά τις ορθόδοξες Ιεραποστολές σε όλο τον κόσμο, ασκεί φιλανθρωπία κλπ.
Μέσα σε αυτό το κλίμα φιλοξενήθηκε ο Σεβασμιώτατος και η συνοδεία του, ο οποίος τέλεσε αρχιερατικές θείες Λειτουργίες και ανέπτυξε στους μοναχούς τα θεολογικά, πνευματικά και μοναχικά θέματα που προαναφέρθηκαν. Ήταν μια ευλογημένη εβδομάδα, υπό την σκέπη της Κυρίας Θεοτόκου.–