Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος: Γιατί δεν υπάρχει μεγαλύτερο και τιμιότερο έργο απ’ αυτό. Όπως λέει ο Ψαλμωδός, το έργο του είναι δοξολογία και μεγαλοπρέπεια(Ψαλμ. 110, 3).
Από όλες τις πλευρές πρέπει να παρατηρούμε με μεγάλη οξύτητα τα τεχνάσματα και τους δόλους και τα κακούργα σχέδια του εχθρού. Γιατί όπως το Άγιο Πνεύμα λέει με το στόμα του Παύλου ότι έγινε για τους πάντες τα πάντα, ώστε να κερδίσει τους πάντες(Α΄ Κορ. 9, 22), έτσι και η κακία φροντίζει και γίνεται τα πάντα, ώστε όλους να τους οδηγήσει στην απώλεια.
Έτσι ο σατανάς σ’ εκείνους που προσεύχονται υποκρίνεται ότι συμπροσεύχεται, με σκοπό να τους εξαπατήσει με την πρόφαση της προσευχής και να τους προξενήσει την έπαρση.
Σ’ όσους νηστεύουν υποκρίνεται ότι νηστεύει μαζί τους, θέλοντας να τους παρασύρει στην οίηση της νηστείας. Σ’ εκείνους που έχουν γνώση των Γραφών κάνει τα ίδια, επιθυμώντας να τους βγάλει με το πρόσχημα της γνώσεως από τον ορθό δρόμο.
Σ’ εκείνους που αξιώθηκαν να τους αποκαλυφθεί θείο φως, ενεργεί παραπλήσια, μετασχηματίζεται δηλαδή σε φωτεινό άγγελο(Β΄ Λορ. 11, 14) για να τους απατήσει παρουσιάζοντας το δικό του ψεύτικο φως και να τους φέρει κοντά του.
Και γενικά, έτσι διαφορετικά εμφανίζεται στον καθένα, παίρνοντας την κατάλληλη μορφή, ώστε με την ομοιότητα να κάνει τον καθένα υποχείριο και να τον οδηγήσει στην απώλεια με ευλογοφανή πρόφαση. Λέει ο Απόστολος: «Να ανατρέπουμε τους εχθρικούς λογισμούς και κάθε τι που ορθώνεται να πολεμήσει τη γνώση του Θεού»(Β΄ Κορ. 10, 5).
Κοίταξε δηλαδή μέχρι ποιο σημείο τολμά ο αλαζόνας σατανάς: θέλει να καταβάλει και εκείνους που έχουν ήδη τον Θεό με επίγνωση της αλήθειας. Ώστε με κάθε προσοχή πρέπει να φυλάει ο καθένας την καρδιά του(Παροιμ. 4, 23) και να ζητά από τον Θεό μεγάλη φρόνηση, για να μας δώσει να αντιλαμβανόμαστε τα τεχνάσματα της κακίας.
Πρέπει ακόμη να έχουμε ακατάπαυστα πνευματική εργασία και να προσπαθούμε να φυλάγουμε με σύνεση το νου και τους λογισμούς, και να καταρτίζουμε τους εαυτούς μας σύμφωνα με το θέλημα του Θεού.
Γιατί δεν υπάρχει μεγαλύτερο και τιμιότερο έργο απ’ αυτό. Όπως λέει ο Ψαλμωδός, το έργο του είναι δοξολογία και μεγαλοπρέπεια(Ψαλμ. 110, 3).