Η Εκκλησία, με την πνευματική και θεσμική της υπόσταση, δεν εξαρτάται αποκλειστικά από την ηθική ακεραιότητα των κληρικών της, ούτε κλονίζεται από τις προσωπικές παρεκτροπές τους.
Του Γιάννη Παπανικολάου- ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Αν ο θεσμός της Εκκλησίας βασιζόταν μόνο στην ατομική «αγιότητα» των ανθρώπων που τον υπηρετούν, είναι πιθανό να είχε αμφισβητηθεί και διαλυθεί προ πολλού. Ωστόσο, η Εκκλησία παραμένει θεμελιωμένη σε μια βαθύτερη πνευματική δύναμη, η οποία συνεχίζει να εμπνέει και να ενισχύει τους πιστούς, παρά τα περιστασιακά σκάνδαλα που μπορεί να τη φέρνουν στο επίκεντρο της δημόσιας κριτικής.
Πολλές φορές, σκάνδαλα με κληρικούς της Ορθόδοξης Εκκλησίας ή άλλων θρησκευτικών ομάδων προκαλούν έντονες αντιδράσεις, δημιουργώντας σύγχυση και ανησυχία στους πιστούς. Τα σκάνδαλα αυτά συχνά προβάλλονται στα μέσα ενημέρωσης, ανεξάρτητα από το αν είναι αληθή ή όχι, με αποτέλεσμα να διαταράσσουν την εμπιστοσύνη του κόσμου και να γίνονται αφορμή για επιθέσεις κατά της Εκκλησίας συνολικά. Είναι κρίσιμο να γίνεται κατανοητό ότι οι προσωπικές αδυναμίες και τα λάθη κάποιων κληρικών δεν αντιπροσωπεύουν την Εκκλησία ως σύνολο. Η Εκκλησία αποτελείται από ανθρώπους, οι οποίοι είναι και οι ίδιοι επιρρεπείς σε ανθρώπινα πάθη και λάθη.
Η πνευματική ζωή της Εκκλησίας δεν εξαρτάται από τη συμπεριφορά των ατόμων που την υπηρετούν. Το θείο στοιχείο στην Εκκλησία παραμένει αδιάφθορο και άθικτο, ανεξάρτητα από τις ατέλειες των ανθρώπων της. Από την αρχή της ιστορίας της, η Εκκλησία αντιμετώπισε πολλές προκλήσεις, σφάλματα και σκάνδαλα, τα οποία, ωστόσο, δεν εμπόδισαν την πνευματική της πορεία. Η Εκκλησία δεν έχει μόνο έναν ανθρώπινο χαρακτήρα, αλλά συνδέεται με τον πνευματικό κόσμο, το οποίο της δίνει τη δύναμη να συνεχίζει την αποστολή της.
Οι κληρικοί, βέβαια, φέρουν μια ιδιαίτερη ευθύνη και καλούνται να ζουν σύμφωνα με τις αξίες της πίστης, γνωρίζοντας ότι αποτελούν παράδειγμα για τους πιστούς. Όταν ένας κληρικός εμπλέκεται σε σκάνδαλο, η κοινωνία νιώθει προδομένη, καθώς ηθικά ζητήματα είναι εξαιρετικά σημαντικά για την πνευματική ζωή των πιστών. Αυτό το αίσθημα προδοσίας εντείνεται, καθώς οι προσδοκίες για τους κληρικούς είναι υψηλές. Επομένως, απαιτείται οι κληρικοί να ζουν με επίγνωση της αποστολής τους, να αναζητούν τον αυτοέλεγχο και την προσωπική πνευματική ανάπτυξη ώστε να μη γίνονται αφορμή σκανδαλισμού.
Ωστόσο, κάθε πιστός καλείται να αναγνωρίσει τη διάκριση ανάμεσα στην Εκκλησία ως πνευματική κοινότητα και στις πράξεις των ανθρώπων που την υπηρετούν. Η πίστη δεν βασίζεται σε ανθρώπινα πρόσωπα, αλλά σε μια ζωντανή σχέση με τον Θεό. Η ορθόδοξη παράδοση προσφέρει στον κάθε άνθρωπο την ελπίδα της πνευματικής ανόρθωσης και της προσωπικής σωτηρίας, ανεξάρτητα από τα λάθη των άλλων. Ο καθένας καλείται να αναλάβει προσωπική ευθύνη για τη δική του πνευματική ζωή και να αναζητήσει την αλήθεια και τη δικαιοσύνη μέσα από την προσωπική του σχέση με τον Θεό.
Η Εκκλησία, λοιπόν, δεν είναι μόνο ένας θεσμός αλλά και μια ζωντανή πνευματική κοινότητα που αντέχει στο χρόνο. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει μπορεί να κλονίζουν προσωρινά την εμπιστοσύνη του κόσμου, αλλά δεν μπορούν να αναιρέσουν την ουσία της πίστης. Η ελπίδα της Εκκλησίας παραμένει ζωντανή, και η Ορθοδοξία συνεχίζει να προσφέρει στους ανθρώπους τη δυνατότητα να ανακαλύψουν την αλήθεια και την πνευματική ολοκλήρωση.