Αύριο, αδελφοί χριστιανοί, η αγία μας Εκκλησία έχει μία μεγάλη Δεσποτική εορτή. Εορτάζουμε την Μεταμόρφωση του Σωτήρος μας Ιησού Χριστού. Με την Μεταμόρφωση έλαμψε η δόξα του Ιησού Χριστού και αποδείχθηκε δυνατά η θεότητά Του. Η σημερινή ευαγγελική περικοπή που ακούσαμε συνδέεται με την Μεταμόρφωση του Χριστού και γι᾽ αυτό η Εκκλησία μας καθόρισε να διαβάζεται σήμερα, την Κυριακή πριν από την Μεταμόρφωση.
Αλλά πως συνδέεται η σημερινή ευαγγελική περικοπή με την Μεταμόρφωση; Όπως μας διηγούνται τα άγια Ευαγγέλια, αδελφοί, η Μεταμόρφωση έγινε λίγο πριν από τον σταυρικό του Χριστού. Και έγινε τότε για να μάθουν οι μαθητές ότι ο Χριστός δεν πάσχει από αδυναμία, γιατί είναι Θεός, όπως το δείχνει η Μεταμόρφωση. Πάσχει εκούσια, με την θέλησή Του, για την σωτηρία των ανθρώπων. Έτσι λέγει το κοντάκιο της εορτής, που ακούσαμε και σήμερα, σαν προεόρτιο ύμνο. Λέγει ότι ο Χριστός μεταμορφώθηκε στο όρος ενώπιον των μαθητών Του, «ίνα όταν (οι μαθητές) σε ίδωσι σταυρούμενον το μεν πάθος νοήσωσιν εκούσιον…».
Πως συνδέεται, λοιπόν, το σημερινό Ευαγγέλιο, που μίλαγε για την θεραπεία ενός σεληνιαζομένου νέου, με την Μεταμόρφωση του Χριστού; Αν προσέξατε, αδελφοί, το σημερινό Ευαγγέλιο μιλούσε στο τέλος του για το πάθος του Χριστού, ότι θα τον συλλάβουν οι εχθροί Του και θα τον θανατώσουν. Με αυτήν ακριβώς την αναφορά στην σταύρωση του Χριστού συνδέεται η σημερινή μας ευαγγελική περικοπή με την Μεταμόρφωση του Χριστού, που έγινε λίγο πριν από το πάθος Του, όπως είπαμε παραπάνω.
Αλλά θέλω κάτι άλλο να πω, χριστιανοί μου, για να συνδέσω ακόμη περισσότερο το πάθος του Χριστού, για το οποίο μίλαγε το Ευαγγέλιο σήμερα, με την Μεταμόρφωση, την οποία θα γιορτάσουμε αύριο. Σας ερωτώ: Γιατί γιορτάζουμε την Μεταμόρφωση στις 6 Αυγούστου, αφού έγινε λίγο πριν από την σταύρωση του Χριστού, που έγινε σε χειμερινή περίοδο (βλ. Ιωάν. 18,18); Σας απαντώ, για να μην κουραστείτε: Μετά από 40 μέρες, στις 14 Σεπτεμβρίου, θα εορτάσουμε τα πάθη του Χριστού με την εορτή της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού. Η εορτή αυτή είναι σαν την Μεγάλη Παρασκευή. Ούτε λάδι δεν επιτρέπεται να φάμε την ημέρα αυτή. Και 40 μέρες, λοιπόν, πριν από το πάθος του Χριστού, που το γιορτάζουμε στις 14 Σεπτεμβρίου, έβαλε η Εκκλησία την Μεταμόρφωση του Χριστού, που μιλάει για την δόξα Του, για την θεότητά Του. Ώστε αρχίζει μία μυστική Τεσσαρακοστή από αύριο, που καταλήγει στην σταύρωση του Χριστού, με την εορτή του Σταυρού. Ότι δε αυτό είναι αλήθεια φαίνεται από τις Καταβασίες που θα ακούσουμε αύριο, το «Σταυρόν χαράξας Μωσής». Ώστε, λοιπόν, προς τον Σταυρό, προς το πάθος του Κυρίου, μας οδεύει η Μεταμόρφωση του Χριστού. Και η σημερινή Ευαγγελική περικοπή μας λέγει πως να ζήσουμε, πως να συμμετάσχουμε στο πάθος του Χριστού.
Στο πάθος του Χριστού, αδελφοί μου, συμμετέχουμε και ᾽μείς με την άσκηση και γενικά με τον προσωπικό μας πνευματικό αγώνα. Όχι με την καλοπέραση, όχι με την άνεση και την καλοζωία, αλλά με την άσκηση και τον αγώνα λέγω, με την προσευχή και την νηστεία, όπως μας είπε σήμερα ο Κύριος στο Ευαγγέλιό Του. Αν αγαπήσουμε την προσευχή και νοιώθουμε τον γλυκασμό που έχει αυτή η συνομιλία με τον Χριστό και στην Παναγία μας, και αν καταφέρουμε με την νηστεία να νικήσουμε τις ηδυπάθειες, τότε πραγματικά γίναμε σωστοί προσκυνητές του Σταυρού και συμμετέχουμε στο πάθος του Χριστού, που υπέφερε για μας στον Γολγοθά.
Αδελφοί μου, αυτά τα δύο να αγαπήσουμε για να ζούμε σαν σωστοί χριστιανοί: Την προσευχή και την νηστεία. Αυτά τα δύο μας είπε σήμερα στο Ευαγγέλιο ο Κύριος ότι έχουν μεγάλη δύναμη. Ξέρετε πόση δύναμη έχουν; Έχουν δύναμη να βγάζουν και δαιμόνια! Ή, να το πω ακριβέστερα, όπως το είπε ο Κύριος, μόνο με αυτά τα δύο βγαίνουν τα δαιμόνια. Ο Κύριος είπε: «Τούτο το γένος – των δαιμόνων το γένος – ουκ εκπορεύεται, ει μη εν προσευχή και νηστεία»!
Αυτόν τον λόγο τον είπε ο Κύριος στους μαθητές Του, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να βγάλουν το δαιμόνιο από ένα σεληνιαζόμενο νέο, που έφερε ο πατέρας του σ᾽ αυτούς για να τον θεραπεύσουν. Αλλά τελικά ο δυστυχισμένος πατέρας πήγε το βασανιζόμενο παιδί του στον Χριστό και θεραπεύθηκε. Και στο ερώτημα των μαθητών προς τον Χριστό, γιατί αυτοί δεν μπόρεσαν να τον θεραπεύσουν, ο Χριστός τους απήντησε ότι για την εκβολή των δαιμόνων χρειάζεται δυνατή πίστη και ζωή με προσευχή και νηστεία.
Αδελφοί χριστιανοί! Με την προσευχή και την νηστεία, που μας είπε σήμερα ο Κύριος στο Ευαγγέλιο, θα καθαίρεται η ψυχή μας, θα ατονούν και θα νεκρώνονται τα αμαρτωλά μας πάθη και θα νοιώθουμε έτσι πιο φωτεινό και γλυκό το Φως της Μεταμορφώσεως του Χριστού. Και η ψυχή μας θα απολαμβάνει γλυκύτερα το θείο Φως της Παναγίας μας, που είναι «καθαρωτέρα λαμπηδόνων ηλιακών»!
Ο Κύριος μας είπε σήμερα, αδελφοί, για προσευχή και νηστεία. Αλλά, όπως ξέρετε, την περίοδο αυτή κάνουμε την πιο ωραία προσευχή, την Παράκληση στην Παναγία, σαν μια προετοιμασία για την μεγάλη Της εορτή που περιμένουμε. Και νηστεύουμε πάλι, κάνοντες μία θυσία, δηλώντας την αγάπη μας σ᾽ Αυτήν, που την έχουμε προστάτιδά μας και καταφύγιό μας στις δυσκολίες της ζωής μας.
Παρακαλούμε την Παναγία μας να πρεσβεύει στον Κύριο για την άφεση των αμαρτιών μας και να μας αξιώσει να είμαστε πάντοτε μαζί Της και σ᾽ αυτόν και στον μέλλοντα αιώνα, εις αιώνας αιώνων, ΑΜΗΝ.
Με πολλές ευχές,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας