ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Η συμφωνία προσωρινής εκεχειρίας μεταξύ Ουκρανίας και Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία προβλέπει αναστολή των εχθροπραξιών για 30 ημέρες, αλλάζει τα δεδομένα στο πεδίο της μάχης και δημιουργεί νέα ερωτήματα για το μέλλον της σύγκρουσης.
Του Γιάννη Παπανικολάου
Το βασικό ερώτημα που ανακύπτει είναι εάν η Ρωσία θα αποδεχθεί αυτή τη συμφωνία ή θα την απορρίψει, συνεχίζοντας τη στρατιωτική της εκστρατεία.
Η ρωσική στάση απέναντι στην εκεχειρία
Παρότι η ρωσική κυβέρνηση (government.ru) δεν συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις, ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι η Μόσχα είχε ενημερωθεί εκ των προτέρων από την Ουάσινγκτον. Η ρωσική επιχείρηση στο Κουρσκ, η οποία ξεκίνησε αμέσως μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας, ενισχύει αυτήν την άποψη.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, ανέφερε πως η απόφαση της Ρωσίας δεν θα εξαρτηθεί από εξωτερικές πιέσεις αλλά από τους στρατηγικούς της στόχους.
Οι απαιτήσεις της Ρωσίας για μόνιμη ειρήνη
Η ρωσική πλευρά έχει θέσει συγκεκριμένες προϋποθέσεις για μια μακροχρόνια ειρηνευτική συμφωνία, σύμφωνα με δηλώσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν. Αυτές περιλαμβάνουν:
• Αναγνώριση των νέων συνόρων που έχουν διαμορφωθεί από την έναρξη της σύγκρουσης.
• Διασφάλιση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
• Αποστρατικοποίηση των ουκρανικών περιοχών κοντά στα ρωσικά σύνορα.
Το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας (mil.ru) ανακοίνωσε ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις συνεχίζονται κανονικά, γεγονός που δείχνει πως η Μόσχα δεν έχει αποφασίσει ακόμη εάν θα αποδεχθεί την εκεχειρία.
Ο ρόλος των Ηνωμένων Πολιτειών
Η Ουάσινγκτον επιδιώκει μια προσωρινή αποκλιμάκωση, ενώ ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει πως η εκεχειρία θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μακροχρόνια ειρηνευτική συμφωνία. Ωστόσο, η αμερικανική στρατηγική φαίνεται να μην περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, με τον Λευκό Οίκο (whitehouse.gov) να δηλώνει πως η ευθύνη για την ασφάλεια του Κιέβου ανήκει πλέον κυρίως στην Ευρώπη.
Οι επόμενες κινήσεις στο διπλωματικό επίπεδο
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (europa.eu) εμφανίζεται επιφυλακτική απέναντι στη συμφωνία, καθώς δεν υπήρξε ενεργή συμμετοχή της στις διαπραγματεύσεις. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ κάλεσε τους ηγέτες των ευρωπαϊκών κρατών σε έκτακτη σύνοδο, προκειμένου να συζητηθούν τα επόμενα βήματα και το ενδεχόμενο παροχής στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας στην Ουκρανία.
Η Ουκρανική στάση και οι ανησυχίες για εδαφικές παραχωρήσεις
Το Κίεβο έχει καταστήσει σαφές πως δεν προτίθεται να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις για μια μόνιμη ειρήνη. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η εκεχειρία είναι προσωρινή και ότι η Ουκρανία θα συνεχίσει να επιδιώκει την πλήρη αποκατάσταση της εδαφικής της ακεραιότητας.
Παράλληλα, το ουκρανικό Γενικό Επιτελείο (mil.gov.ua) ανακοίνωσε ότι οι στρατιωτικές προετοιμασίες συνεχίζονται, δείχνοντας πως η Ουκρανία δεν θεωρεί την εκεχειρία μια μόνιμη λύση.
Η σημασία των ορυκτών πόρων
Ένας ακόμη παράγοντας που επηρεάζει τις εξελίξεις είναι τα ουκρανικά ενεργειακά αποθέματα. Η Ουάσινγκτον έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων της Ουκρανίας, ενώ οι Ρώσοι αναλυτές υποστηρίζουν πως η Μόσχα δεν θα επιτρέψει να περάσουν υπό αμερικανικό έλεγχο.
Τι θα ακολουθήσει;
Οι επόμενες ημέρες είναι κρίσιμες για την εξέλιξη της εκεχειρίας. Η Ρωσία δεν έχει ακόμη αποδεχθεί επίσημα τη συμφωνία, ενώ η Ουκρανία διατηρεί επιφυλάξεις για το αν η Ουάσινγκτον θα τη στηρίξει ουσιαστικά στη συνέχεια.
Αυτό που είναι βέβαιο είναι πως η διπλωματική σκακιέρα παραμένει ανοιχτή, με τη Μόσχα να κρατά τα βασικά χαρτιά και τις Ηνωμένες Πολιτείες να προσπαθούν να διαμορφώσουν το μελλοντικό πεδίο διαπραγματεύσεων.