ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ: Επιστολή στον επαγγελματία Σίμο Μ., τον οποίο βασανίζει η εκδοχή ότι αυτή η ζωή αποτελεί τη Δίκη του Θεού.
Άκουσες από κάποιον ότι αυτή η ζωή αποτελεί ήδη τη δίκη του Θεού και ότι δεύτερη κρίση δεν πρόκειται να υπάρξει. Αυτή η σκέψη σε βασάνιζε αρκετό καιρό και δεν μπορούσες να αποφασίσεις αν θα την αποδεχθείς ή θα την απορρίψεις.
Φαντάσου έναν πολύ κακό άνθρωπο του οποίου οι κακίες είναι γνωστές σε όλη την πόλη. Οι γείτονες τον αποφεύγουν και μεταξύ τους κατακρίνουν τις αδικίες του.
Κανείς δεν τον επισκέπτεται, κανείς δεν τον δέχεται στο σπίτι του. Έτσι κρίνουν οι άνθρωποι και έτσι τον τιμωρούν. Αλλά ο άνθρωπος αυτός οδηγείται στο δικαστήριο και το δικαστήριο αποφασίζει να τον τιμωρήσει με φυλάκιση. Αυτή είναι η έσχατη νομική κρίση. Και έτσι, λοιπόν, βλέπεις δύο δίκες: μία κατά συνθήκη και έκτακτη, και μία νομική και οριστική.
Η ακόμα πιο ξεκάθαρα, πάρε το παράδειγμα κάποιου άτακτου μαθητή, τον οποίο ο δάσκαλος πολλές φορές τιμωρεί κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους για να τον συνετίσει και στο τέλος του σχολικού έτους τον αποβάλλει από το σχολείο ως μη προσαρμόσιμο.
Έτσι είναι οι δύο κρίσεις του Θεού. Μία κατά συνθήκη, πρόσκαιρη, και μία οριστική. Αποκαλούμε εκπαιδευτική την κρίση του Θεού πάνω στους ανθρώπους στο σχολείο αυτής της ζωής. Ενώ η δεύτερη κρίση θα είναι δίκαιη και οριστική.
Αυτό έχει καταστεί σαφές από πολλά παραδείγματα της Αγίας Γραφής. Τον δίκαιο Μωυσή τιμώρησε ο Θεός για ένα αμάρτημα, με την απαγόρευση να μπεί στη γη της επαγγελίας, στην οποία οδήγησε τον λαό του επί σαράντα χρόνια. Αυτή είναι η κατά συνθήκη, η πρόσκαιρη και εκπαιδευτική κρίση του Θεού.
Για να το βλέπουν οι αμαρτωλοί και φοβισμένοι να λένε: όταν ο Θεός δεν συγχωρεί ένα αμάρτημα σε έναν τόσο δίκαιο άνθρωπο, πως θα κάνει άραγε με μας, που είμαστε φορτωμένοι με πολλά και βαριά αμαρτήματα; Αλλά η τιμωρία του Μωυσή δεν είναι η έσχατη και οριστική γι’ αυτόν. Ούτε σημαίνει ότι ο Μωυσής δεν θα μπεί στο βασίλειο των ουρανών.
Γνωρίζεις ότι αυτός ο μεγάλος υπηρέτης του Θεού εμφανίσθ