Αλβανίας Αναστάσιος: Είναι βεβαιωμένο ότι σέ πολλές τρομοκρατικές ενέργειες υπήρξε θά έλεγε κανείς ένα ντοπάρισμα τής θρησκευτικής συνειδήσεως.
Μεταξύ τών μουσουλμάνων δέν υπάρχει μια ενιαία στάση έναντι τής τρομοκρατίας. Μιά μεγάλη ομάδα στηρίζει τήν αντίληψη ότι οι πράξεις αυτές ανταποκρίνονται στήν εντολή τού τζιχάντ. Είναι βεβαιωμένο ότι σέ πολλές τρομοκρατικές ενέργειες υπήρξε μιά έντονη προετοιμασία, θά έλεγε κανείς ένα ντοπάρισμα τής θρησκευτικής συνειδήσεως.
Από αντικείμενα πού βρέθηκαν ότι ανήκαν στους πρωταγωνιστές τού κτυπήματος στή Νέα Υόρκη, φαίνεται ότι, παράλληλα μέ τήν καθαρώς τεχνική καί μαχητική προετοιμασία, υπήρξε καί έντονη θρησκευτική, η οποία συνέβαλε στόν έλεγχο τού νοητικού καί τού θυμικού αυτών πού ανέλαβαν τήν επιχείρηση.
Για εκατομμύρια μουσουλμάνους, οι πράξεις οι οποίες στή Δύση αποκαλούνται “τρομοκρατικές” είναι πράξεις ηρωικές, “μαρτυρικές”, γιά τήν υπεράσπιση τού Ισλάμ. Έτσι, βλέπουμε μητέρες νά παρακινούν τά παιδιά τους καί νά τούς δίνουν τήν ευχή τους, όταν αυτά ξεκινούν μέ τό Κοράνιο στό χέρι γιά μιά ενέργεια, σύμφωνα μέ την πεποίθησή τους, υψίστης αυτοθυσίας (πρβλ. περίπτωση καμικάζι στό Εϊλάλ τού Ισραήλ, Ιαν. 2007).
Η θρησκευτική σκέψη έχει τους δικούς της λαβυρίνθους καί απροσδόκητες δυνάμεις πού συναγωνίζονται τίς πυρηνικές εκρήξεις. Υπάρχουν, ασφαλώς. κορανικά εδάφια πού παροτρύνουν σέ μαχητική σύγκρουση μέ τούς απίστους. Π.χ.: «Όταν παρέλθωσιν οι ιεροί μήνες, τότε φονεύετε τούς πολυθεϊστάς όπου άν συναντήσητε, ζωγρείτε δέ πολιορκούντες καί ενεδρεύοντες αυτούς. Εάν όμως μετανοήσωσιν, εάν τηρήσωσι τήν προσευχήν, εάν ελεήσωσιν, άφετε αυτούς ελευθέρους, καθότι ο Θεός είναι μακρόθυμος καί ελεήμων» (Κοράνιο, 9:5).
Σε άλλο κεφάλαιο: «Οπόταν συναντάτε τούς απίστους φονεύετε καί κατασφάζετε, συγκρατούντες στερεώς τά δεσμά τού αιχμαλώτου Όσοι πιστοί! Εάν συνδράμητε τόν Θεόν εν τή μάχη αυτού κατά τών απίστων, καί ο Θεός θά συνδράμη υμάς, κατευθύνων τά υμέτερα διαβήματα» (Κοράνιο, 47:4, 8).
Σήμερα, πολλοί μετριοπαθείς μουσουλμάνοι τονίζουν ότι οι κορανικοί αυτοί στίχοι πρέπει νά εξετασθούν καί νά ερμηνευθούν στό ιστορικό πλαίσιο, μέσα στό οποίο ελέχθησαν. Διακεκριμένοι μουσουλμάνοι στοχαστές καί ηγέτες καταδικάζουν τή μέθοδο τής τρομοκρατίας και τονίζουν ότι αυτή δέν μπορεί νά χαρακτηρισθεί ως τζιχάντ. Π.χ.: Ο πρώην μεγάλος μουφτής τής Αιγύπτου Μουχάμαντ Σαγιέντ Τανταουί, διευθυντής τού Αλ Άζχαρ, το Μάρτη του 1996 καταδίκασε έντονα τους δράστες τρομοκρατικών πράξεων. Αρνείται να θεωρούνται οι καμικάζι μάρτυρες, αν σκοτώνουν αθώους, γυναίκες και παιδιά.
Παροτρύνσεις για μετριοπάθεια
Ταυτόχρονα, όμως, μετριοπαθείς μουσουλμάνοι ζητούν επίμονα νά καταδικασθεί καί η τρομοκρατία, πού ασκείται από μη μουσουλμάνους μέ διάφορες μεθόδους σέ άλλα μέτωπα (π.χ. στή Γάζα). Ιδιαίτερα επιμένουν γιά τη λύση τού παλαιστινιακού προβλήματος. Οι κύκλοι αυτοί υποστηρίζουν ότι τό Κοράνιο είναι γεμάτο παροτρύνσεις για μετριοπάθεια, ευσέβεια, υποταγή στό θέλημα τού Θεού. Καί υπογραμμίζουν ότι αξίωμα γιά τό Ισλάμ παραμένει ότι ο άνθρωπος αποτελεί “σημείο” (aya) θεϊκό. Η αξιοπρέπεια τού κάθε ανθρώπου είναι συμφυής μέ τη φύση του.
Στό αποχαιρετιστήριο προσκύνημά του στή Μέκκα, ο Μωάμεθ τόνισε: «Ώ άνθρωποι! επλάσαμεν υμάς άρσεν καί θήλυ, κατατάξαντες υμάς ανά οίκους καί φυλάς, όπως αναγνωρίζησθε μεταξύ υμών. Ο ικανότερος παρά τώ Θεώ είναι ο φοβούμενος τόν Κύριον» (Κοράνιο, 49:13). [Κατά άλλη ερμηνευτική μετάφραση: «Βεβαίως ο πιό τιμημένος από σάς στά μάτια τού Αλλάχ είναι ο πιο ενάρετος»].
Τήν ανθρώπινη αξιοπρέπεια αποδέχεται τό Ισλάμ καί γιά τούς οπαδούς τών άλλων μονοθεϊστικών θρησκειών. Σέβεται καί προστατεύει τά δικαιώματα τών μη μουσουλμάνων, τών dhimmis (προστατευομένων). Τό Κοράνιο ορισμένες φορές αναφέρεται γενικώς στούς μη μουσουλμάνους καί, σέ ειδικές περιπτώσεις, στους οπαδούς τού Ιησού.
Στά κορανικά αυτά εδάφια άλλοτε διαφαίνεται κάποια συμπάθεια, άλλοτε μιά σαφής αντίθεση. Π.χ. «Θά ανακαλύψης ότι μεταξύ τών ανθρώπων οι Εβραίοι καί οι Πολυθεϊσταί εισίν εχθροί άσπονδοι τών Μουσουλμάνων, καί ότι οι καλούμενοι Χριστιανοί είναι οι μάλλον διατεθειμένοι νά αγαπώσι τούς πιστούς (δηλ. τούς μουσουλμάνους)» (Κοράνιο, 5:85).
Όμως αλλού καταφέρεται εναντίον καί τών μέν καί τών δέ: «Όσοι πιστοί! μή συνάπτετε σχέσεις μετά τών Εβραίων, ούτε μετά τών Χριστιανών· ούτοι είναι φίλοι αλλήλων» (Κοράνιο, 5:56). Έτσι οι κατά καιρούς μουσουλμανικές ηγεσίες έχουν τήν ευχέρεια, ανάλογα μέ τίς διαμορφούμενες συνθήκες, νά υπογραμμίζουν τά κορανικά χωρία πού τους διευκολύνουν.