ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Μελέτες διεθνών οργανισμών όπως της Eurostat, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΟΟΣΑ θέτουν σε κατάσταση συναγερμού τις κυβερνήσεις λόγω της δημογραφικής γήρανσης, η οποία απειλεί τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών συστημάτων.
Του Γιώργου Θεοχάρη
ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025: Πληρωμές στις 28 Μαρτίου & Αναδρομικά για 45.000 Συνταξιούχους
News: Στην Ελλάδα, το θέμα των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης αναμένεται να έρθει ξανά στο προσκήνιο στα τέλη του 2026 ή τις αρχές του 2027, καθώς η νέα μελέτη της Αναλογιστικής Αρχής θα αποτυπώσει την αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε προσαρμογές στα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης.
Ποια θα είναι η αύξηση στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης;
Η αύξηση των ορίων ηλικίας θα γίνει σταδιακά, ώστε να μην υπάρξει ξαφνική επιβάρυνση για όσους σχεδιάζουν να συνταξιοδοτηθούν. Σύμφωνα με αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, αν η μελέτη δείξει ότι το προσδόκιμο ζωής αυξήθηκε κατά έξι μήνες, η αύξηση των ορίων ηλικίας δεν θα είναι άμεση, αλλά θα γίνει σε φάσεις. Για παράδειγμα, η αύξηση θα μπορούσε να φτάσει τους δύο μήνες κάθε χρόνο, ώστε να συμπληρωθεί το εξάμηνο μέσα στην τριετία.
Σήμερα, το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης είναι τα 67 έτη και η δυνατότητα πρόωρης συνταξιοδότησης παρέχεται στα 62 με 40 έτη ασφάλισης. Σύμφωνα με τις τελευταίες προβολές της Eurostat, το 2030 το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης αναμένεται να αυξηθεί στα 68,5 έτη, ενώ η πρόωρη συνταξιοδότηση θα ανέβει στα 63,5 έτη.
Η σύνδεση του προσδόκιμου ζωής με τη συνταξιοδότηση-
Η Ελλάδα εφαρμόζει από το 2015 νόμο που συνδέει το προσδόκιμο ζωής με τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Η σχετική διάταξη, που δεν έχει καταργηθεί, προβλέπει ότι κάθε τρία χρόνια τα όρια ηλικίας αναπροσαρμόζονται βάσει των στοιχείων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) και της Eurostat.
Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής μεταξύ 2010 και 2015 ήταν περίπου 7-12 μήνες, αλλά την περίοδο 2015-2020 δεν σημειώθηκε αντίστοιχη αύξηση. Τα τελευταία χρόνια, λόγω της πανδημίας COVID-19, το προσδόκιμο ζωής υποχώρησε, γεγονός που «πάγωσε» την εφαρμογή των προβλέψεων για αύξηση των ορίων ηλικίας. Ωστόσο, η έκθεση Ageing Report 2024 της ΕΕ καταγράφει νέα αύξηση του προσδόκιμου ζωής, ανοίγοντας τον δρόμο για αναπροσαρμογή των ορίων συνταξιοδότησης από το 2027 και μετά.
ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΑΠΡΙΛΙΟΥ2025: Αυξήσεις και αναδρομικά – Δείτε τι δικαιούστε!
Το δημογραφικό πρόβλημα και η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού-Δυσάρεστες εξελίξεις για τις ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ! Έρχεται αύξηση των ορίων ηλικίας από το 2027 -Τι θα γίνει για ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΔΕΚΟ
Το δημογραφικό ζήτημα αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για το ασφαλιστικό σύστημα. Σήμερα, για κάθε 100 συνταξιούχους αντιστοιχούν 166 ασφαλισμένοι που συνεισφέρουν στο σύστημα μέσω εισφορών. Ωστόσο, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 2040 ο αριθμός αυτός θα μειωθεί στους 125 ασφαλισμένους ανά 100 συνταξιούχους. Αυτό σημαίνει ότι οι νεότερες γενιές θα κληθούν να στηρίξουν ένα αυξανόμενο αριθμό συνταξιούχων, γεγονός που καθιστά αναπόφευκτες τις αλλαγές στα όρια ηλικίας.
Η σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ
Η Ελλάδα, μαζί με τη Γαλλία και την Ιταλία, έχει ήδη τα υψηλότερα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης στην ΕΕ. Μετά τις μεταρρυθμίσεις του 2013 και του 2015, το γενικό όριο συνταξιοδότησης αυξήθηκε στα 67 έτη, υπερβαίνοντας το μέσο όρο των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών. Παράλληλα, η πρόσφατη μεταρρύθμιση Μακρόν στη Γαλλία αύξησε το όριο ηλικίας στα 64 έτη, ενώ στην Ιταλία το όριο ανέρχεται στα 67 έτη.
Η τελευταία μελέτη του ΟΟΣΑ εκτιμά ότι το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα θα συνεχίσει να αυξάνεται, με αποτέλεσμα να απαιτείται νέα προσαρμογή στα όρια ηλικίας. Συγκεκριμένα, η χώρα μας αναμένεται να εφαρμόσει αύξηση ενός έτους στα ηλικιακά όρια κατά την πρώτη φάση εφαρμογής της αναπροσαρμογής.
Πώς θα εφαρμοστεί η αύξηση των ορίων ηλικίας;
Η προσαρμογή των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης δεν θα γίνει αμέσως, αλλά σταδιακά, με βάση τη μεθοδολογία που έχει προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι μεταξύ 2027 και 2030, τα όρια ηλικίας θα αυξάνονται κατά 3-4 μήνες κάθε έτος, προκειμένου να φτάσουν τα 68,5 έτη το 2030.
Η ελληνική κυβέρνηση αναμένεται να εξετάσει διάφορα σενάρια εφαρμογής, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση της οικονομίας, τη βιωσιμότητα των συντάξεων και την κοινωνική αποδοχή των αλλαγών.
Η δημογραφική γήρανση και η αύξηση του προσδόκιμου ζωής καθιστούν αναπόφευκτη τη νέα αναπροσαρμογή των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Η εφαρμογή των αλλαγών από το 2027 θα γίνει σταδιακά, με προβλεπόμενη αύξηση 3-4 μηνών ανά έτος, ώστε το όριο ηλικίας να φτάσει τα 68,5 έτη το 2030. Η τελική απόφαση θα εξαρτηθεί από τη μελέτη της Αναλογιστικής Αρχής και τις πολιτικές πρωτοβουλίες που θα ληφθούν τα επόμενα χρόνια.