Η θέση της εορτής των Χριστουγέννων στην Ορθόδοξη Εκκλησία

Ο άγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος την εορτή των Χριστουγέννων την ονομάζει «μητρόπολιν των εορτών», και αν δεν ήταν η Ανάσταση, θα λέγαμε, ότι η Γέννηση για την Εκκλησία είναι «εορτή εορτών και πανήγυρης πανηγύρεων».

Πρώτη λοιπόν και μεγίστη εορτή στην ορθόδοξη Εκκλησία από άποψη σημασίας και τοποθετήσεως των γεγονότων μέσα στο μυστήριο της θ. οικονομίας είναι η Ανάσταση, δεύτερη η Γέννηση του Χριστού.  Στη Δύση από την οποία τον Δ΄ αιώνα εισήχθη η γιορτή στην Ανατολή, ως ξεχωριστή γιορτή από τη γιορτή των Θεοφανείων, με την οποία γιορτάζονταν προηγουμένως, πρωτεία δίνονται όχι στην γιορτή της Αναστάσεως, αλλά στη γιορτή της Γεννήσεως του Χριστού, η οποία είναι κατ’ εξοχήν γιορτή της οικογενειακής εστίας.
Βεβαίως δεν χωρίζονται τα γεγονότα, διότι οι θείες ενέργειες έχουν ίση θέση και σημασία στο μυστήριο της θ. οικονομίας και το σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία  του κόσμου. Ούτε η Γέννηση δικαιώνεται χωρίς την Ανάσταση ούτε η Ανάσταση νοείται χωρίς την Γέννηση. Η θέση και η σημασία της γιορτή της Γεννήσεως στην ορθόδοξη Εκκλησία φαίνεται στην ιερή υμνολογία, που είναι η καλύτερη γλώσσα της Εκκλησίας και της Θεολογίας. «Επεσκέψατο ημάς, εξ ύψους ο Θεός ημών, ανατολή ανατολών, και οι εν σκότει και σκιά εύρομεν την αλήθειαν. Και γαρ εκ της παρθένου ετέχθη ο Κύριος».