Καραμανλής – Σαμαράς: Οι πρώην πρωθυπουργοί Κώστας Καραμανλής και Αντώνης Σαμαράς έχουν θέσει ως αδιαπραγμάτευτη “κόκκινη γραμμή” για την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας την προάσπιση των εθνικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Του Γιάννη Παπανικολάου
Οι δυο τους έχουν καταστήσει σαφές ότι καμία συμφωνία με την Τουρκία δεν θα πρέπει να υπονομεύει την ελληνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα, τα οποία θεωρούν θεμελιώδη και αδιαπραγμάτευτα. Στο πλαίσιο αυτό, είναι αποφασισμένοι να ανακόψουν οποιαδήποτε προσπάθεια του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη που, κατά την εκτίμησή τους, ενδέχεται να οδηγήσει σε εθνικές παραχωρήσεις.
Ο Κώστας Καραμανλής υπενθυμίζει τη θέση του για την ελληνική υφαλοκρηπίδα, η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, οριοθετήθηκε σαφώς τον Νοέμβριο του 2008, όταν η κυβέρνησή του κατέθεσε στον ΟΗΕ τις συντεταγμένες της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, έπειτα από τουρκική πρόκληση στο Καστελόριζο. Η άποψη αυτή υποστηρίζει ότι οποιαδήποτε αμφισβήτηση της υφαλοκρηπίδας από την Τουρκία πρέπει να θεωρείται εκτός διαλόγου.
Ομοίως, ο Αντώνης Σαμαράς παραμένει κατηγορηματικά αντίθετος σε ενδεχόμενες ελληνικές παραχωρήσεις και φέρεται να σχεδιάζει μια σκληρή ομιλία κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού τον Δεκέμβριο, στην οποία θα θέσει ευθέως ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, αλλά και θέματα που αφορούν την κυβερνητική διαχείριση της ακρίβειας και της οικονομίας.
Το σκεπτικό των δύο πρώην πρωθυπουργών συνοψίζεται στην αρχή ότι η Ελλάδα δεν διεκδικεί τίποτα από την Τουρκία και, ως εκ τούτου, η ατζέντα των ελληνοτουρκικών συνομιλιών δεν πρέπει να περιλαμβάνει καμία από τις τουρκικές απαιτήσεις. Οποιαδήποτε πρωτοβουλία για διάλογο με την Τουρκία που θα περιλαμβάνει τέτοια ζητήματα κρίνεται από τους δύο ηγέτες ως επικίνδυνη για τα εθνικά συμφέροντα. Στην κατεύθυνση αυτή, ασκούν έντονη κριτική στον Γιώργο Γεραπετρίτη, υπουργό Εξωτερικών, τον οποίο θεωρούν ακατάλληλο για τη θέση, υποστηρίζοντας ότι οι χειρισμοί του δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Η επιρροή των Καραμανλή και Σαμαρά δεν περιορίζεται μόνο σε δηλώσεις ή δημόσιες τοποθετήσεις. Οι δυο τους ελέγχουν περίπου 15 βουλευτές στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας, οι οποίοι ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο την κυβερνητική συνοχή εάν το ζήτημα της ελληνοτουρκικής προσέγγισης λάβει διαστάσεις που απειλούν τα εθνικά συμφέροντα, κατά την κρίση τους. Υπάρχουν ενδείξεις ότι αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιλέξει να προχωρήσει σε συμφωνίες που θεωρούνται “επικίνδυνες” για την κυριαρχία της χώρας, οι Καραμανλής και Σαμαράς θα κινητοποιήσουν αυτό το μπλοκ βουλευτών για να τον αποτρέψουν, ακόμα και προκαλώντας αποχωρήσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε απώλεια της κυβερνητικής πλειοψηφίας.
Το ρήγμα αυτό εντός της Νέας Δημοκρατίας θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, δεδομένου ότι μια ρήξη με τον Σαμαρά –ή ακόμα και ενδεχόμενη διαγραφή του– θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποσχίσεις και πολιτική αποσταθεροποίηση. Αν, για παράδειγμα, το θέμα φτάσει σε προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, με βάση την τουρκική ατζέντα, οι δύο πρώην πρωθυπουργοί είναι διατεθειμένοι να πιέσουν μέχρι τέλους, ώστε να αποτρέψουν οποιαδήποτε διαπραγμάτευση που θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως εθνική υποχώρηση.