ΕΛΓΑ: Μετά το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας, δρομολογείται η επόμενη μεγάλη πληρωμή αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ.
Του Γιάννη Παπανικολάου
News: Η δεύτερη παρτίδα αποζημιώσεων για το 2025, συνολικού ύψους περίπου 38 εκατομμυρίων ευρώ, αναμένεται να καταβληθεί την Τρίτη 4 Μαρτίου και θα αφορά κατά κύριο λόγο ζημιές φυτικής και ζωικής παραγωγής του 2024.
Παράλληλα, όπως συμβαίνει συνήθως, θα καλύψει και ορισμένες εκκρεμότητες από πορίσματα ζημιών του 2023, υπό την προϋπόθεση ότι οι πληγέντες παραγωγοί έχουν εξοφλήσει τις ασφαλιστικές τους εισφορές.
Οι περιοχές που θα ωφεληθούν από την πίστωση
Σύμφωνα με πληροφορίες, το μεγαλύτερο μέρος της πληρωμής προορίζεται για περιοχές της Βόρειας Ελλάδας και συγκεκριμένα τις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Αντίθετα, λιγότεροι θα είναι οι παραγωγοί από τη Θεσσαλία, την Πελοπόννησο και τα νησιά που θα επωφεληθούν από αυτήν τη δόση των αποζημιώσεων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ζημιές που καλύπτει η επερχόμενη πίστωση αφορούν κυρίως το πρώτο εξάμηνο του 2024. Πρόκειται για μια περίοδο στην οποία παραδοσιακά καταγράφονται σοβαρές ζημιές λόγω παγετού, ειδικά κατά το στάδιο ανθοφορίας πυρηνοκάρπων και μηλοειδών.
Η επίσημη ανακοίνωση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και του ΕΛΓΑ αναμένεται στις 28 Φεβρουαρίου, την τελευταία εργάσιμη ημέρα πριν την έναρξη της διαδικασίας πίστωσης των χρημάτων.
Τι συμβαίνει με την αποζημίωση για τα παραμορφωμένα πυρηνόκαρπα
Παράλληλα, υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με τις φημολογούμενες πληρωμές 5,1 εκατ. ευρώ για τα 27.000 δηλωμένα στρέμματα με παραμορφωμένα πυρηνόκαρπα. Ωστόσο, ο ΕΛΓΑ δεν έχει δώσει σαφείς απαντήσεις, καθώς η συγκεκριμένη ενίσχυση εμπίπτει στο πλαίσιο των de minimis και όχι στο ασφαλιστικό πρόγραμμα του οργανισμού.
Οι 10 νομοί που έλαβαν τα περισσότερα χρήματα στην προηγούμενη πληρωμή
Στην τελευταία μεγάλη πληρωμή του ΕΛΓΑ, που πραγματοποιήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2025, οι 10 νομοί με τις υψηλότερες αποζημιώσεις ήταν οι εξής:
1. Καστοριά – 5,133 εκατ. ευρώ
2. Φλώρινα – 4,535 εκατ. ευρώ
3. Γρεβενά – 1,997 εκατ. ευρώ
4. Ηλεία – 1,875 εκατ. ευρώ
5. Χαλκιδική – 1,842 εκατ. ευρώ
6. Πέλλα – 1,384 εκατ. ευρώ
7. Άρτα – 1,234 εκατ. ευρώ
8. Ηράκλειο – 1,167 εκατ. ευρώ
9. Αχαΐα – 1,146 εκατ. ευρώ
10. Μεσσηνία – 1,052 εκατ. ευρώ
2,4 εκατ. ευρώ για τη Ροδόπη στις 4 Μαρτίου
Σχετικά με τη Ροδόπη, όπως ενημέρωσε ο τοπικός βουλευτής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Ιλχάν Αχμέτ, η πληρωμή των αποζημιώσεων στον νομό θα πραγματοποιηθεί στις 4 Μαρτίου αντί για τις 28 Φεβρουαρίου. Το συνολικό ποσό φτάνει τα 2,4 εκατ. ευρώ και αφορά παγετό του 2024.
Αναλυτικά:
• 1,102 εκατ. ευρώ θα καταβληθούν στους πληγέντες κερασοπαραγωγούς
• 1,298 εκατ. ευρώ θα δοθούν σε παραγωγούς βάμβακος, αραβόσιτου, κηπευτικών και ακτινιδίων
Επιπλέον, στις 28 Φεβρουαρίου έχει προγραμματιστεί συζήτηση στη Βουλή σχετικά με τις αποζημιώσεις μέσω Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (πρώην ΠΣΕΑ). Αυτές αφορούν παραγωγούς καπνού, σιτηρών, βάμβακος, αραβοσίτου και κηπευτικών που υπέστησαν απώλειες λόγω ξηρασίας και ιώσεων το 2024.
Το βαμβάκι παραμένει ισχυρό με ενισχύσεις και τιμές στα 55 λεπτά
Παρά τις δυσκολίες, η καλλιέργεια βαμβακιού εξακολουθεί να έχει σημαντικά οικονομικά πλεονεκτήματα λόγω των υψηλών κοινοτικών ενισχύσεων.
Οι επιδοτήσεις που ενισχύουν το βαμβάκι
Το σύνολο των επιδοτήσεων που λαμβάνει ένας βαμβακοπαραγωγός σήμερα μπορεί να ξεπεράσει τα 200 ευρώ ανά στρέμμα, αν συνυπολογιστούν:
• 73 ευρώ/στρέμμα από τη συνδεδεμένη ενίσχυση
• 60 ευρώ/στρέμμα για τη μείωση της νιτρορύπανσης
• 30 ευρώ/στρέμμα για την περιβαλλοντική προσαρμογή (eco-schemes)
• Η βασική ενίσχυση και επιπλέον κίνητρα για τα βιολογικά
Με τιμή αγοράς γύρω στα 55 λεπτά/κιλό, ένας παραγωγός με 550 κιλά το στρέμμα μπορεί να εξασφαλίσει 450 ευρώ ανά στρέμμα.
Προβλήματα και προοπτικές
Παρόλο που το ελληνικό βαμβάκι έχει τα πλεονεκτήματα να γίνει ηγετικό προϊόν της Ε.Ε., η έλλειψη στρατηγικής και η ανεξέλεγκτη κατανομή των ενισχύσεων δημιουργούν αβεβαιότητα.
Οι παραγωγοί που στοχεύουν στη ποιοτική παραγωγή αξίζουν καλύτερη στήριξη, αντί να μοιράζονται οι επιδοτήσεις σε όσους απλώς επιδιώκουν τα χρήματα. Αν υπήρχε μια πιο αυστηρή στρατηγική, το ελληνικό βαμβάκι θα μπορούσε να αποκτήσει διεθνή ταυτότητα και να στηρίξει τη δημιουργία μιας ισχυρής ευρωπαϊκής βιομηχανίας μόδας βασισμένης σε ποιοτικό βαμβάκι.
Για να γίνει αυτό, χρειάζεται καλύτερη διαχείριση των επιδοτήσεων, στήριξη της ποιότητας και αυστηρότεροι έλεγχοι. Μέχρι τότε, το βαμβάκι θα παραμένει μεν κερδοφόρο, αλλά χωρίς ξεκάθαρη στρατηγική για το μέλλον.