της Μάχης Τράκα, Γυναικολόγου
H οστεοπόρωση είναι μία πάθηση των οστών που εμφανίζεται σε άνδρες και κυρίως γυναίκες μέσης ή προχωρημένης ηλικίας. Δυστυχώς, ο αριθμός των πασχόντων στις δυτικές χώρες είναι 75 εκατομμύρια και αναμένεται να αυξηθεί δραματικά τις επόμενες δεκαετίες. Ειδικότερα μία στις τρεις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες εμφανίζει συμπτώματα, ενώ το ποσοστό στους άνδρες είναι ένας στους πέντε.
Στο επιστημονικό άρθρο που ακολουθεί θα ενημερωθείτε για την νόσο, τα συμπτώματα, την θεραπεία ενώ μπορείτε να κάνετε και το τεστ ώστε να διαπιστώσετε αν και πόσο κινδυνεύετε!
Η οστεοπόρωση είναι η συνηθέστερη μεταβολική πάθηση των οστών. Εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Είναι μια πάθηση που κάνει τα οστά πιο αδύναμα και πιο εύθραυστα καθώς προκαλεί μείωση της οστικής τους μάζας. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν δίνει κανένα σύμπτωμα. Αρχίζει και δίνει συμπτώματα όταν έχει φτάσει πλέον σε προχωρημένο στάδιο.
Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι πόνοι στην πλάτη και τα οστά . Σε πιο προχωρημένες καταστάσεις μπορεί να δημιουργούνται και κατάγματα στα οστά, κυρίως στο ισχίο, στον καρπό και στους σπονδύλους. Γι ’αυτό θα πρέπει προληπτικά να κάνουμε εξετάσεις για την οστεοπόρωση.
Η κυριότερη εξέταση είναι η μέτρηση της οστικής μάζας που μας δείχνει σε τι κατάσταση βρίσκονται τα οστά μας. Μια εξέταση που πρέπει να γίνεται σε όλες τις γυναίκες που μπαίνουν στην εμμηνόπαυση και να επαναλαμβάνεται μια φορά το χρόνο.
Ποιες γυναίκες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν οστεοπόρωση;
Οι γυναίκες που μπαίνουν ή βρίσκονται ήδη στην εμμηνόπαυση.
Οι γυναίκες που ακολουθούν κακή διατροφή.Προσπαθούμε μέσω τις διατροφής μας να προσλαμβάνουμε όσο περισσότερο ασβέστιο γίνεται. Εάν αυτό δεν αρκεί, μπορείτε να λαμβάνετε και συμπλήρωμα ασβεστίου.
Γυναίκες που έχουν χάσει απότομα βάρος ή ήταν πάντα πολύ αδύνατες .
Η χρόνια λήψη κορτιζόνης.
Οι γυναίκες που ακολουθούν αγωγή για διάφορες κακοήθεις παθήσεις.
Κατάταξη της οστεοπόρωσης
Η οστεοπόρωση κατατάσσεται ανάλογα με την αιτία που την προκαλεί. Έτσι έχουμε την πρωτογενή και τη δευτερογενή οστεοπόρωση.
Στην πρωτογενή οστεοπόρωση , η νόσος οφείλεται σε φυσιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν σε διάφορες φάσεις της ζωής μας (π.χ. εμμηνόπαυση) .
Στη δευτερογενή οστεοπόρωση αιτιολογικός παράγοντας είναι κάποια νόσος (π.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα) ή λήψη φαρμάκων (π.χ. κορτιζόνη, αντιοιστρογόνα κ.α. ).
Η πρωτογενής οστεοπόρωση σε συνέχεια διακρίνεται
σε τύπου Ι ( που συμβαίνει μετά την εμμηνηνόπαυση )
και στην τύπου ΙΙ (γεροντική – με την πάροδο της ηλικίας).
Ποια φάρμακα χρησιμοποιούνται σήμερα για την καλύτερη θεραπεία της οστεοπόρωσης;
I. Σκευάσματα ασβεστίου
II. Καλσιτονίνη
III. Οιστρογόνα σε συνδυασμό με προγεστερόνη
IV. Φώσφορο και φθόριο
V. Σκευάσματα που βοηθούν στο «χτίσιμο» των οστών
Αμερικανοί ερευνητές ανακάλυψαν ότι μερικοί άνθρωποι που είναι υπέρβαροι έχουν κρυμμένο λίπος στο εσωτερικό των οστών τους, που θα μπορούσε να τους κάνει να αδύναμους και επιρρεπής σε κατάγματα.
ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΑΚΟΛΟΥΘΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΑΣ
1. …………ΝΑΙ ……….ΟΧΙ..
2. Έχετε υποστεί αφαίρεση ωοθηκών;
3. Έχετε υποστεί αφαίρεση μήτρας (υστερεκτομή)
4. Σαν παιδί ή έφηβος πίνατε λιγότερο από 1/2 γάλα την ημέρα;
5. Η ημερησία διατροφή σας περιλαμβάνει λιγότερο από 1/2 λίτρο γάλα ή το αντίστοιχο τυρί και γιαούρτι; (Δείτε στον πίνακα τροφίμων τις ποσότητες;)
6. Αποφεύγετε συχνά την ημερήσια άσκηση, όπως περπάτημα (στη δουλειά), χορό κ.λπ.;
7. Μείνατε ποτέ για διαφόρους λόγους περισσότερο από 2 εβδομάδες στο κρεββάτι ή σε αναπηρική πολυθρόνα;
8. Αποφεύγετε να εκτίθεστε στο ηλιακό φως;
9. Είστε άνω των 30 ετών;
10. Είστε γυναίκα που δεν έχει παιδιά;
11. Η εμμηνόπαυσή σας ήταν πριν την ηλικία των 46 ετών;
12. Πήρατε οιστρογόνα μετά την εμμηνόπαυση;
13. Έχετε ή είχατε ποτέ υπερθυρεοειδισμό;
14. Έχετε ή είχατε ποτέ υπερπαραθυρεοειδισμός;
15. Καπνίζετε;
16. Μήπως έχετε σκολίωση;
17. Μήπως έχετε χάσει ύψος;
18. Πάθατε ποτέ κάποιο κάταγμα; (εκτός από τροχαίο ατύχημα)
19. Μήπως κάνατε ποτέ περισσότερο από 2 μήνες θεραπεία με κορτιζόνη ή θυρεοειδικές ορμόνες;
20. Έχετε υποστεί γαστρεκτομή; (αφαίρεση τμήματος στομάχου)
21. ‘Έχετε μικρόσωμους και αδύνατους γονείς;
22. Μήπως ο τρόπος που ζείτε σας υποχρεώνει να κάθεστε για μεγάλα χρονικά διαστήματα;
23. Μήπως χρησιμοποιείτε τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα αντιόξινα ή παραφινέλαιο;
24. Μήπως έχετε περιοδοντική νόσο;
25. Μήπως έχετε πάρει περισσότερο απο 2 μήνες αντιεπιληπτικά φάρμακα ή διουρητικά του τύπου φουροσεμίδης;
ΑΝ οι απαντήσεις σας περιλαμβάνουν πολλά “ΝΑΙ” μπορεί να είστε στην ομάδα υψηλού κινδύνου για εκδήλωση οστεοπόρωσης. Μην πανικοβάλλεστε.
Απλώς, απευθυνθείτε στον αρμόδιο γιατρό για έλεγχο και συζητήστε μαζί του για το τι πρέπει να κάνετε από πλευράς εξετάσεων, διαιτολογίου, ασκήσεων και θεραπευτικής αγωγής.