ΑΕΙ ΣΥΝ ΖΩΗΦΟΡΩ ΒΑΣΙΛΕΙ ΚΑΙ ΤΟΚΩ ΖΩΣΑ
Του Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ. Νικολάου
Δεύτε ω φιλέορτοι της Θεομήτορος σήμερον την ιεράν Μετάστασιν φαιδρώς εορτάσωμεν.
Μέσα στην καλοκαιρινή φύση, η οποία από κάθε σημείο, εκπέμπει ευωδία και φως, με αναστάσιμη φωταύγεια και πνευματική ευφροσύνη εορτάζει η Εκκλησία μας την ιερά και ευκλεή μεγάλη εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και συγκαλεί όλους μας να καταυγασθούμε από τον φωτισμό της ευσεβείας, ο οποίος με την δύναμη του αγίου Πνεύματος εφαπλώνεται εις ολόκληρη την κτίση.
Η σημερινή εορτή είναι «δόξα εν ουρανώ, επί γης ευφροσύνη». Αν και θάνατο προσεγγίζωμε, δεν θλιβόμεθα και δεν θρηνούμε, γιατί αυτός ο θάνατος είναι «διαβατήριον ζωής αιδίου και κρείττονος». Η Παναγία Παρθένος μιμουμένη τον ποιητήν της και Υιόν «υπέρ φύσιν» υποκύπτει εις τους νόμους της φύσεως. Αποθνήσκει και εγείρεται με την δύναμη του Υιού της. Διά του θανάτου της εισάγεται εις την αιώνιον ζωή, Εκείνη που εγέννησε την ενυπόστατο ζωή. Το «ευρύχωρο χωρίον του Λόγου» γνωρίζει λήξιν αιώνιον και ευρύχωρον. Ο τάφος γίνεται «κλίμαξ προς ουρανόν».
Από τα ουράνια σκηνώματα η φιλάγαθος Παρθένος ραίνει επί πάντας τα αγαθά ελέη της και αφήνει τον κενό τάφο της πλήρη χάριτος και ευλογίας. «Ω κηδείας! ω χάριτος! ω της υπέρ λόγου υμνήσεως!» αναφωνεί εκστατικός ο ιερός υμνογράφος στον προεόρτιο κανόνα της Κοιμήσεως. Ούτε οι γλώσσες των ρητορευόντων, ούτε τα τάγματα των Αγγέλων ημπορούν να ερμηνεύσουν και να ανευφημήσουν το υπέρλαμπρο γεγονός της Κοιμήσεως.
Ας σαλπίσωμε λοιπόν με την σάλπιγγα του πνεύματος κι ας εορτάσωμε την μεγάλη πανήγυρη. Με αγνά καρδιακά κύμβαλα και με εύηχο σάλπιγγα υψηλής διανοίας ας ευφημήσωμε την κοίμηση της Παρθένου, για να υψώσει τα άγια χέρια της, που αγκάλιασαν τον Θεό και ως Μητέρα πάντων να ικετεύσει για εμάς και τον κόσμο ολόκληρο.
Η σημερινή εορτή «πάντας συνηγάγετο προς ευφροσύνη τους πιστούς εξαρχούσης Μαριάμ». Το πρόσωπο της Θεοτόκου και κάθε γεγονός της ζωής της μας αποκαλύπτει και ερμηνεύει την αναστάσιμη και κανούργια ζωή της Εκκλησίας, η οποία με κέντρο την Θεία Ευχαριστία χειραγωγεί τους πιστούς στην κοινωνία της θείας ζωής. Η κοίμηση της Παναγίας τιμάται με τον Χριστό μαζί και όλους τους αγίους ως γεγονός και λειτουργική εμπειρία της Εκκλησίας. Κάθε εορτή είναι πρωταρχικά τρόπος ζωής και σκέψεως της Εκκλησίας, αίσθηση και βίωση των νέων δυνάμεων της ανθρωπίνης φύσεως που ενεργούν σ’ αυτή μετά την σάρκωση και την ανάσταση. Η εορτή της Παναγίας που είναι «η εικών της Εκκλησίας» κατά τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, εκδηλώνει και βεβαιώνει την ενέργεια και χάρη της νέας ζωής στον κόσμο.
Η Ορθόδοξη παράδοση με μεγάλη ιερότητα μας προετοίμασε για την εορτή της Κοιμήσεως με καθημερινές παρακλήσεις και εγκράτεια, ώστε να γευθούμε την χαρά της εορτής κοινωνώντας το Σώμα και το Αίμα του Χριστού μέσα στην, με θεία δόξα πεποικιλμένη, εκκλησιαστική λατρεία. Η Θεοτόκος είναι ενωμένη με τον Χριστό στη ζωή και στον θάνατο. Κάθε εγκώμιό της έχει αναφορά στον Χριστό. «Εν ταίς του Υιού χερσί την παναγίαν παρατίθεται ψυχήν». Ο ιερός υμνογράφος στα Στιχηρά προσόμοια αναφωνεί: «Κεχαριτωμένη χαίρε μετά σού ο Κύριος» και στο τέλος του οκτάηχου δοξαστικού του Εσπερινού πάλι λέγει: «Διό άχραντε Θεοτόκε, αεί συν ζωηφόρω Βασιλεί και τόκω ζώσα, πρέσβευε διηνεκώς…».
Η Παρθένος ακολούθησε «τας οδούς του Σωτήρος» και δείχνει σε όλους μας τον ίδιο δρόμο. Η ένωσή μας με τον Χριστό στο πασχάλιο δείπνο της Θείας Ευχαριστίας φέρνει στην ψυχή μας την ευφροσύνη της εορτής και την χαράν της πανηγύρεως. Χωρίς την συμμετοχή μας στο δείπνο της Θείας Ευχαριστίας η εορτή θα μείνει χωρίς ανακαινιστική δύναμη, ως μία ευκαιρία ικανοποίησης συναισθηματικών και ψυχολογικών αναγκών. Θα μας συγκινήσουν οι λιτανείες, οι ωραίες βυζαντινές ψαλμωδίες, ο διάκοσμος του ναού, η μεγαλλοπρέπεια της ιεράς ακολουθίας, αλλά θα μείνουμε μακρυά από τη γέφυρα που περνάει τους πιστούς από τον παρόντα κόσμο στη Βασιλεία του Θεού. Αλλά η εορτή της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου δεν είναι απλώς μια σελίδα στο ημερολόγιο της Εκκλησίας, είναι ιστορική πρόγευση και κοινωνία στη ζωή της Αγιότητος.
Η εορτή της Κοιμήσεως της Παναγίας εφ’ όσον είναι μνήμη και επιπόθηση της Βασιλείας του Θεού θα επιφέρει στην ψυχή την «καλή αλλοίωση», την συναίσθηση της αμαρτωλότητός μας και την επιθυμία της καθαρότητος. Άλλως τε όλες οι ιερές ακολουθίες του Δεκαπενταυγούστου με κεντρικό πρόσωπο την Παναγία μας παρουσίασαν αυτόν τον στόχο προσφέροντας ως παράδειγμα την αγιότητα και τα χαρίσματα της Θεοτόκου. Μη θέλωμε την Θεοτόκο προστάτιν και βοηθόν μόνο στις βιοτικές μας ανάγκες, ας την προσλάβωμε οδηγό και διδάσκαλο στην πορεία «της άνω φύσεως». Αυτή η πορεία μέσα σε μια κοινωνία συγκεχυμένη και αλλοπρόσαλλη, όπως η σημερινή, δεν είναι ακατόρθωτη. Ο δρόμος της αγιότητος και σωτηρίας πάντοτε περνάει μέσα από τους κινδύνους και τις ενέδρες της αμαρτίας. Με τον Χριστό και την Παναγία όμως οι δυσκολίες και τα εμπόδια υπερπηδώνται και διαβαίνει ο πιστός αβλαβής στον χώρο της χαράς του Θεού, όπου κάθε μέρα είναι εορτή στην οποία «κιθαρωδών κιθαριζόντων εν ταίς κιθάραις αυτών και άδουσιν ωδήν καινήν ενώπιον του θρόνου του Θεού» (Αποκ. 14, 3).
«Την θείαν ταύτην και πάντιμον τελούντες εορτήν οι Θεόφρονες της Θεομήτορος, δεύτε τας χείρας κροτήσωμεν τον εξ αυτής τεχθέντα Θεόν δοξάζοντες».(Ειρμός Στ΄ Ωδής του κανόνος της Κοιμήσεως της Θεοτόκου). Η μετάσταση της Θεοτόκου ως γεγονός του παρελθόντος βιώνεται ως παρόν και ζωντανεύει λειτουργικά στη ζωή μας την πρόγευση της δικής μας αναστάσεως. Αυτό μας δίδει χαρά, ότι στο ιστορικό παρόν φανερώνεται η θεία ζωή και μεταστοιχειώνεται με τη δύναμη της αναστάσεως το κοσμικό και προσωρινό.
Την ευφροσύνη της αιωνίου ζωής μας χαρίζει η παρούσα εορτή της Θεομήτορος. Την ευλογία της παρουσίας του Χριστού διά της Θεοτόκου μας προσφέρει η πάνσεπτος Κοίμησή της. Χαρείτε με αυτόν τον τρόπο την Θεοστόλιστη με θεία δόξα εορτή της Παναγίας και φωταγωγηθείτε με το φως της αναστάσεώς της. Η αύρα της αγάπης της ας αγκαλιάσει κάθε πρόβλημά σας και η μητρική της στοργή ας πραύνει κάθε πόνο και δοκιμασία σας.
Η Παναγία είναι παρούσα στη ζωή κάθε πιστού που με πίστη την επικαλείται. Όταν ο θάνατος γίνεται ζωή και οι πίκρες ευτυχία, τότε η υπέρβαση του κόσμου είναι γεγονός πραγματικό και χειροπιαστό. Σ’ αυτή την υπέρβαση είθε να οδηγηθώμε όλοι εμείς, που με υιική αγάπη περικυκλώνουμε σήμερα το ζωηφόρο σκήνωμα της Θεοτόκου και με δέος βιώνομε το μυστήριο της ζωοκοιμήτου μεταστάσεώς της.
Σε όλους σας πατρικώς εύχομαι χρόνια πολλά με ακοίμητη και διηνεκή την προστασία της Θεομήτορος.
*Από το βιβλίο του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Νικολάου “Θεομητορικά Νεύματα”