Κύπρος: Οι Τούρκοι, μετά που κατέλαβαν όλες τις περιοχές που ήθελαν, σταμάτησαν τις προελάσεις τους στο τέλος Αυγούστου του 1974. Εγκατέστησαν τα φυλάκια τους σ’ όλο το μήκος της γραμμής κατάπαυσης του πυρός για να ελέγχουν με αυστηρότητα την κάθε κίνηση σ’ αυτή.
Η διαλυμένη και καταπονημένη Εθνική Φρουρά μάζεψε τα κομμάτια της και άρχισε να στήνει κι αυτή φυλάκια σ’ όλο το μήκος της γραμμής κατάπαυσης του πυρός.
Το 366ΤΕ (Τάγμα Επιστρατεύσεως αλλά μαζί και κληρωτοί εθνοφρουροί από άλλα τάγματα), στάλθηκαν στην περιοχή της Τηλληρίας για να στήσουν φυλάκια, απέναντι σ’ αυτά των Τούρκων.
Ο 1ος λόχος αυτού του τάγματος, υπό τον Κύπριο λοχαγό Χαράλαμπο Φακούρα, εγκαταστάθηκε στη διασταύρωση των δρόμων που οδηγούν στα χωριά, Ποταμός του Κάμπου, Ξερό και το τουρκοκυπριακό χωριό Αμπελικού. Από το σημείο αυτό μπορούσε να ελέγχεται το χωριό αυτό αλλά και άλλα χωριά ελληνοκυπριακά και τουρκοκυπριακά.
Όλη η περιοχή ήταν κατακαμένη από τις πυρκαγιές που προκάλεσαν οι τουρκικοί βομβαρδισμοί των προηγούμενων μηνών. Παντού καταθλιπτικό τοπίο με τις στάχτες να φθάνουν στο ένα μέτρο. Υπήρχαν λίγα δένδρα αμυγδαλιάς που γλύτωσαν από τη πυρκαγιά και κάτω απ’ αυτά κλήθηκαν οι εθνοφρουροί του 1ου λόχου να αρχίσουν να δημιουργούν φυλάκια για την άμυνα τους αλλά και για να μπορούν να διαμένουν υποτυπωδώς.
Μετά από λίγες ημέρες κατόρθωσαν να κάνουν τα αναχώματα και φυλάκια τους. Μπροστά από τα φυλάκια τους φαίνονταν, εκτός των άλλων, τα ελληνοκυπριακά χωριά Γαληνή, Βαρίσια ακόμη και το χωριό Λουτρός και το τουρκοκυπριακό Αμμαθκιές. Τα πιο κοντινά στα φυλάκια τους ήσαν τα ελληνοκυπριακά χωριά Γαληνή και Βαρίσια. Μάλιστα, στο χωριό Γαληνή φαινόταν μια ελληνική σημαία να κυματίζει στον χώρο του γηπέδου του, που ήταν ένδειξη ότι δεν είχε καταληφθεί. Ο εθνοφρουρός Νίκος Γαβριήλ μαζί με τον φίλο του Ανδρέα πήραν την απόφαση να μεταβούν σ’ αυτά τα χωριά, χωρίς την άδεια του λοχαγού τους.
Έτσι, πολύ προσεκτικά διά μέσου της κοίτης του ποταμού που γειτόνευε με τα δύο χωριά, προχώρησαν και πήγαν σ’ αυτά. Εκεί δεν συνάντησαν κανένα, ούτε έναν κάτοικο διότι τα εγκατέλειψαν από τις 16 Αυγούστου. Ούτε Τούρκοι βρισκόντουσαν εκεί, διότι βλέποντας την ελληνική σημαία υπολόγισαν ότι υπήρχαν Ελληνοκύπριοι εθνοφρουροί. Οι Τούρκοι βρισκόντουσαν τρία χιλιόμετρα μακριά, στο χωριό Καραβοστάσι.
Οι δύο εθνοφρουροί βρήκαν κάποια κοτόπουλα και περιστέρια που ήταν εγκαταλελειμμένα από τους Ελληνοκύπριους ιδιοκτήτες τους από μέρες, και τα έφεραν στα φυλάκια τους για να συμπληρώσουν το σιτηρέσιο τους που ήταν πάντοτε φτωχό. Την πράξη τους αυτή την ανάφεραν στον λοχαγό τους, ο οποίος αντιδρώντας ήπια δεν τους τιμώρησε αλλά τους διάταξε να μην ξαναπάνε.
Βέβαια, έγινε γνωστή η εξερεύνηση των δύο, αρχίζοντας και άλλα μέλη των φυλακίων να πηγαίνουν εκεί για να εφοδιάζονται από τα σπίτια πλέον, διάφορα υλικά για τη διατροφή τους. Κάποιος εθνοφρουρός είχε τη «φαϊνή» ιδέα να πάρει την ελληνική σημαία που βρισκόταν στο γήπεδο του χωριού, δίπλα στην προτομή του ήρωα της ΕΟΚΑ, Χαρίλαου Μιχαήλ, που απαγχονίστηκε από τους Βρετανούς, στις 9 Αυγούστου του 1956. Καταγόταν από τη Γαληνή.
Μετά τη φυγή της ελληνικής σημαίας οι Τούρκοι ξεθάρρεψαν και πήγαν και στις αρχές Σεπτεμβρίου του 1974 κατάλαβαν αυτά τα ελληνικά χωριά. Δυστυχώς, έπρεπε να είχε γίνει προώθηση των ελληνοκυπριακών φυλακίων στα χωριά Γαληνή, Βαρίσια και Λουτρός από τις πρώτες κιόλας ημέρες, αφού οι Τούρκοι βρίσκονταν αρκετά μακριά απ’ αυτά και, μάλιστα, πέραν των τριών χιλιομέτρων, αλλά αυτοί που κάθονταν στο ΓΕΕΦ και έκοβαν διαταγές ήσαν πολύ μακριά από τη πραγματικότητα. Φανταστείτε πόσες τέτοιες περιπτώσεις είχαμε και τις δωρίσαμε στους Τούρκους
* Δημοτικός Σύμβουλος Κ.Σ. ΕΔΕΚ Λεμεσού
philenews.com