ΦΑΝΟΥΡΟΠΙΤΑ: Κάθε χρόνο στις 27 Αυγούστου οι εκκλησίες γεμίζουν με αυτές τις γλυκές νηστίσιμες πίτες, στην μνήμη του Αγίου Φανουρίου.
Όλες οι νοικοκυρές εκείνη την μέρα μπαίνουν στην κουζίνα και φτιάχνουν φανουρόπιτες, ο Άγιος Φανούριος μας φανερώνει πάντα ποιος είναι ο δρόμος του θελήματος του θεού και να μας φωτίζει τα μονοπάτια της ζωής μας.
Αν χάσατε κάτι και δεν το βρίσκετε με τίποτα, μην ταράζεστε. Υπάρχει μέθοδος αλάνθαστη, δοκιμασμένη στους αιώνες: θα τάξετε μία πίτα για την ψυχή της μητέρας του Αγίου Φανουρίου. Έτσι ακριβώς το διατύπωναν ανέκαθεν οι γιαγιάδες-θεματοφύλακες των θεσμίων. Δεν πρόκειται για πραγματική πίτα με φύλλα κ.τ.λ., αλλά για ένα μυρωδάτο κέικ χωρίς αυγά και βούτυρο, μόνο με λάδι, για να είναι και νηστήσιμο. Αυτό το παρασκεύασμα που ονομάζεται φανουρόπιτα πρέπει να περιέχει επτά ή εννέα υλικά και όση ώρα το ετοιμάζετε πρέπει να έχετε ένα κερί αναμμένο. Σε πολλά μέρη θυμιατίζουν κιόλας πριν αρχίσουν.
Η φράση ” Άγιε μου Φανούριε….Φανέρωσε το” είναι μια ευχή που τάζουμε στην χάρη του, πίτα ή κερί γιατί για τους περισσότερους ανθρώπους ο Άγιος Φανούριος υπήρξε η μορφή που πάντοτε βοηθούσε να βρεθούν τα χαμένα.
Τα υλικά της φανουρόπιτας
Τα βασικά υλικά είναι το λάδι, το αλεύρι και η ζάχαρη. Προσθέτουν χυμό πορτοκαλιού, καρύδια, σταφίδες, κανελογαρίφαλα. Σε μια συνταγή από τη Ρόδο, αντί για πορτοκάλι, βάζουν ημίγλυκο κρασί και είναι ωραίο το αποτέλεσμα.
Το τελετουργικό και η ιστορία του Αγίου Φανουρίου
Όταν ψηθεί η φανουρόπιτα, οι ευσεβείς την πηγαίνουν στην εκκλησία να διαβαστεί και μετά τη μοιράζουν. Αρχικά πρέπει να μοιράσουν τουλάχιστον επτά κομμάτια έξω από την εκκλησία. Την υπόλοιπη μπορούν να την πάρουν στο σπίτι, για να τη μοιράσουν στα μέλη της οικογένειας, σε γείτονες και φίλους. Σε πολλές εκκλησίες υπάρχουν παρεκκλήσια του Αγίου Φανουρίου, όπου κάθε Δευτέρα διαβάζονται φανουρόπιτες. Πολλοί δεν τις πηγαίνουν στην εκκλησία, απλώς τις μοιράζουν. Πριν φας το κομμάτι, πρέπει να πεις τρεις φορές: «Θεός σχωρέσει τη μάνα του Αη Φανούρη».
Η παράκληση στον Άγιο Φανούριο
Η ευχή που διαβάζει ο ιερέας στις φανουρόπιτες και σε αυτές που φτιάχνουν οι ευσεβείς στην εορτή του αγίου (27 Αυγούστου) είναι των πρώτων χριστιανικών χρόνων.
Κατά την παρασκευή της φανουρόπιτας διαβάζουμε την παρακάτω ευχή:
Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Ουράνιος Άρτος, ο της βρώσεως της μενούσης εις τον αιώνα
πλουσιοπάροχος χορηγός, ο δοτήρ των αγαθών,
ο δε Ηλιού τροφήν αγεώργητον πηγάσας, η ελπίς των απηλπισμένων,
η βοήθεια των αβοηθήτων και σωτηρία των ψυχών ημών.
Ευλόγησον τα δώρα ταύτα και τους ταύτα σοι προσκομίσαντας,
εις δόξαν σην και τιμήν του αγίου ενδόξου μεγαλομάρτυρος Φανουρίου.
Παράσχου δε, αγαθέ, τοις ευπρεπίσασι τους πλακούντας τούτους,
πάντα τα εγκόσμια και υπερκόσμια αγαθά σου.
Εύφρανον αυτούς εν χαρά μετά του προσώπου σου, δείξον αυτοίς οδούς προς σωτηρίαν.
Τα αιτήματα των καρδιών αυτών και πάσαν την βουλήν αυτών ταχέως πλήρωσον,
οδηγών αυτούς προς εργασίαν των εντολών σου, ίνα διά παντός εν ευφροσύνη και αγαλλιάσει
υμνώσι και δοξάσωσι το πάντιμον και μεγαλοπρεπές όνομά σου, πρεσβείαις της υπερευλογημένης Θεοτόκου,
του αγίου ένδοξου νεομάρτυρος Φανουρίου, του Θαυματουργού, και πάντων σου των αγίων.
Αμήν.
Η θαυματουργή προσευχή του Αγίου Φανουρίου
Η θαυματουργή προσευχή του Αγίου Φανουρίου υπέρ υγείας, για έυρεση αντικειμένων, έυρεση συντρόφου και αγάπης.
Δέσποτα Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός ημών, ο του φωτός ποιητής και χορηγός, η πηγή της σοφίας και της γνώσεως, παντός τε αγαθού αίτιος· το της χρηστότητος πλήρωμα και της ευσπλαγχνίας ανεξιχνίαστον πέλαγος· ο ποιων εξαίσια και ενεργών θαυμαστά εν τοις Αγίοις Σου, δι’ ων δοξάζηται το Όνομά Σου το μεγαλοπρεπές και πανάγιον· ο φανερών ημίν οδούς σωτηρίας, διά της επιγνώσεως των αγίων εντολών Σου, Αγαθέ, και καταυγάζων τας ψυχάς ημών τω ιλαρώ φωτί Σου και ανεσπέρω· ο θαυμαστών την χάριν Σου διά πάντων των Αγίων Σου, των εκλεκτών και πιστών ταύτης οικονόμων, παντί τω επικαλουμένω αυτούς, εν όλη καρδία· ο διά της παντουργικής
Σου δυνάμεως ενεργών τεράστια ημίν και παράδοξα, ων ουκ εστίν αριθμός· ο διά του Αγίου Σου Μεγαλομάρτυρος Φανουρίου του Νεοφανούς, αποκαλύπτων τα κεκρυμένα ημίν και φανερών αυτά εν τάχει· ο διδάσκων ημάς το αιτείν πιστώς εν ταπεινώσει, ίνα πλουσίως δώης, ως φύσει εύσπλαγχνος και πολυέλεος· ο θέλων δε πάντας σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν· ο ειπών ότι εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή.
Αυτός και νυν, Πανάγαθε Βασιλεύ και Κύριε των απάντων, υπό του Αγίου Σου τούτου Μεγαλομάρτυρος Φανουρίου του θαυματουργού δυσωπούμενος, έπιδε εφ’ ημάς τους ευλαβώς αυτόν τιμώντας και πρέσβυν αυτόν προς Σε δυνατόν προβαλλομένους· και δος ημίν τον φωτισμόν της χάριτός Σου· αξίωσον ημάς πορεύεσθαι εν τη τρίβω των εντολών Σου, του επιγνώναι το θέλημά Σου το αγαθόν και τέλειον· φανέρωσον ημίν οδούς σωτηρίας· υπόδειξον ημίν τρόπους μετανοίας, ίνα εν τούτοις ευαρεστήσωμέν Σοι, το των ψυχών ημών συμφέρον εργαζόμενοι· αποκάλυψον ημίν τους θησαυρούς της γνώσεώς Σου, ίνα τούτους ζητούντες, Σοι προσπίπτωμεν εν πίστει, τη αενάω πηγή της ζωής ημών· δίδαξον ημάς την Σην αλήθειαν, την δε καρδίαν ημών ποίησον σκήνωμα φωτεινόν του Πνεύματός Σου του Αγίου και δοχείον καθαρόν της χάριτός Σου· ίνα συν πάσι τοις απ’ αιώνων Αγίοις Σου Σε δοξολογώμεν, Φωτοδότα Κύριε, τον εν αυτοίς ενδοξαζόμενον και Σοι την τιμήν και την προσκυνήσιν αναπέμπωμεν, συν τω ανάρχω Σου Πατρί και τω Παναγίω και Αγαθώ και ζωοποιώ Σου Πνεύματι, πάντοτε, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Αμήν.
Το ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ σας προτείνει να δείτε παρακάτω και τις ακόλουθες συνταγές για της παρασκευή της Φανουρόπιτας
Μικρασιάτικη Φανουρόπιτα με 9 υλικά
Φανουρόπιτα και παράδοση: Γιατί την φτιάχνουμε – Συνταγή για φανουρόπιτα
Πεντανόστιμη φανουρόπιτα – Συνταγή της πρεσβυτέρας