–Γέροντα, η μελέτη των βιβλίων και η γνώση βοηθούν να γνωρίσει κανείς τον Θεό;
–Κοίταξε να σου πω∙ όταν εργασθεί κανείς πνευματικά και φθάσει σε μια καλή πνευματική κατάσταση, βλέπει μερικά πράγματα πολύ καθαρά, με τον θείο φωτισμό, χωρίς να τα έχει γνωρίσει από τα βιβλία. Και μάλιστα τα βλέπει καθαρώτερα από άλλους που έχουν διαβάσει του κόσμου τα βιβλία. Με την εσωτερική του καθαρότητα βλέπει καθαρά πολύ μακριά και πολύ βαθιά, γιατί έχει βγη από την κοσμική τροχιά και κινείται πλέον στην πνευματική τροχιά, στον μυστηριακό χώρο.
Όσοι απέκτησαν την εσωτερική απλότητα και καθαρότητα βλέπουν τα υπερφυσικά πράγματα πολύ απλά, σαν φυσικά, γιατί στον Θεό όλα απλά είναι- όπως και ο Ίδιος είναι πολύ απλός, και μας το φανέρωσαν ο Υιός Του επί της γης με την αγία Του απλότητα-και δεν χρησιμοποιεί μεγαλύτερη δύναμη για τα υπερφυσικά και μικρότερη για τα φυσικά, αλλά την ίδια δύναμη για όλα.
–Δηλαδή, Γέροντα, μπορεί ένας άνθρωπος χωρίς πολλή μελέτη να γνωρίσει τα μυστήρια του Θεού;
–Ναι, αν έχη την αγία απλότητα, μπορεί όχι μόνο να γνωρίσει αλλά και να ζήση τα μυστήρια του Θεού. Θυμάστε εκείνον τον πολύ απλό μοναχό που αξιώθηκε να φάη μαζί με τον Χριστό; Πριν γίνη μοναχός, ήταν βοσκός, και το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν πώς θα σωθή. Κάποτε πέρασε από τα μέρη του ένας ερημίτης και του είπε: «Αν θέλης να σωθής, να βαδίζης τον ίσιο δρόμο». Αυτός πήρε κατά γράμμα τον λόγο του. Παίρνει λοιπόν ένα δρόμο και τρεις μέρες βάδιζε συνέχεια όλο ίσια, ώσπου τελικά έφθασε σε ένα μοναστήρι.
Εκεί ο ηγούμενος, όταν είδε τον πόθο που είχε για την σωτηρία του, τον έκανε αμέσως μοναχό και τον έβαλε να διακονή στην εκκλησία. Μια μέρα, την ώρα που καθάριζε τον ναό, πέρασε ο ηγούμενος και τον συμβούλεψε να κάνη καλά τη δουλειά του. Εκείνος, αφού άκουσε τις συμβουλές ,ρώτησε τον Γέροντα δείχνοντας τον Εσταυρωμένο: «Γέροντα, ποιός είναι αυτός που στέκεται εκεί επάνω; Έχω τόσες μέρες εδώ και δεν κατέβηκε ούτε να φάη ούτε να πιή».
Θαύμασε ο ηγούμενος την απλότητά του και του λέει: «Εγώ τον τιμώρησα να στέκεται εκεί επάνω, γιατί δεν έκανε καλά τη δουλειά του». Ο μοναχός τον άκουσε χωρίς να πη τίποτε. Το βράδυ πήρε το φαγητό του και κλείσθηκε μέσα στον ναό. Πήγε κάτω από τον Εσταυρωμένο και Του είπε με πόνο:
«Κατέβα, αδελφέ, να φάμε μαζί». Τότε ο Χριστός κατέβηκε και έφαγε μαζί με τον απλό μοναχό και του υποσχέθηκε ότι θα τον πάρη στο σπίτι του Πατέρα Του, για να ευφραίνεται αιώνια. Πράγματι, μετά από λίγες μέρες ο απλός αυτός μοναχός κοιμήθηκε ειρηνικά. Βλέπετε, τέλεια άγνοια είχε, αλλά τι αξιώθηκε να ζήση, χάρη στην πολλή απλότητα και καθαρότητα που είχε!
Για να αναπαυθεί η Χάρις του Θεού στον άνθρωπο, πρέπει να υπάρχει μέσα του αυτό το άδολο, το καθαρό. Ο Θεός χαρίζεται σε όσους έχουν εξαγνισμένη απλότητα. Όταν προηγηθή η απλότητα και η καθαρότητα, με την θερμή πίστη και την ευλάβεια, φθάνει μετά ο άνθρωπος να έχη θεία γεγονότα και να γνωρίζη τα μυστήρια του Θεού, χωρίς να έχει γνώσεις. Γιατί τότε φιλοξενείται μέσα του η Αγία Τριάδα και με τον θείο φωτισμό που έχει βρίσκει εύκολα τα κλειδιά των θείων νοημάτων και ερμηνεύει το πνεύμα του Θεού πολύ απλά και φυσικά, χωρίς διανοητικό πονοκέφαλο.
Όταν καθαρίσουμε την πονηρή μας καρδιά, «εκ της οποίας εξέρχονται όλα τα κακά», θα γίνουμε καθαρά και ταπεινά δοχεία της θείας Χάριτος και Θα αναπαύεται πλέον μέσα μας η Αγία Τριάδα. Θα εύχομαι κι εγώ για σας, καθώς κι εσείς να εύχεσθε για μένα ,να βοηθήσουν ο Χριστός και η Παναγία να καθαρισθούν οι καρδιές μας, για να δούμε τον Θεό. «Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται». Αμήν.
Απόσπασμα από το βιβλίο: “Λόγοι Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου – Πάθη και Αρετές”