Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς: Το χειρότερο πράγμα για τους ανθρώπους είναι ο θάνατος: το να γίνω λάσπη, να μεταβληθώ σε σκουλήκια, σε πηλό! Αξίζει τάχα να είναι κανείς άνθρωπος; Γιατί να σε αγαπήσω, Θεέ μου, αφού αύριο θα μεταβληθώ σε σκουλήκια και πηλό;
Να, όμως, που ο Κύριος Ιησούς Χριστός σε σώζει από τον θάνατο διά της Αναστάσεώς Του, εξασφαλίζει την αιώνιο ζωή για την ψυχή σου και το σώμα, όταν εκείνο θα αναστηθεί λαμπερό και θα ενωθεί με την ψυχή.
Γι’ αυτό και ο Κύριος Ιησούς έχει το δικαίωμα να αποκαλείται ο Μόνος Φιλάνθρωπος, ο μόνος από κατασκευής κόσμου μέχρι της Φοβεράς Κρίσεως.
Μονάχα εκείνος που νίκησε τον θάνατο είναι ο Μόνος Φιλάνθρωπος και όλα τα άλλα είναι απλές φλυαρίες.
Καί οι κουλτούρες, οι πολιτισμοί, οι επιστήμες και οι τέχνες; – Τι αστεία πράγματα! Μα τι να την κάνω την τεχνολογία και την επιστήμη όταν με μεταβάλουν σε σκουλήκια και λάσπη;
Εκείνος είναι ο μόνος φιλάνθρωπος, αυτός που με ελευθερώνει από την αμαρτία, τον θάνατο και τον διάβολο. Γιατί ο διάβολος είναι ο εφευρέτης της αμαρτίας και μαζί μ’ αυτήν και του κακού.
Αυτό είναι η αγάπη του Χριστού προς τον άνθρωπο: η λύτρωση από τον θάνατο. Λέει η δεύτερη μεγάλη εντολή: «Αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν» (Ματ. 22, 39).
Πότε αγαπούμε λοιπόν πραγματικά τον άνθρωπο; Όταν τον λυτρώνουμε από την αμαρτία του, από την κόλαση… αυτή είναι η γνήσια αγάπη προς τον άνθρωπο.
Απατά εαυτόν οποίος νομίζει πως αγαπά τον άνθρωπο ενώ εγκρίνει τις αμαρτίες του και αναπαύει τα πάθη του. Τότε αγαπά τον θάνατό του και όχι τον ίδιο.
Μονάχα όταν αγαπά κανείς τον άνθρωπο διά του Χριστού -με όλη την ψυχή και την δύναμή του- τότε τον αγαπά αληθινά.
Θα ρωτήσει κάποιος: και η αγάπη των γονέων προς τα τέκνα; Καί η αγάπη του συζύγου προς την σύζυγο; Καί η αγάπη του ανθρώπου προς την πατρίδα; Δεν είναι και αυτά αγάπη; Τα ανομάζουμε βέβαια όλα αυτά αγάπη αλλά είναι άραγε έτσι;
Όλα αυτά δεν έχουν ίχνος αγάπης εάν δεν είναι ο Χριστός η δύναμη εκείνη μέσα από την οποία αγαπάμε. Αν ο πατέρας δεν αγαπά τα τέκνα του με την αγάπη του Χριστού, αν δεν τα παιδαγωγεί στο αγαθό, αν δεν τα οδηγεί στον ίσιο δρόμο, αν δεν τα διδάσκει να σωθούν από την αμαρτία, παρά μονάχα τα χαιδεύει και τα κολακεύει, τότε τα μισεί και τα φονεύει.
Αν πάλι, ο σύζυγος αγαπά την σύζυγο μονάχα σαρκικά, γίνεται ο φονιάς της. Έτσι συμβαίνει με κάθε γήινη, σαρκική αγάπη.