Δαίμονες: Στα χρόνια της επί γης παρουσίας και δράσης του Χριστού, ζούσαν άνθρωποι που, περισσότερο από την εποχή μας, ήταν ψυχοπαθολογικά πειραγμένοι με δαιμονική συνέργεια και όχι μόνο καθαρά βιολογική και ιατρική.
Αυτοί καλούνταν δαιμονιζόμενοι και στα Ευαγγέλια βλέπουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις θεράπευσε ο Ιησούς ανθρώπους από δαιμονοληπτικές καταστάσεις (άλλωστε έκανε και ένα σωρό άλλες θεραπείες διαφορετικής παθολογίας)… ενώ συνομιλούσε με τους δαίμονες πριν τους εκδιώξει, γεγονότα όχι φανταστικά αλλά αληθινά, που τα ζούσαν οι άνθρωποι τότε, οι οποίοι διέκριναν καθαρά την έννοια της ασθένειας από τον δαιμονισμό: «Κατά το δειλινό…. τού έφεραν (του Ιησού) όλους τους ΑΡΡΩΣΤΟΥΣ και τους ΔΑΙΜΟΝΙΣΜΕΝΟΥΣ (Μάρκ. 1,32) και «Ο Ιησούς θεράπευσε πολλούς που υπέφεραν από ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΡΡΩΣΤΙΕΣ, κι ΈΒΓΑΛΕ ΠΟΛΛΑ ΔΑΙΜΟΝΙΑ, δεν τα άφηνε όμως να μιλούν, γιατί τον αναγνώριζαν ότι είναι ο Μεσσίας» (Μάρκ. 1,32-34).
Στο κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, το δαιμονικό πνεύμα ζητάει από τον Ιησού να μην το απομακρύνει από τον παθόντα άνθρωπο, και του λέει: «Τι δουλειά έχεις εσύ με εμένα, Ιησού, Υιέ του Υψίστου Θεού; Σ’ εξορκίζω στο Θεό να μην με βασανίσεις». Ο Ιησούς τον ρώτησε: «Ποιο είναι το όνομά σου;» Κι εκείνος απάντησε: «Το όνομά μου είναι Λεγεώνα, γιατί είμαστε πολλοί». Τα δαιμόνια παρακαλούσαν τον Ιησού να μην τα διώξει έξω από την περιοχή, αλλά αντίθετα του έλεγαν: «Στείλε μας (τουλάχιστον) να μπούμε στους χοίρους». Ο Ιησούς τούς το επέτρεψε.
Και αμέσως οι χοίροι όρμησαν στον γκρεμό και πνίγηκαν στη θάλασσα (Μάρκ. 5, 1-20). Στη Συναγωγή της Καπερναούμ, κάποιος που κατεχόταν από δαιμονικό πνεύμα κραύγασε, λέγοντας: ‘Τι δουλειά έχεις εσύ με μας Ιησού Ναζαρηνέ; Ήρθες να μας αφανίσεις; Σε ξέρω ποιος είσαι: είσαι ο Εκλεκτός του Θεού’ (Μάρκ. 1,23-24). «Οι άρρωστοι από δαιμονικά πνεύματα, όταν τον έβλεπαν, έπεφταν μπροστά του και κραύγαζαν: ‘Εσύ είσαι ο Υιός του Θεού’» (Μάρκ. 3,11).
Οι προσωπικές και λογικές, πλην όμως μοχθηρές και ύπουλες, ιδιότητες των δαιμονίων, ο διάλογος που διεξάγουν με τον Ιησού και ο φόβος των προ Αυτού, η αναγνώρισή Του υπ’ αυτών ως Υιού του Θεού, μας κάνουν να δεχθούμε ότι δεν πρόκειται εδώ για περιπτώσεις ασθενειών από φυσικά αίτια και μόνο, αλλά για ενέργειες διεφθαρμένων πνευματικών πλασμάτων, τα οποία στην Αγία Γραφή καλούνται δαιμόνια και πονηρά πνεύματα.
Τα Ευαγγέλια περιγράφουν σαφώς τη διδασκαλία του Ιησού, όταν Εκείνος έλεγε: «Όταν το δαιμονικό πνεύμα βγει από τον άνθρωπο (εξορκισμός και θεραπεία), περνάει από ξερούς τόπους ψάχνοντας να βρει κάπου να ξεκουραστεί, μα δε βρίσκει. Τότε λέει: ‘θα γυρίσω ξανά στην κατοικία μου απ’ όπου έφυγα’. Έρχεται και τη βρίσκει σκουπισμένη και στολισμένη (την ύπαρξη του ανθρώπου που μετανόησε). Τότε πηγαίνει και παίρνει άλλα επτά πνεύματα, πιο πονηρά από το ίδιο, και μπαίνουν και κατοικούν εκεί. Έτσι, η τελευταία κατάσταση του ανθρώπου εκείνου γίνεται χειρότερη από την προηγούμενη» (όταν δεν προσέξει και δεν είναι ταπεινός, όταν δεν μετανοεί και δεν εξομολογείται) {Λουκ. 11,24-26}.
Σε τέτοιου είδους περιπτώσεις δεν πρόκειται για ανήθικους ανθρώπους και κακούς απέναντι στο κοινωνικό σύνολο, αλλά για επιβολή διπλής θέλησης και συναίσθησης στην κατειλημμένη από ακάθαρτο πνεύμα ύπαρξη δυστυχισμένων ανθρώπων. Πατερικά, δύο πολύ σημαντικές αιτίες δαιμονοκαταλήψεως επί της προσωπικότητας ανθρώπου είναι η αχαλίνωτη κακή και οργιάζουσα φαντασία, καθώς και η ακόλαστη ζωή, που επιτρέπουν προσβολές των δυνάμεων του σκότους.
Είναι σίγουρο βέβαια πως, τόσο η έλευση του Κυρίου Ιησού στον κόσμο μας, όσο και η Ανάστασή Του και η εκκλησιαστική διδασκαλία και μυστηριακή ζωή κατέθραυσαν και κατέλυσαν τις σπουδαιότερες εκδηλώσεις της σατανικής ισχύος, που επί των ημερών της σαρκώσεως του Σωτήρος ήταν καταφανέστατες: «Όταν γύρισαν πίσω (από την ιεραποστολή τους) οι εβδομήντα μαθητές, έλεγαν γεμάτοι χαρά: ‘Κύριε, ακόμη και τα δαιμόνια μάς υπακούνε όταν τα προστάζουμε στο όνομά σου’ (το όνομα του Ιησού Χριστού είναι παντοδύναμο). Και ο Ιησούς τούς είπε: ‘Έχω δει το σατανά να πέφτει από τον ουρανό σαν αστραπή. Σας δίνω την εξουσία να πατάτε πάνω σε φίδια και σκορπιούς, και να κυριαρχείτε πάνω σ’ όλη τη δύναμη του εχθρού. Τίποτε δεν θα σας βλάψει» (Λουκ. 10,17-19).
‘Σατανάς’ σημαίνει εχθρός του Θεού και των ανθρώπων. Εχθρός κάθε αγαθού και πάσης αρετής. Πηγή κάθε κακίας εν τω κόσμω. Στην Αγία Γραφή η λέξη αυτή και ό,τι εκφράζει απαντά 30 φορές. Καλείται και ‘πειραστής’, ‘δράκοντας’, ‘πονηρός’, ‘αρχαίος όφις’. Στον Ιώβ είναι αξιοπαρατήρητο πως παρίσταται ανάμεσα στους υιούς του Θεού, που όμως σημαίνει ότι η δύναμη του είναι υπό την εξουσία του Θεού και εξυπηρετεί χωρίς να το γνωρίζει την λυτρωτική βουλή του Υψίστου.
Ο σατανάς μισεί πράγματι τον άνθρωπο και θέλει το κακό του, τον εξευτελισμό του και το θάνατό του. Είναι ο χειρότερος τύραννος σε όσους του επιτρέπουν –με την ασεβή ζωή τους και τη φθαρμένη φαντασία τους- να τους εξουσιάζει. Αντίθετα, ο απόστολος Παύλος παρουσιάζει την εσωτερική ειρήνη και την προσωπική χαρά του πιστού, όταν λέγει: «Δεν ζω πλέον εγώ, αλλά ζει μέσα μου ο Χριστός» (Γαλ. 2,20). Η ύπαρξη δαιμονισμένων αποδεικνύεται και από τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις ανθρώπων που καταφεύγουν στον Άγιο Γεράσιμο στην Κεφαλονιά, αλλά βεβαίως και από τις ιάσεις μπροστά στην θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Τήνου.
Αρκετοί από τους δαιμονοκαταληφθέντες φανερώνουν άλλωστε μπροστά σε όλους πολλά απόκρυφα και άγνωστα κρίματα τρίτων, που μόνο εκείνοι φυσικά τα γνωρίζουν. Για τους ψυχιάτρους εκείνους που δεν είναι χριστιανοί, πολλές δαιμονικές εκδηλώσεις επί ασθενών θεωρούν ότι οφείλονται σε βαριές υστερίες και μόνο. Τα χαρακτηριστικά εν τούτοις των δαιμονοκυριευμένων είναι φανερά και διαφορετικά:
Στην ιστορία του δαιμονισμένου (ή δαιμονισμένων στο Ματθαίο) Γαδαρηνών (Μάρκου 5, 1-20) φαίνεται καθαρά ότι: (α) Τον δαιμονισμένο κατείχε ξένη οντότητα, (β) διέθετε ασυνήθιστες δυνάμεις, (γ) έκοβε αλυσίδες με εκρηκτική συμπεριφορά, (δ) είχε διχασμό προσωπικότητας, (ε) υπερφυσικές ιδιότητες αφού κατάλαβε αμέσως πως είχε μπροστά του τον Χριστό, (στ) αντί γι’ αυτόν απευθύνθηκαν στον Ιησού πολλές φωνές από μέσα του σαν λεγεώνα ανθρώπων.
Αυτά δεν είναι φρενοβλάβεια αλλά σοβαρές καταστάσεις δαιμονικής επήρειας, όπως φαίνεται εξάλλου και στους πνευματιστές, που μιλάνε τέλεια μέσα από ύπνωση σε διαφορετικές γλώσσες (χωρίς να τις έχουν διδαχτεί), χρησιμοποιούν άλλη χροιά φωνής από τη δική τους, αποκαλύπτουν μυστικιστικά κρυμμένα ή χαμένα αντικείμενα, και τους ενοχλούν γενικά τα εκκλησιαστικά και αγιογραφικά θέματα. Δαιμονισμός ή μεντιουμισμός υπάρχει ή κρύβεται και στον αποκρυφισμό, τον σαμανισμό, τη μαγεία, τη μαντεία, την εσωτερική αστρολογία, τη χειρομαντεία, την τηλεκίνηση (ανασήκωμα ή κίνηση αντικειμένων μόνο υποτίθεται με τη σκέψη). Τα μέντιουμ, οι μάγοι και οι οραματιστές αποτελούν το ιερατείο της δαιμονικής ιεροσύνης, κατά τον αείμνηστο π. Ιωήλ Γιαννακόπουλο.
Οι μάγοι συνιστούν ενίοτε να παρακολουθήσουν οι πελάτες τους κάποια ακολουθία της Εκκλησίας, διαθέτουν παραπλανητικά εκκλησιαστικές εικόνες στα γραφεία τους, και άλλα συναφή, για να μην εγείρουν υποψίες στους αφελείς. Δίνουν σκόνες για να ρίξουν πάνω τους ή σαπούνια για να πλυθούν στο μπάνιο μ’ αυτά οι ψυχοσωματικά ασθενείς τους, και πολλοί, που δεν γνωρίζουν πως τα σύνεργά τους είναι δαιμονικά διαβασμένα, υπακούουν στις κάλπικες εντολές τους προδίδοντας έτσι την χριστιανική τους πίστη, το Χρίσμα τους.
Ο Άγιος Νικόδημος αναφέρει ότι ο διάβολος χρησιμοποίησε πρώτος την παραλλαγή-καμουφλάζ για να πετύχει τα ψυχοφθόρα σχέδιά του, ήτοι να καταστρέψει ψυχές για τις οποίες ο Χριστός θυσιάστηκε πάνω στο Σταυρό. Γι’ αυτό και ο διάβολος μετασχηματίζεται σε άγγελο φωτός ακόμα (Β΄ Κορ. 11,14) για να παραπλανήσει, να διαφθείρει υγιείς συνειδήσεις, όπως καταγράφεται στην Καινή Διαθήκη η περίπτωση της μαντευομένης κοπέλας των Φιλίππων (Πράξ κεφ. 16), που είχε αποκρυφιστικό ‘χάρισμα’ να αποκαλύπτει τα μελλοντικά γεγονότα, αλλά αποδείχθηκε σατανικό και ύπουλο.
Τους ανθρώπους του Θεού δεν μπορεί να πειράξει ο διάβολος (Ιω. 5,16). Τους αδιάφορους όμως θρησκευτικά τούς έχει με το μέρος του ο σατανάς. Πολλοί, κατά κόσμον μορφωμένοι, της υψηλής οικονομικής στάθμης, ή ακόμη και επιστήμονες, έχασαν περιουσίες, ρεζιλεύτηκαν, απελπίστηκαν ή αυτοκτόνησαν στη σχέση τους με τον αποκρυφισμό και τη μαγεία, ενώ έχασαν την υγιή εκκλησιαστική κοινωνία που σώζει και αναπαύει. Ο διάβολος «τυράννων πάντων χαλεπώτερος», σύμφωνα και με τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο (50, 677). Στην εποχή μας ανθίζει ο Νεοεποχικός συγκρητισμός και χαλαροί χριστιανοί επιδίδονται στον διαλογισμό, επισκέπτονται μέντιουμ, ακολουθούν κατά γράμμα αστρολογικές προβλέψεις, κρεμάνε στο λαιμό τους ενεργειακά φυλακτά και διαθέτουν λίθους ή κρυστάλλους που δήθεν προσδίδουν ευεξία, δύναμη, υγεία. Δεν συνδυάζονται όμως όλα αυτά. Δεν συμβιβάζεται ο Χριστός με τον σατανά.
Ο συμβιβασμός είναι πλάνη και τέχνασμα του πονηρού: ‘Κανείς δεν δύναται να υπηρετεί σε δύο κυρίους. Γιατί ή τον ένα θα μισήσει και τον άλλο θα αγαπήσει, ή στον ένα θα προσκολληθεί και τον άλλο θα καταφρονήσει. Δε δύναστε, λέγει Κύριος, να υπηρετείτε στο Θεό και στο Μαμωνά’ (Λουκ. 16,13). Υπάρχουν βέβαια και ηπιότερες μορφές δαιμονοπληξίας, όπως η δουλεία στα φοβερά πάθη της απιστίας, αιρέσεως, διαφθοράς, υπερηφάνειας κ.λπ. Υπάρχουν σε μικρογραφία σήμερα πάμπολλοι άνθρωποι κάτω από την κυριαρχία του προσωρινού κοσμοκράτορα.
Πνευματικά όπλα κατά των δαιμόνων είναι ο σταυρός, η Θ. κοινωνία, η ταπείνωση και η Εξομολόγηση. Η καθαρή και αγνή καρδιά που ξέρει να αγαπάει. Επίσης, ιδιαίτερα, η προσευχή και η νηστεία: «Γιατί εμείς δεν μπορέσαμε να το βγάλουμε;», ρώτησαν κάποτε τον Χριστό οι μαθητές Του. «Αυτό το δαιμονικό γένος», απάντησε Εκείνος, «δεν βγαίνει παρά μόνο με προσευχή και νηστεία» (Ματθ. 17, 19-21). Όταν πέρασε ο εξολοθρευτής άγγελος ανάμεσα από Αιγύπτιους και Εβραίους, το αίμα του αρνίου (Εξόδου 12/13) ήταν η λύτρωσή των Ιουδαίων. Το αίμα του Ιησού Χριστού, του Κυρίου ημών, δια του μυστηρίου της Θ. Μεταλήψεως, είναι η δική μας αληθινή και πλήρης λύτρωση. «Αυτόν (τον Κατήγορο) νίκησαν οι αδελφοί μας με το αίμα του Αρνίου και με τη μαρτυρία που έδωσαν για τον Ιησού», αναφέρεται στην Αποκάλυψη (12, 11).
Μελέτη του θείου λόγου, καθημερινή προσευχή, αγαπητική κοινωνία μεταξύ μας, κλάση του άρτου είναι η πανοπλία των χριστιανών. Οι πνευματιστές και οι ψευτοθεραπευτές της Νέας Εποχής χάνουν τη δύναμή τους όταν κάποιοι προσεύχονται. Διότι ό,τι καταφέρνουμε δεν το καταφέρνουμε με τις δικές μας δυνάμεις, αλλά με τη δύναμη του Θεανθρώπου, στον οποίον πάνω έχουμε αποθέσει όλες τις ελπίδες μας. Πραγματική απελευθέρωση από τις δυνάμεις του σκότους προσφέρει μόνο ο Χριστός. Σ’ αυτόν βρίσκεται η αληθινή δύναμη και εξουσία. Είναι ο Υιός του Θεού, που μας επισκέφθηκε ως άνθρωπος για να μας υιοθετήσει δια του Σταυρού Του και να μας καταστήσει και πάλι πολίτες της αιωνίου πνευματικής βασιλείας Του.
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ:
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΩΝ, Βαρθολομαίου Γεωργιάδου, (+)επισκόπου Κορίνθου, εκδ. ‘Δημιουργία’, Αθ. 1992
Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ, Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας, 2003
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ, Dr. Kurt Koch, Ελεύθερες Εκδόσεις, 1991
ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΓΡΑΦΩΝ, Γ. Κωνσταντίνου, Αθ. 1888
Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΑΙ Ο ΚΑΙΝΟΥΡΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ, Ν. Γ. Νευράκη, Αθ. 1989
Μιχαήλ Χούλη, Θεολόγου