ΟΠΕΚΕΠΕ: Μέχρι το τέλος Ιουνίου θα έχουν πιστωθεί οι κύριες ενισχύσεις σε αγρότες και κτηνοτρόφους από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, σύμφωνα με το επικαιροποιημένο χρονοδιάγραμμα πληρωμών που εντάσσεται στον γενικότερο σχεδιασμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα.
Του Γιώργου Θεοχάρη
News: Την ίδια ώρα, στον αντίποδα βρίσκεται η κατάσταση με τις αποζημιώσεις για τις σοβαρές ζημιές από τον παγετό του Μαρτίου, αφού όπως παραδέχτηκε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας, δεν υπάρχει καν σκέψη για προκαταβολές μέσω του ΕΛΓΑ πριν τις αρχές Ιουλίου.
Οι άμεσες πληρωμές από τον ΟΠΕΚΕΠΕ – Τι θα λάβουν αγρότες και κτηνοτρόφοι
Σύμφωνα με πηγές του ΟΠΕΚΕΠΕ, εντός του Απριλίου προγραμματίζονται πληρωμές ύψους περίπου 60 εκατομμυρίων ευρώ, οι οποίες θα καλύψουν:
• Την εξόφληση του Μέτρου 11 (Βιολογική Γεωργία και Κτηνοτροφία) για το 2023,
• Τις εκκρεμότητες από το Μέτρο 13 (Ενισχύσεις σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές),
• Καταβολές για Νέους Αγρότες και Σχέδια Βελτίωσης (Μέτρο 4.1).
Εντός του Μαΐου αναμένονται οι πληρωμές για τα οικολογικά σχήματα της νέας ΚΑΠ (2024-2027), ενώ στις αρχές Ιουνίου θα ξεκινήσει η διαδικασία για την προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης του 2025, υπό την προϋπόθεση ότι οι αιτήσεις ΕΑΕ υποβληθούν έγκαιρα από τους παραγωγούς μέσω της νέας πλατφόρμας.
Η πίεση για την επίσπευση των πληρωμών είναι έντονη, κυρίως λόγω του αυξημένου κόστους παραγωγής και των κακών καιρικών συνθηκών που έχουν πλήξει την άνοιξη μεγάλο μέρος των καλλιεργειών, ιδιαίτερα σε περιοχές της Κεντρικής Ελλάδας, της Ηπείρου και της Θεσσαλίας.
Στον «πάγο» οι προκαταβολές ΕΛΓΑ – Αργούν οι αποζημιώσεις για τον παγετό
Την ίδια στιγμή, το ζήτημα των αποζημιώσεων από τον παγετό που έπληξε μέσα Μαρτίου τις πρώιμες καλλιέργειες παραμένει ανοιχτό. Σε ευρεία σύσκεψη στα γραφεία του ΕΛΓΑ στην Αθήνα, παρουσία του Υπουργού Κώστα Τσιάρα, του Υφυπουργού Διονύση Σταμενίτη και του προέδρου του Οργανισμού Ανδρέα Λυκουρέντζου, ξεκαθαρίστηκε πως ούτε καν εξετάζεται το ενδεχόμενο προκαταβολών πριν την ολοκλήρωση της αποτίμησης των ζημιών.
Ο ίδιος ο Υπουργός δήλωσε με σαφήνεια πως «σε δύο με τρεις μήνες, δηλαδή ως τις αρχές Ιουλίου, θα είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε το ύψος και το χρονοδιάγραμμα των αποζημιώσεων». Αυτό σημαίνει ότι χιλιάδες παραγωγοί που έχασαν τις σοδειές τους – από ροδάκινα και αμύγδαλα μέχρι ακτινίδια και μηλοειδή – θα παραμείνουν χωρίς εισόδημα για πάνω από τρεις μήνες.
Ο φόρτος εργασίας για την εκτίμηση των ζημιών κρίθηκε υπέρογκος και γι’ αυτό ανακοινώθηκαν 170 νέες προσλήψεις έκτακτου προσωπικού με οκτάμηνες συμβάσεις, ώστε να ενισχυθεί η επιχειρησιακή ικανότητα του ΕΛΓΑ. Παράλληλα, δόθηκε καθολική παράταση για την υποβολή δηλώσεων ζημιάς μέχρι και τις 11 Απριλίου.
Η κυβέρνηση, σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, προτίθεται να χρησιμοποιήσει κάθε διαθέσιμο εργαλείο, εθνικό ή ευρωπαϊκό, για να εξασφαλίσει τους αναγκαίους πόρους. Ωστόσο, παρά τις κυβερνητικές δηλώσεις περί στήριξης, η αγανάκτηση στον αγροτικό κόσμο αυξάνεται. Αγροτικοί συνεταιρισμοί και Ενώσεις Αγροτών ήδη κάνουν λόγο για «αδιαφορία» και «αναβλητικότητα» στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.
Σκληρή πραγματικότητα στην περιφέρεια – Η έλλειψη ρευστότητας φέρνει εγκατάλειψη
Το μείζον πρόβλημα που αναδεικνύεται αυτή τη στιγμή είναι η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά των εισροών. Οι παραγωγοί αδυνατούν να αγοράσουν λιπάσματα, φυτοφάρμακα και σπόρους για τη νέα καλλιεργητική περίοδο. Οι συνεταιρισμοί προειδοποιούν ότι αν δεν υπάρξει άμεση λύση στο θέμα των αποζημιώσεων ή ενίσχυση μέσω άλλων μηχανισμών, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος δραστικής μείωσης της εγχώριας παραγωγής το 2025.
Παράλληλα, σε περιοχές όπως η Πέλλα, η Ημαθία, η Καρδίτσα και τα Γρεβενά, η ανοιξιάτικη ζημιά του παγετού συνοδεύεται από υπερβολικές βροχοπτώσεις και χαλαζοπτώσεις, με αποτέλεσμα να καταγράφεται συνολική απορρύθμιση του παραγωγικού κύκλου. Πολλοί αγρότες αναφέρουν πως δεν έχουν εισπράξει ακόμα τις αποζημιώσεις του 2023, γεγονός που εντείνει το αίσθημα εγκατάλειψης.
Διάλογος με τους παραγωγούς και αιτήματα ενίσχυσης μέσω ΠΑΑ
Στο πλαίσιο του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την ΚΑΠ 2023-2027, οι αγρότες ζητούν να ενισχυθούν τα «εργαλεία ταχείας επέμβασης» του ΠΑΑ, με δυνατότητα προσωρινών ενισχύσεων για έκτακτα καιρικά φαινόμενα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το ΥΠΑΑΤ εξετάζει τη δυνατότητα χρήσης του άρθρου 26 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115 που προβλέπει παροχή έκτακτων αποζημιώσεων από κονδύλια της νέας ΚΑΠ, σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών.
Η κατάσταση, ωστόσο, παραμένει ρευστή και η τελική πρόταση θα εξαρτηθεί από τη συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις διαθέσιμες δημοσιονομικές δυνατότητες.
Ενώ οι πληρωμές από τον ΟΠΕΚΕΠΕ αναμένεται να συνεχιστούν κανονικά και ενισχυτικά ως τον Ιούνιο, η απουσία άμεσης στήριξης από τον ΕΛΓΑ και η αδυναμία του να δώσει προκαταβολές προκαλεί έντονη δυσαρέσκεια στον αγροτικό κόσμο. Το κενό ρευστότητας που δημιουργείται απειλεί την επάρκεια και τη συνέχεια της παραγωγής. Ο παραγωγικός ιστός των αγροτικών περιοχών βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο, με την Πολιτεία να καλείται να αποδείξει στην πράξη ότι η αγροτική ανάπτυξη αποτελεί εθνική προτεραιότητα και όχι απλώς ένα επικοινωνιακό αφήγημα.
