“Μακάριοι οι νεκροί, οι εν κυρίω αποθνήσκοντες απ’ άρτι”. (1)
Του Πρωτ.Λάζαρου Σκάγκου
Εφημέριου Μυστρά
Ο πολύ αποκαλυπτικός αυτός λόγος του Αποστόλου και Ευαγγγελιστού Ιωάννου, έρχεται στη μνήμη μας και χύνει βάλσαμο παρηγορίας στην ψυχή μας, αυτή τη μυσταγωγική ώρα, που συνηγμένοι όλου εμείς, «οι ζώντες οι περιλειπόμενοι» (2), 0 Ποιμενάρχης μας, το Ιερατείο, οι Τοπικοί Άρχοντες και ο πιστός Λαός, σε λατρευτική σύναξη, προκειμένου να προσευχηθούμε για την ανάπαυση της ψυχής του προκειμένου νεκρού και να τον συνοδεύσουμε στο ταξίδι προς την αιωνιότητα, «ένθα ουκ έστι πόνος, ου λύπη ου στεναγμός» (3).
Σεβασμιώτατε, τεθλιμμένη ομήγυρη. Μακάριοι οι εν Κυρίω αποθνήσκοντες, είναι όσοι αποθνήσκουν ενωμένοι με τον Κύριον, όσοι είναι ενωμένοι με την ορθή πίστη προς τον Πατέρα, προς τον Υιόν και προς το Άγιο Πνεύμα, όσοι είναι ενωμένοι δια της αγίας ζωής τους, όσοι έχουν τον εαυτόν τους, κατοικητήριον του Αγίου Πνεύματος, όσοι προσπαθούν στη ζωή τους να εξαγιάζονται και να μετέχουν των ιερών μυστηρίων, όσοι καθαρίζουν τους εαυτούς των με δάκρυα μετανοίας και εξομολογήσεως, όσοι παίρνουν τον Χριστόν δια της Θειας Κοινωνίας και Τον διατηρούν «κατοικούντα και μένοντα εν ταις καρδίαις αυτών» (4). Και εξηγεί ο Ιερός Ευαγγελιστής: «… ίνα αναπαύσονται εκ των κόπων αυτών, τα δε έργα αυτών ακολουθεί μετ’ αυτών» (5). Τους ακολουθούν τα έργα της αρετής, τα έργα της αγιότητας, τα έργα της αγάπης, τα έργα που έχουν την σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος. Μαζί του, ο κάθε άνθρωπος δεν παίρνει τίποτε, παρά μόνον, παίρνει τα έργα «εάν τε αγαθόν, εάν τε κακόν».
Ταιριαστοί οι πάρα πάνω λόγοι του Αποστόλου, στη σημερινή εξόδιο ακολουθία του αειμνήστου Ιερέως Ευθυμίου Ντελή.
Με πολλή ευλάβεια, κατόπιν προτροπής του πνευματικού μας πατέρα, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Ευσταθίου, θα επιχειρήσουμε να σκιαγραφήσουμε την προσωπικότητα του κοιμηθέντος πρεσβυτέρου πατέρα Ευθυμίου Ντελή, περιτρέχοντας δι’ ολίγων την ζωή του, πρός τιμήν και μνήμην αυτού, προς παραμυθίαν και οικοδομήν της οικογενείας του , όλης της πενθούσης ομηγύρεως και προς δόξαν του Τριαδικού μας Θεού.
Ο πατέρας Ευθύμιος Ντελής, γεννήθηκε στον περιάκουστο Μυστρά, την 8ην Ιουνίου του 1939,από ευσεβείς πολύτεκνους γονείς, την Κωνσταντίνα και τον Δημήτριο Ντελή και ήταν το τελευταίο από τα πέντε παιδιά της οικογένειας, ανάμεσα σε τρία αγόρια και δύο κορίτσια. Στο Μυστρά, είδε το φως της ημέρας, μεγάλωσε και έμαθε τα πρώτα του γράμματα στο Δημοτικό Σχολείο της ιδιαίτερης πατρίδας του. Τελείωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στο οκτατάξιο Γυμνάσιο αρρένων Σπάρτης, ως άριστος μαθητής ιδίως στα μαθηματικά.
Στη συνέχεια, πριν εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις προς την πατρίδα, αναχώρησε για το Τορόντο του Καναδά, προκειμένου να εργασθεί στη φιλόξενη αυτή χώρα, μετά των άλλων αδελφών του. Εκεί γνωρίζεται μετά της Ευαγγελίας Ευστρατιάδου από το Άργος , όπου την 28η Δεκεμβρίου 1964 έρχεται εις γάμου κοινωνίαν μαζί της και απέκτησαν δύο παιδιά την Κωνσταντίνα και το Δημήτριο, που σήμερα καταξιωμένοι επιστήμονες, διακρίνονται στο στίβο της κοινωνίας.
Από τον Καναδά επέστρεψε οικογενειακώς στο Άργος το 1976 όπου δραστηριοποιήθηκε επαγγελματικά, για να καταλήξει τέλος στην ιδιαίτερη πατρίδα του το Μυστρά για μόνιμη εγκατάστασή του. Τον θυμάμαι τότε, νεαρός Ιερέας του Μυστρά και τον παρακολουθούσα για την αγάπη του προς την Εκκλησία και θαύμαζα τον ζήλο του κατά την συναναστροφή μας αν και μεγαλύτερός μου. Πόθος του και λαχτάρα του, ήταν να ακολουθήσει το ιερατικό στάδιο και να ενδυθεί το τιμημένο ράσο.
Μετά από Κανονική συμμαρτυρία που του έδωσε ο Αιδεσιμώτατος Σπυρίδων Σταυρόπουλος, Εφημέριος Μαγούλας και μετά από κατάλληλη προετοιμασία και τη συγκατάθεση της συζύγου του, αφού υπέβαλλε τη σχετική αίτηση προς τον τότε Μητροπολίτη κυρό Ιερόθεο, χειροτονείται Διάκονος την 23η Αυγούστου 1978 στην Ιερά Μονή Ζερπίτσης από τον ίδιο, ενώ ταυτόχρονα εγγράφεται στην Ειδική Σχολή Ιερατικής Μορφώσεως, που λειτουργούσε στην Ιερά Μητρόπολή μας κατά τα έτη 1977-1978 και τελειώνει την εκπαίδευσή του.
Την 17η Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους, χειροτονείται Πρεσβύτερος από τον ίδιο Μητροπολίτη εδώ, στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου και διορίζεται Εφημέριος αυτής της Ενορίας, την 1η Οκτωβρίου, προσφέροντας τις ποιμαντικές του υπηρεσίες στους Παρορίτες, οι οποίοι τον αγάπησαν και τον αγκάλιασαν κυριολεκτικά, για το ήθος του, την προσήλωσή του στην Εκκλησία και για την κατά το δυνατόν καλύτερη επιτέλεση των καθηκόντων του. Ακολούθως έχοντας μέσα του τον ασίγαστο πόθο, της κατά το δυνατόν πνευματικής του ολοκλήρωσης, μετά την ευλογία του Ποιμενάρχου μας, εγγράφεται και φοιτά στο Μέσον Εκκλησιαστικό Φροντιστήριο Καλαμάτας, όπου τελειώνει την 12η Ιουνίου 1982 και παίρνει το Πτυχίο του, ενώ παράλληλα καταφέρνει να εξυπηρετεί την Ενορία του κατά την περίοδο αυτή, κατά Σαββατοκύριακα και την περίοδο των μεγάλων εορτών και διακοπών. Την εποχή αυτή, γνώρισα περισσότερο «τον άνδρα» και εξετίμησα το χαρακτήρα του και τις αρετές του και συνδεθήκαμε με τον δεσμό της φιλίας που παρέμεινε μέχρι σήμερα.
Εκτιμώντας όλα αυτά τα προσόντα ο Μητροπολίτης μας, του απένειμε την 17η Μαρτίου 1990,το οφίκιο της Πνευματικής Πατρότητας, εξομολογώντας από τότε συνεχώς τους ενορίτες του και όχι μόνον μέχρι της αποχώρησής του από την ενεργό υπηρεσία για λόγους υγείας, την 31η Οκτωβρίου 2011. Έκτοτε παρέμεινε σχεδόν κλινήρης στο σπίτι του, και μπαινοβγαίνοντας πυκνά-συχνά στα Νοσοκομεία. Τις πολλές του ασθένειες τις αντιμετώπιζε με χριστιανική καρτερία και απαράμιλλη υπομονή ,γεγονός που δίδασκε όλους εμάς, την οικογένειά του, τους διαδόχους του στην Ενορία Παρορείου, πατέρα Ηλία και πατέρα Θεολόγο, τους ενορίτες του, που συχνά τον επισκέπτονταν και εμέ προσωπικώς, που είμαστε συνεχώς κοντά του.
Τριάντα τρία ολόκληρα χρόνια συνεχούς κανονικής υπηρεσίας, στο Παρόρι και όχι μόνο. Οσάκις υπήρχε λόγος, αγογγύστως πρόσφερε τη διακονία του και στην Ενορία Πικουλιανίκων για μακρό χρονικό διάστημα, ταυτόχρονα μ’ εκείνη του Παρορείου, πάντα με την ευλογία και άδεια του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας. Την 11η Φεβρουαρίου του 2012,συνταξιοδοτήθηκε κανονικά.
Η ζωή και η εν γένει πολιτεία του πατρός Ευθυμίου, κατά το διάστημα της εδώ Εφημερίας του είναι γνωστή σ’ όλους τους Παρορίτες, και αποδεικνύεται περίτρανα αυτό, αφού ασφυκτικά γεμίσατε σήμερα τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου.
Η μέριμνα υπέρ του ποιμνίου του, που του εμπιστεύτηκε ο άγιος Θεός, ήταν διαρκής και ανύστακτη. Με την βοήθεια των συνεργατών του ανακαίνισε σχεδόν όλους του Ι. Ναούς της Ενορίας, ανέδειξε ακόμη περισσότερο το προσκύνημα της Παναγίας της Λαγκαδιώτισσας και ανασύστησε το Ενοριακό Φιλόπτωχο Ταμείο και με διάκριση βοηθούσε τους εμπερίστατους και ανήμπορους ενορίτες του. Πολλές φορές λόγω των γνώσεων του στα μαθηματικά, η Μητρόπολη μας, του ανέθετε το λογιστικό έλεγχο ων Προϋπολογισμών και Απολογισμών Ενοριών της, υπηρεσία που πρόσφερε με υπακοή και ταπείνωση
Ο πατήρ Ευθύμιος κατέλειπε φήμη απλού, εναρέτου και ταπεινού κληρικού αφοσιωμένου αποκλειστικά και μόνο, στα εφημεριακά του καθήκοντα.
Επιθυμία του εκλιπόντος ήταν να ψαλλεί η εξόδιος ακολουθία του εδώ, στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου, που εφημέρευσε για τριάντα τρία χρόνια και η ταφή του, να γίνει στο Μυστρά, στο Κοιμητήριο των Αγίων Θεοδώρων, όπου αναπαύονται οι γονείς του, ο αδελφός του και οι λοιποί συγγενείς του. Και ιδού, η πρεσβυτέρα σου, που χωρίς γογγυσμούς στάθηκε δίπλα σου, κερί αναμμένο σ΄όλη σου την ζωή, και ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα της δοκιμασίας σου μέχρι την τελευταία σου αναπνοή, τα παιδιά σου και ο λαλών σοι, ο φίλος και γείτονάς σου, πραγματοποιούμε ήδη, την τελευταία σου επιθυμία.
Ελάτε αγαπητοί Παρορίτες, Μυστριώτες και λοιποί, συγγενείς και φίλοι, μικροί και μεγάλοι, ελάτε να ασπασθούμε για τελευταία φορά το χέρι του σεβαστού παπα-Θύμιου όπως τον αποκαλούσαμε, που χρόνια τώρα πολλά, βάπτισε μερικούς απ’ εσάς, τα παιδιά σας, σας ένωσε με το μυστήριο του Γάμου τέλεσε όλα τα μυστήρια της Εκκλησίας μας και σας μετέδωσε τη χάρη της, για τον αγιασμό σας.
Σεβαστέ μας πατέρα Ευθύμιε. Σήμερα επλήρωσες «το κοινόν των ανθρώπων χρέος» (6) και πορεύεσαι την μακαρίαν οδόν.
Η δίκαιη ψυχή σου παρευρίσκεται τη στιγμή αυτή ανάμεσά μας, γιατί ζει και θα ζει αιώνια, διότι σύμφωνα με τον Αγιογραφικό λόγο «δίκαιοι εις τον αιώνα ζώσι» (7). Ο στέφανος της Δικαιοσύνης, για τον οποίο τόσο παραστατικά περιγράφει στις επιστολές του, ο Απόστολος των Εθνών Παύλος, σε στεφανώνει αυτή τη στιγμή, που αποχαιρετάς τα εγκόσμια και τα πρόσκαιρα και οδεύεις προς τον Ουρανό, προς τον οποίο καθημερινά ήταν στραμμένη η ψυχή σου.
Σεβασμιώτατε, συμπρεσβύτεροί μου και Διάκονοι, λαέ ευλογημένε, ας προσευχηθούμε όλοι μας στον Τριαδικό Θεό να κατατάξει την ψυχή του, στους χορούς των Αγίων και να τον αξιώσει να συλλειτουργήσει με τους Αγίους Αγγέλους Του στο υπερουράνιο νοερό Θυσιαστήριο Του, να κατατάξει το πνεύμα αυτού και να το συναριθμήσει μετά πάντων των απ’ αιώνος ευαρεστησάντων.
Μακαρία ας είναι η οδός σου και αιωνία να είναι η μνήμη σου, σεβαστέ μας πατέρα Ευθύμιε. Αμήν.
[1] Αποκ. 14,31
[2] Α΄ Θεσ.4,17
[3] Ακολουθία εις κεκοιμημένους.
[4] Ακολουθία Θείας Μεταλήψεως.
[5] Αποκ.14,31
[6] Νεκρώσιμος Ακολουθία εις κεκοιμημένον Ιερέα
[7] Σοφία Σολομώντος κεφ.5.,15