Πατερικές Διδαχές: Λόγοι περί των κακών λογισμών. Ακόμα και χίλια τραύματα αν δεχτείς σε μια μέρα μη αποκάμεις, μη σταματάς τον πόλεμο, μόνο φρόντισε να απαρνηθείς το θέλημα και την γνώμη σου.
Ο Θεός είναι αγαθός και εύσπλαχνος, δεν επιτρέπει να δοκιμαστείς πάνω από τις δυνάμεις σου, αλλά όσο χρειάζεται, για να ωφεληθείς. Εσύ κάνε το καθήκον σου
Ο Άγιος Νικόδημος μιλώντας γιά τήν φύλαξη τού νού γράφει: «Η ψυχή ή έξωθεν από τών αισθητών πραγμάτων βλάπτεται καί καταβυθίζεται, ή έσωθεν από τών κακών λογισμών καί τών παθών τών εν τή καρδία ευρισκομένων.
Διά τούτο είναι χρεία νά προσέχη ο άνθρωπος καί νά φυλάττη τόσον τάς αισθήσεις του από τών ηδονικών καί βλαπτόντων αντικειμένων, όσον καί τήν καρδίαν του από τών πονηρών λογισμών καί τών παθών».1
Ο όσιος Θεόδωρος Φωτικής στά 100 ψυχωφελή κεφάλαια σημειώνει:
«Εκείνος πού έχει φίδι μέσα στό κόρφο του κι εκείνος πού έχει λογισμό πονηρό μέσα στή καρδία του, θά πεθάνουν. Ο πρώτος από τό φαρμακερό δάγκωμα τού φιδιού κι ο δεύτερος από θανατηφόρο φαρμάκι πού έβαλε στήν ψυχή του.
Γι’ αυτό νά σκοτώνουμε γρήγορα τά γεννήματα τών εχιδνών καί νά μή κυοφορούμε πονηρούς λογισμούς μέσα στήν καρδιά μας, γιά νά μή πονέσουμε πικρά.
Η καθαρή ψυχή εύλογα μπορεί νά ονομαστεί σκεύος εκλογής καί κλεισμένος κήπος καί σφραγισμένη πηγή καί θρόνος τής αισθήσεως. Η ψυχή πού μολύνεται μέ ακάθαρτες σκέψεις είναι γεμάτη από βρωμερή λάσπη.
Έχω ακούσει από πεπειραμένους καί πρακτικούς γέροντες ότι οι πονηροί λογισμοί γεννιούνται στήν ψυχή από τόν στολισμό τών ενδυμάτων, τό χορτασμό τής κοιλίας καί τίς βλαβερές συναναστροφές».2
Ο όσιος Παΐσιος Βελιτσκόφσκι, όταν δίδασκε τόν τρόπο πού θά πρέπει νά ακολουθούμε, γιά νά πολεμάμε τούς δαίμονες έγραφε:
«Οι δαίμονες μάς σπρώχνουν στά πάθη. Αυτοί μάς εξαναγκάζουν νά πέφτομε στήν κάθε αμαρτία. Καί έτσι μπλέκομε στά δίκτυά τους. Δίκτυα τού διαβόλου ονομάζω τίς κακές μας επιθυμίες καί τούς ρυπαρούς λογισμούς, πού μάς δένουν μέ τά πάθη καί μάς κάνουν καί πέφτομε στήν κάθε αμαρτία.
Θά μπορούσαμε νά ειπούμε ότι οι κακές επιθυμίες καί οι ρυπαροί λογισμοί είναι γιά τούς δαίμονες καί τά πάθη τά πορτοπαράθυρα, από τά οποία μπαίνουν μέσα μας καί μάς κλέβουν τόν πνευματικό μας θησαυρό.
Όταν έλθουν στήν πόρτα τής ψυχής μας χτυπάνε ελαφρά, στά κρυφά σάν κλέφτες. Καί μάς ρίχνουν ένα λογισμό καί κοιτάζουν νά ιδούν, εάν υπάρχει ή όχι θυρωρός; Θά γίνει δεκτός ο λογισμός ή όχι;
Άν γίνει, αρχίζουν αμέσως νά καλλιεργούν τό πάθος, νά μάς σπρώχνουν σέ αυτό καί νά κλέβουν τόν πνευματικό μας θησαυρό. Άν όμως εύρουν θυρωρό, άν δηλαδή κάποιος ελέγχει καί διώχνει τούς λογισμούς του, τότε δέν μπορούν νά κάνουν τίποτε».3 Λόγοι περί των κακών λογισμών
Ο στάρετς Ανατόλιος τής Όπτινα έλεγε γιά τούς λογισμούς:
«Άν σέ έχουν κατακλύσει οι πονηροί λογισμοί μή απελπισθείς. Τρέξε αμέσως στό καθαρό νερό τής μετανοίας καί τής αυτομεμψίας καί ο εύσπλαχνος Κύριος θά σέ συγχωρέσει».
Ο δέ Μακάριος προσέθετε: «Μή σέ πιάνει απελπισία όταν μαίνεται ο πόλεμος τών λογισμών, πού σού προκαλεί ο αόρατος εχθρός τής ψυχής μας. Ακόμα καί χίλια τραύματα άν δεχτείς σέ μία μέρα μή αποκάμεις, μή σταματάς τόν πόλεμο, μόνο φρόντισε νά απαρνηθείς τό θέλημα καί τήν γνώμη σου.
Ο Θεός είναι αγαθός καί εύσπλαχνος, δέν επιτρέπει νά δοκιμαστείς πάνω από τίς δυνάμεις σου, αλλά όσο χρειάζεται, γιά νά ωφεληθείς. Εσύ κάνε τό καθήκον σου, δηλαδή λογάριαζε τόν εαυτό σου χειρότερο από όλους».4
Ο όσιος Νείλος τού Σόρσκυ σέ λόγο του στά Άπαντα σχετικά μέ τούς λογισμούς γράφει: «Εναντίον πάντων τών κακών λογισμών πρέπει νά επικαλούμεθα τόν Θεόν εις βοήθειαν, επειδή δέν έχομεν πάντοτε τήν δύναμιν νά εναντιωθώμεν εις τούς πονηρούς λογισμούς.
Μάλιστα μία προσευχή λέει:
«Τόν διεσκορπισμένον μου νούν συνάγαγε, Κύριε, καί τήν χερσωθείσαν μου καρδίαν καθάρισον, ως τώ Πέτρω δός μοι μετάνοιαν, ως τώ τελώνη στεναγμόν, ως τή πόρνη δάκρυα, ίνα κραυγάζω σοι, βοήθει μοι, εκ τών ρυπαρών λογισμών ρύσαι με, ότι ως κύματα θαλάσσης επανέστησαν επ’ εμέ αι ανομίαι μου, ως σκάφος εν πελάγει χειμάζομαι υπό τών λογισμών μου, αλλ’ εις εύδιον λιμένα οδήγησόν με, Κύριε, διά τής μετανοίας καί σώσον με. Σφοδρώς γάρ θλίβομαι διά τήν ασθένειαν τού νοός μου, ως μή θέλων πάσχω τήν ακούσιον πρός τήν αλήθειαν αλλοίωσιν. Διό κράζω σοι, Θεαρχική Τριάς αγία, βοήθειμοι, εν τή στάσει τών αγαθών κατάταξόν μοι»».5
1. Αγίου Νικοδήμου Συμβουλευτικό Εγχειρίδιο σελ. 161
2. Φιλοκαλία τόμ. Β΄ σελ. 17
3. Αγίου Παϊσίου Βελιτσκόφσκι, Τά κρίνα τού αγρού σελ. 144
4. Ρωσική μικρή Κλίμακα σελ. 38 40
5. Οσίου Νείλου Σόρσκυ, Άπαντα τά Ασκητικά, σελ. 195
Ορθόδοξος Τύπος αρ. φύλ. 1972, 19 Απριλίου 2013