Νέοι: Ζούμε σε μια εποχή που προβάλλεται σαν μοναδική αξία στη ζωή το κέρδος και η κοινωνική άνοδος (που κι αυτή μεταφράζεται σε χρήμα), κι όπου όλα μας καλούν να ξεχάσουμε την ανθρωπιά μας και να υιοθετήσουμε ως μοναδικό όραμα ζωής την προσωπική ανάδειξη.
Η προσωπική ανάδειξη αξιολογείται με πόσα λεφτά έχει ο καθένας, τι αυτοκίνητο διαθέτει και πόσο μεγάλο εξοχικό έχει.
Ο νέος κυρίως άνθρωπος πρέπει να καταλάβει τους κινδύνους που εμπεριέχονται σ’ αυτή την έξαλλη πρόκληση και πρόσκληση για χωρίς όρια κατανάλωση και ευδαιμονισμό.
Δυστυχώς σήμερα ολόκληρη η ανθρωπότητα περνάει μια βαθιά κρίση, που κύρια την εισπράττει ο νέος και η νέα. Παντού επικρατεί ο υλισμός και το ατομικό συμφέρον.
Προσπαθούν να μας πείσουν ότι για να γίνουμε ευτυχισμένοι, πρέπει να αγοράζουμε, να αγοράζουμε και να αγοράσουμε οτιδήποτε γυαλιστερό κυκλοφορεί στην αγορά.
Κι αυτός ο δρόμος δεν τελειώνει πουθενά κι αλλοίμονο στον άνθρωπο που θα πέσει σ’ αυτή την παγίδα. Δεν πρόκειται ποτέ να νιώσει πλήρης, γιατί αυτή η χωρίς τέρμα καταναλωτική διάθεση είναι ένα απύθμενο πηγάδι.
Ο νέος γίνεται εγωιστής που έχει μοναδικό σκοπό στη ζωής του να βρίσκει τους πόρους που θα του επιτρέπουν να καταναλώνει απερίσκεπτα.
Κι όμως αλλοίμονο στις κοινωνίες που πορεύονται σε τέτοια μονοπάτια, που γυρνούν την πλάτη στα μεγάλα προβλήματα που ταλανίζουν μεγάλο πλήθος νέων ανθρώπων που ενίοτε μιμούμενος τα καμώματα των διασημοτήτων είτε αυτές οι διασημότητες είναι ηθοποιοί ή τραγουδιστές, είτε είναι ποδοσφαιριστές.
Κι αλλοίμονο στις κοινωνίες που δίνουν στα παιδιά τους τέτοια πρότυπα για μίμηση. Αυτό δεν είναι ζωή, είναι η βιτρίνα της ζωής, η ψευδής απεικόνισή της. Στην πραγματικότητα τα πράγματα δεν είναι έτσι.
Η ζωή δεν διαμορφώνεται στα γήπεδα και στα κέντρα διασκέδασης. Αυτή είναι η θορυβώδης και εντυπωσιακή όψη των πραγμάτων.
Μια άλλη πραγματικότητα όμως διαμορφώνεται σε άλλους χώρους όπου οι νέοι παλεύουν κάθε μέρα αθόρυβα και αποτελεσματικά για να κάνουν τη ζωή όλων μας καλύτερη. Μέσα στα εργαστήρια, στα Νοσοκομεία, στα Σχολεία, στα Εργοστάσια, ένα πλήθος μοχθεί με σοβαρότητα και επιμονή για να δημιουργήσει τις συνθήκες εκείνες που θα βελτιώσουν ποιοτικά το επίπεδο της ζωής μας.
Κι αυτή είναι η πραγματικότητα, αυτοί οι άνθρωποι είναι οι κοινωνικά χρήσιμοι. Αυτούς τους ανθρώπους, πρέπει μια υγιής κοινωνία να έχει πρότυπα.
Πρέπει ο νέος άνθρωπος έγκαιρα να καταλάβει ότι καθήκον του είναι να γίνει άτομο αληθινά δημιουργικό και αληθινά χρήσιμο, με οποιαδήποτε ενασχόληση του.
Πρέπει ο νέος να έχει μπροστά στα μάτια του το όραμα μιας κοινωνίας καλύτερης, πιο ανθρώπινης, πιο δίκαιης, όπου δεν θα έχουν θέσει οι ταχυδακτυλουργοί και οι κάθε λογής κομπιναδόροι, που κυριαρχούν σήμερα στη ζωή μας.
Πρέπει οι νέοι να οχυρωθούν από νωρίς με τις στέρεες εκείνες βάσεις που θα τους επιτρέψει για τον εαυτό τους ένα μέλλον με αξιοπρέπεια.
Όποιος νέος στραφεί στις επιστήμες να μην ξεχνά ότι μυριάδες άλλοι κόπιασαν αφιερώνοντας τη ζωής τους ολόκληρη για να δημιουργήσουν αυτόν τον τεράστιο θησαυρό γνώσης που καλείται αυτός τώρα να κατακτήσει. Να πλησιάζει με σεβασμό αυτή την πηγή και να ξεδιψά αντλώντας από κει μέσα τα ανεξάντλητα αποθέματα σοφίας. Όσοι πάλι στραφούν προς τον κόσμο της τέχνης, δεν πρέπει να ξεχνούν ότι ο τελικός προορισμός της τέχνης είναι να ανεβάζει την ψυχή του ανθρώπου σε σφαίρες ανώτερες και να τον οδηγεί μέσα από τα μυστικά μονοπάτια σε ένα κόσμο όπου κυριαρχούν αξίες αιώνιες και αναλλοίωτες.
Δυστυχώς θα το τονίζω, σήμερα η ανθρωπότητα, περνάει μια βαθιά κρίση. Η αρετή και οι πνευματικές αξίες δεν λογαριάζονται πολύ.
Οι αρχαίοι Έλληνες, Σωκράτης, Πλάτων, Αριστοτέλης, δίδαξαν ότι ο μόνος δρόμος που οδηγεί στην πραγματική ευτυχία είναι ο δρόμος της αρετής και της παιδείας, από οποιαδήποτε θέση, «Σοφία μόνον κτημάτων αθάνατον», (Σωκράτης).
Οι Αριστοτέλης διαχωρίζει τα αγαθά της ζωής σε τρεις κατηγορίες:
1) Εκείνες που προέρχονται από την ψυχή και το πνεύμα.
2) Εκείνες που προέρχονται από το περιβάλλον και
3) Εκείνες που προέρχονται από την άθληση του σώματος. Εδώ ισχύει το «νους υγιής εν σώματι υγιείς».
Η ελευθερία της υγιούς σκέψης σε υγιές σώμα ανοίγει το δρόμο στον πολιτισμό, στην ευμάρεια. Κατά τον Περικλή η άθληση διαπλάθει ωραίο σώμα, φυσικό κάλος, αλλά και το πνεύμα. Η συμμετρική και αρμονική ανάπτυξη του σώματος και η πνευματική οδηγούν τον νέο στην ευτυχία.
Ο αθλητισμός είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό πεδίο για ανθρώπινη δραστηριότητα. Ο αθλητισμός χάνει την αξία του όταν λειτουργεί ως θέαμα. Κερδίζει τη σημασία του, όταν εμείς οι ίδιοι δεν «θεώμεθα», αλλά αθλούμεθα.
Είναι πολύ σημαντικότερο να τρέξουμε εμείς τα εκατό μέτρα σε πέντε λεπτά, παρά να βλέπουμε κάποιον άλλο να τρέχει αυτά τα εκατό μέτρα σε πέντε δευτερόλεπτα.
Δυστυχώς και αυτός ο τομές της ζωής μαγαρίστηκε με την μανία των ρεκόρ και του αθέμιτου ανταγωνισμού. Χάνει εντελώς το νόημά του, όταν ο αθλητισμός ξεφεύγει από το βασικό και αληθινό σκοπό του που είναι η ευγενική άμιλλα.
Και βέβαια ο αθλητισμός αποτελούσε ένα σημαντικό στοιχείο της καθημερινότητας των ανθρώπων. Τα γυμναστήρια ήταν ο αγαπημένος χώρος των προγόνων μας. Αλλά έλλειπε από αυτούς η ακατάσχετη μανία για προβολή και για όσα ακολουθούν την προβολή (αμοιβές κ.λπ.).
Το στεφάνι της δάφνης ήταν για τον νικητή το πολυτιμότερο δώρο με το οποίο η κοινωνία επιβράβευε τους κόπους του και την αξία του.
Εκείνο που διαστρέβλωσε και αυτή την πτυχής της ζωής μας, τον αθλητισμό, είναι το ότι κι αυτός πέρασε στο χώρο της εμπορευματοποίησης. Έγινε θέαμα ακριβοπληρωμένο. Κι όμως ο αθλητισμός είναι η πιο υγιής ενασχόληση για τα νιάτα.
Η Συνύπαρξη με άλλους συναθλητές μέσα στο στίβο και το γήπεδο, δίνει την ευκαιρία να αντιληφθούμε την αξία που έχει η κοινή προσπάθεια.
Απομακρύνει τον εγωισμό και καλλιεργεί ένα πνεύμα συνεργασίας για να φθάσουμε στο καλό αποτέλεσμα.
Γενικά ο ορθός δρόμος που πρέπει να ακολουθήσει ένας νέος είναι να θέσει ευγενείς στόχους στη ζωή του και να αφοσιωθεί στην προσέγγισή τους.
Είναι σημαντικό και η ελπίδα για όλους η νεολαία της πατρίδας μας να πιστέψει και να πραγματώσει τα οράματα και τα ιδανικά, που φλόγισαν τις ψυχές των γενεών που προηγήθηκαν.
Όπως λέγεται στο Ευαγγέλιο «υμείς εστέ το άλας της γης. Εάν το άλας μωρανθή, εν τίνι αλισθήσεται», που σημαίνει ότι «εσείς είστε το άλας της γης. Κι αν το αλάτι καταστραφεί πώς θα νοστιμέψει η ζωή μας».
Δρ Γεώργιος Χ. Ηλονίδης
Ομότιμος Καθηγητής Παθολογίας και
Αλλεργικών Πνευμονικών Παθήσεων ΑΠΘ,
τ. Διευθυντής Δ΄ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής
του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης