ΟΠΕΚΕΠΕ: Πιστώσεις σε τεντωμένο σχοινί, απεργία σε κρίσιμη ώρα
Του Γιάννη Παπανικολάου
News: Την πιο ακατάλληλη ώρα διάλεξαν οι εργαζόμενοι στον ΟΠΕΚΕΠΕ για να προχωρήσουν σε απεργιακές κινητοποιήσεις, την ώρα που όλη η αγροτική Ελλάδα κρατά την ανάσα της ενόψει των αναμενόμενων πληρωμών για τις συνδεδεμένες ενισχύσεις.
Με 3ωρη στάση τη Μεγάλη Τρίτη και 24ωρη απεργία τη Μεγάλη Τετάρτη, ο Οργανισμός Πληρωμών βρίσκεται σε νέα εστία αμφισβήτησης και κοινωνικής έντασης.
Η χρονική επιλογή των κινητοποιήσεων προκαλεί εύλογα ερωτήματα. Όχι μόνο διότι συμπίπτει με την ημερομηνία εξαγγελίας πληρωμών για τα σιτηρά και το βόειο κρέας, αλλά και γιατί δεν είναι η πρώτη φορά που παρατηρείται «σύμπτωση» ανάμεσα σε απεργιακή δράση και κρίσιμη καταβολή αγροτικών ενισχύσεων.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ απαντά με… περιορισμένες πληρωμές
Με στόχο να διασωθεί τουλάχιστον ένα μέρος του αρχικού προγραμματισμού, ο ΟΠΕΚΕΠΕ ανακοίνωσε ότι προχωρά σε πληρωμές για επτά κατηγορίες: σκληρό και μαλακό σιτάρι, κριθάρι, αραβόσιτο και τρεις κατηγορίες βοείου κρέατος. Το συνολικό ποσό ανέρχεται σε 118,8 εκατ. ευρώ, ενώ οι υπόλοιπες καλλιέργειες και ενισχύσεις μετατίθενται για το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου και τον Ιούνιο.
Το non-paper του Οργανισμού αναφέρει ότι όλα εξαρτώνται από την ολοκλήρωση των απαιτούμενων ελέγχων και ότι οι καθυστερήσεις δεν έχουν πολιτικό χαρακτήρα αλλά τεχνικό. Ωστόσο, οι παραγωγοί δεν πείθονται. Ο χρόνος είναι χρήμα — και ειδικά στην ύπαιθρο, που βλέπει τα καλλιεργητικά έξοδα να τρέχουν χωρίς αντίκρισμα.
Αγρότες σε απόγνωση: «Περιμένουμε να πληρώσουμε τα χρέη μας»
Την ίδια στιγμή, από άλλη «τρύπα» αιμορραγεί ο πρωτογενής τομέας. Η συνάντηση αγροτών από Πέλλα, Ημαθία, Φλώρινα και Λάρισα με την ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης αποκάλυψε το εύρος της καταστροφής λόγω των εαρινών παγετών σε κεράσια, βερίκοκα και πρώιμα ροδάκινα.
Ο υπουργός Κώστας Τσιάρας δεσμεύτηκε ότι μέσα στον Ιούλιο θα καταβληθούν οι προκαταβολές αποζημιώσεων, όταν ολοκληρωθούν οι εκτιμήσεις και οριστικοποιηθεί το ποσό. Μέχρι τότε, οι παραγωγοί καλούνται να κρατήσουν τα χωράφια όρθια, χωρίς εισόδημα και με πλάτη τον τοίχο.
100% ζημιές και κίνδυνος εγκατάλειψης παραγωγής
Σύμφωνα με τον Τάσο Χαλκίδη, πρόεδρο του Αγροτικού Συλλόγου Βέροιας, οι ζημιές είναι ολικές (100%) σε πολλές ποικιλίες. «Δεν μιλάμε απλώς για μείωση εισοδήματος, αλλά για αφανισμό. Οι παραγωγοί περιμένουν τις αποζημιώσεις για να πληρώσουν τα προηγούμενα χρέη, να καλλιεργήσουν το 2025 και να ελπίζουν σε σοδειά το 2026. Δεν γίνεται να συνεχιστεί αυτό το καθεστώς αναμονής, υποσχέσεων και απραξίας».
Αν δεν τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα, η πλευρά των αγροτών προειδοποιεί με καλοκαιρινές κινητοποιήσεις. Ήδη τίθεται στο τραπέζι το ενδεχόμενο νέου γύρου μπλόκων και πορειών, εφόσον δεν υπάρξει ορατό αποτέλεσμα μέχρι τα τέλη Μαΐου.
Κατακερματισμένος ΟΠΕΚΕΠΕ και κρατική αδράνεια
Οι εργαζόμενοι του ΟΠΕΚΕΠΕ υποστηρίζουν από την πλευρά τους ότι ο Οργανισμός λειτουργεί στα όρια της κατάρρευσης. Με βάση την ανακοίνωση του Συλλόγου τους, η υποστελέχωση, η έλλειψη χρηματοδότησης και η αδιαφορία των πολιτικών ηγεσιών για τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί από τον Ιανουάριο, καθιστούν αδύνατη τη λειτουργία του οργανισμού με όρους ευρωπαϊκής αξιοπιστίας.
Ζητούν άμεσες προσλήψεις, έκτακτο προσωπικό, νομοθετικές παρεμβάσεις και ενίσχυση του τεχνικού πλαισίου, ώστε να μπορούν να γίνουν οι αναγκαίοι διασταυρωτικοί έλεγχοι που ζητά η Ε.Ε. για τις πληρωμές. Παράλληλα, κατηγορούν την κυβέρνηση ότι αντιμετωπίζει τον Οργανισμό ως «Πόντιο Πιλάτο», αφήνοντας σε τρίτους να φέρουν την ευθύνη για τις καθυστερήσεις.
Δύο στρατόπεδα και οι αγρότες στη μέση
Το αποτέλεσμα είναι ένα: χαμένοι οι αγρότες. Ανάμεσα σε απεργιακές διεκδικήσεις, κακοσχεδιασμένα προγράμματα της νέας ΚΑΠ, υποστελεχωμένους Οργανισμούς και ασυντόνιστες αποφάσεις του κράτους, εκείνοι που βρίσκονται κάθε χρόνο στο ίδιο σημείο μηδέν είναι οι παραγωγοί.
Ακόμα και αν το προσωπικό του ΟΠΕΚΕΠΕ έχει δίκαια αιτήματα, ο χρόνος της απεργίας προκαλεί πολιτική και ηθική φθορά. Από την άλλη, η κυβέρνηση δεν πείθει ότι έχει σχέδιο και στρατηγική για την επίλυση χρόνιων προβλημάτων. Η πίεση μεταφέρεται κάθε φορά στους αδύναμους κρίκους της αλυσίδας: τους αγρότες και τους καταναλωτές.
Η ευθύνη πλέον βαραίνει την κυβέρνηση
Η εικόνα διάλυσης δεν μπορεί να συνεχιστεί. Οι καθυστερήσεις στις πληρωμές, η ασυνεννοησία, η υποτίμηση του αγροτικού εισοδήματος και η έλλειψη θεσμικής στήριξης οδηγούν μαθηματικά σε ερημοποίηση της υπαίθρου. Η πολιτική ηγεσία οφείλει να στηρίξει τον ΟΠΕΚΕΠΕ άμεσα, να διασφαλίσει την καταβολή των ενισχύσεων και να εφαρμόσει τις αποζημιώσεις με ταχύτητα και διαφάνεια.
Οι αγρότες δεν αντέχουν άλλη αναμονή. Ο Ιούλιος για τον παγετό και ο Απρίλιος για τις συνδεδεμένες, δεν είναι απλές ημερομηνίες. Είναι κόμβοι επιβίωσης για χιλιάδες οικογένειες της περιφέρειας. Και αυτοί οι κόμβοι δεν χωρούν άλλα παιχνίδια.