”Είναι αδικαιολόγητη η καθυστέρηση της ανέγερσης Τεμένους”
Συνέντευξη στο Τουρκικό Πρακτορείο Ειδήσεων Ανατολή έδωσε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης εν όψει της επίσκεψής του στην Κωνσταντινούπολη, ως προσκεκλημένος της λέσχης Μπαμ-Ι-Αλί.
Σε αυτήν ο πρώην Πρωθυπουργός εμφανίζεται να λέει ότι η Ελλάδα και η Τουρκία είναι «συνέταιροι της… ευρωπαϊκής οικογένειας» και να πιστεύει ότι οι δύο χώρες θα μπορούσαν να είναι κατά τον 21ο αιώνα παράδειγμα προσέγγισης αντίστοιχο με αυτό της Γαλλίας και της Γερμανίας τον 20ο αι.
Ακολουθεί εκτενές απόσπασμα από το κείμενο της συνέντευξης του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη όπως δημοσιεύθηκε στο Τουρκικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
«Ο πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είπε ότι πιστεύει πως η χώρα του και η Τουρκία είναι συνέταιροι εντός της ευρωπαϊκής οικογένειας και ότι μπορεί να αποτελέσουν το παράδειγμα του 21ου αιώνα, όμοιο με εκείνο της Γερμανίας και της Γαλλίας. Ο Μητσοτάκης υποστήριξε ότι δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να μας κάνουν εχθρούς τα λάθη του παρελθόντος.
Ο K. Μητσοτάκης πριν το ταξίδι του στην Τουρκία όπου θα μεταβεί προσκεκλημένος του ιδρύματος Bab-I Ali, μίλησε στο πρακτορείο Ανατολή. Ο 95χρονος Μητσοτάκης που παρακολουθεί με ενδιαφέρον την Ελληνική πολιτική σκηνή μίλησε για πρώτη φορά μετά από χρόνια στο Τουρκικό τύπο. Το 1967, όταν στην χώρα του υπήρχε πολιτική αστάθεια λόγω της στρατιωτικής χούντας, συνελήφθη από το καθεστώς και διέφυγε κρυφά στη Τουρκία.
Ο Κ. Μητσοτάκης σχετικά με όσα έζησε εκείνη την εποχή και κατά τη διάρκεια της διαφυγής του μοιράστηκε μαζί μας τα εξής:
”Είχα απόλυτη εμπιστοσύνη στην Τουρκική πλευρά, στους φίλους Τούρκους. Προετοιμάζοντας την απόδραση μου είχα επικοινωνήσει μέσω του τελευταίου Έλληνα Υπουργού των Εξωτερικών πριν την δικτατορία, Ναυάρχου Τούμπα, με την Άγκυρα και ρώτησα αν θα μπορούσα σε περίπτωση ανάγκης, να φύγω, μέσω Τουρκίας. Έλαβα καταφατική απάντηση.
Έτσι, μια νύχτα του Αυγούστου του 1968 διέσχισα το φουρτουνιασμένο Αιγαίο με ένα μικρό σκάφος 10 μέτρων, έφτασα στο Τσεσμέ και έπειτα πέρασα στην Σμύρνη. Τηλεφώνησα στο προσωπικό τηλέφωνο του ΥΠΕΞ Ισάν Σαμπρί Καγκλαγιανζίλ, τον ειδοποίησα για την άφιξή μου και μέσα σε λίγη ώρα κινητοποιήθηκε ο κρατικός μηχανισμός. Είχα τότε ζητήσει δικαίωμα διόδου και μυστικότητα. Δυστυχώς, από δικό μου λάθος, οι Τούρκοι δημοσιογράφοι με αντελήφθησαν”.
Ο Μητσοτάκης διηγείται ότι όντας καταδιωκόμενος από αυτούς και προστατευόμενος από την αστυνομία, έφτασε στην Πόλη, όπου τον οδήγησαν στο ξενοδοχείο Χίλτον. ”Εκεί συνάντησα τον Ισάν Σαμπρί Καγκλαγιανζίλ με τον οποίο είχαμε μια ουσιαστική και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, συζήτηση. Με έκρυψαν σε ένα ξενοδοχείο στον Βόσπορο και από την μπροστινή πόρτα του αεροπλάνου, αυτή του πληρώματος, με επιβίβασαν στην πτήση για Γενεύη”. Θυμάται πάντοτε με συγκίνηση την θερμή υποδοχή και φιλοξενία που δέχτηκε τότε. Ο ίδιος πιστεύει ότι ήταν μια ένδειξη του καλού κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης που είχε δημιουργηθεί.
Ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας Κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι στην πορεία της ιστορίας, άλλες φορές συμφωνούμε, και άλλες διαφωνούμε. Πάντοτε όμως μπορούμε και πρέπει να συνυπάρχουμε αρκεί να μιλάμε με ειλικρίνεια. Για αυτό και η εμπιστοσύνη στις διεθνείς σχέσεις είναι τόσο αναγκαία. Η ειλικρίνεια και η αμοιβαία εμπιστοσύνη αποτελούν το θεμέλιο των διεθνών σχέσεων, υπογραμμίζει ο ίδιος.
”Το ζήτημα του Αιγαίου μπορεί να λυθεί με ισχυρή θέληση”
Ο Κ. Μητσοτάκης, ως πρωθυπουργός, το Φεβρουάριο του 1992 συναντήθηκε με τον φίλο και ομόλογο του, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, στο Νταβός όπου πετύχανε μια βασική συμφωνία, “πως πρέπει να επιδιώξουμε να λύσουμε φιλικά τις διαφορές μας, με διάλογο που θα στηρίζεται στις εξής βασικές αρχές: τον αμοιβαίο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας και των συνόρων των δύο χωρών, τον σεβασμό των διεθνών συνθηκών που και οι δύο πλευρές είχαμε υπογράψει και τον σεβασμό των αρχών του διεθνούς δικαίου”.
Ο Κ. Μητσοτάκης συνεχίζει λέγοντας: ‘‘Ετοιμαζόμουν να πάω στην Άγκυρα για να υπογράψουμε και ένα σύμφωνο φιλίας και συνεργασίας, με τον Τούρκο Πρωθυπουργό, που θα αντικατόπτριζε τα συμφωνηθέντα για να αρχίσουμε το διάλογο στα διμερή, τα οποία πιστεύω ότι είναι εφικτό να επιλυθούν αρκεί να υπάρχει και από τις δύο όχθες του Αιγαίου ισχυρή βούληση και αποφασιστικότητα. Δεν πραγματοποιήθηκε τότε, αυτό το ταξίδι, γιατί ζήτησα να υπάρξει πρόοδος και στο Κυπριακό, που δεν επετεύχθη. Πάντως, μέχρι την οριστική επίλυση των διαφορών μας, θα ζούσαμε με τα προβλήματα μας αλλά με πνεύμα φιλίας, αλληλοκατανόησης και αλληλοσεβασμού. Ταυτόχρονα θα προχωρούσαμε στης εφαρμογή των λεγόμενων ‘χαμηλών’ πολιτικών ιδιαίτερα στα οικονομικά”.
Αυτή την πολιτική, καταφέραμε τότε στην Ελλάδα να καταστήσουμε εθνική στρατηγική, γιατί ενεκρίθη από όλα τα κόμματα –κυρίως το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου- σε σύσκεψη όλων των πολιτικών αρχηγών, υπό την προεδρία του τότε προέδρου της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνου Καραμανλή. Στη συμφωνία που πετύχαμε τότε με την αντιπολίτευση στην Ελλάδα προσετέθη ότι στηρίζουμε τον Ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Τουρκίας. Έκτοτε, πέρα από την αποκλιμάκωση της έντασης, η στρατηγική αυτή έχει αποφέρει καρπούς στον τομέα της οικονομικής συνεργασίας και μου προκαλεί ικανοποίηση, πως αποτελεί σήμερα κοινό κτήμα όλων.
”Υποστηρίζω την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.”
Ο Κ. Μητσοτάκης εκ των θερμών υποστηρικτών της Τουρκικής ένταξης στην Ε.Ε. δήλωσε:
”Πιστεύω πως η Ελλάδα και η Τουρκία, όχι μόνο ως σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ αλλά και ως εταίροι στην Ευρωπαϊκή οικογένεια, μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα τον 21ο αιώνα αντίστοιχο με της Γερμανίας και της Γαλλίας τον 20ό”
Ο πρώην πρωθυπουργός, ο οποίος πιστεύει ότι η εξεύρεση λύσης στις διμερείς μας διαφορές είναι δυνατή, τονίζει πως: ”Αρκεί και οι δύο κυβερνήσεις να αναλάβουν τις ευθύνες τους, να επιδείξουν πολιτική γενναιότητα και να απευθυνθούν στους λαούς τους με ειλικρίνεια. Υπάρχει ασφαλώς η δαμόκλειος σπάθη του Κυπριακού, η παράταση της εκκρεμότητας, του οποίου εξακολουθεί να δηλητηριάζει την ατμόσφαιρα”. Και αυτό πρέπει να επιλυθεί, και η επίλυσή του εξαρτάται, εν πολλοίς, από την Τουρκική πολιτική, κατέληξε.
Η μουσουλμανική μειονότητα στη δυτική Θράκη.
Ο Κ. Μητσοτάκης σχετικά με την κατάσταση της τουρκικής μειονότητας στη δυτική Θράκη, ανέφερε ότι:
”Η μουσουλμανική μειονότητα απολαμβάνει όλων των δικαιωμάτων και βρίσκεται σήμερα σε βάση απόλυτης ισότητας με τον χριστιανικό πληθυσμό, όπως προβλέπει η Συνθήκη της Λωζάνης.» Όμως η εκλογή θρησκευτικών ηγετών από τους μουσουλμάνους δεν είναι δυνατή με το σημερινό καθεστώς διότι οι Μουφτήδες έχουν και κοσμική εξουσία, πρόσθεσε. Ο Μητσοτάκης υποστηρίζει ότι όσο ασκούν κρατική εξουσία, είναι εύλογο να διορίζονται από την κυβέρνηση.
Η Ελλάδα, πέρα και πάνω από την πορεία των Ελληνο-Τουρκικών σχέσεων, οφείλει να φροντίζει και να αντιμετωπίζει με κατανόηση και ευαισθησία τις όποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι Έλληνες Μουσουλμάνοι πολίτες.
Και προσθέτει ο Κ. Μητσοτάκης:
‘‘Η Τουρκία από την πλευρά της οφείλει να πράξει το ίδιο αναγνωρίζοντας τον Οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου και συμβάλλοντας στην δημιουργία ενός θετικού περιβάλλοντος για την προαγωγή των πανανθρώπινων του στόχων με πρώτη κίνηση, το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Κοινό συμφέρον και των δύο χωρών μας είναι να επιβιώσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο με έδρα την Κωνσταντινούπολη”.
”Είναι αδικαιολόγητη η καθυστέρηση της ανέγερσης Τεμένους”
Ο πρώην πρωθυπουργός ερωτηθείς σχετικά με το ζήτημα της κατασκευής Τεμένους για τους μουσουλμάνους της Αθήνας, απάντησε:
”Βρισκόμαστε σε πλήρη αταξία και σίγουρα η καθυστέρηση είναι αδικαιολόγητη. Είναι ένα έργο το οποίο η κυβέρνηση μου είχε ωριμάσει πριν από 20 χρόνια αλλά τελικά δεν προλάβαμε να υλοποιήσουμε. Δυστυχώς στην Ελλάδα είναι πιο εύκολο να σταματήσεις κάτι παρά να δημιουργήσεις κάτι. Μικρές ομάδες πίεσης, μερικές φορές, επιτυγχάνουν κάτι αντίθετο, με τις επιθυμίες της πλειοψηφίας. Σήμερα μπορώ να σας διαβεβαιώσω πως το Τέμενος θα είναι σύντομα πραγματικότητα”.
”Πηγαίνω στην Κωνσταντινούπολη με πολύ μεγάλη χαρά”
Ο Κ. Μητσοτάκης, ο οποίος ταξιδεύει στην Τουρκία μετά από πολλά χρόνια, αισθάνεται μεγάλη χαρά και δηλώνει ότι επισκέπτεται τη Πόλη, και τη φίλη και γείτονα Τουρκία με ιδιαίτερη χαρά.
Στην διάρκεια της ζωής του έχει υποστηρίζει με κάθε τρόπο την πολιτική της φιλίας και της συνεργασίας. Ο Κ. Μητσοτάκης εκφράζει τη χαρά του που αυτή η πολιτική έγινε αποδεκτή από όλα τα πολιτικά κόμματα στη χώρα του και έχει αποτελέσει οδηγό στη χάραξη της εθνικής πολιτικής.
”Οφείλουμε να προωθήσουμε τη διήμερη μας συνεργασία τόσο στις καλές όσο και στις κακές ημέρες που περνούν οι χώρες μας. Δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να μας κάνουν εχθρούς τα λάθη του παρελθόντος. Αυτό το μήνυμα φιλίας και συνεργασίας ξεκίνησε από την εποχή των δύο μεγάλων ιστορικών ηγετών, του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ και του Ελευθέριου Βενιζέλου. Οι δύο ηγέτες μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά την λήξη ενός αιματηρού πολέμου υπέγραψαν σύμφωνο φιλίας και συνεργασίας. Αυτή τη πολιτική οφείλουμε να τη συνεχίσουμε” δήλωσε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης».
