Εν αναμονή ευρωπαϊκών αποφάσεων υψηλού επιπέδου που θα ενισχύει τον ρόλο των Περιφερειών και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του προσφυγικού, βρίσκονται οι περιφέρειες της Νότιας Ευρώπης μετά την κοινή επιστολή που απέστειλαν στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, κατόπιν της ενεργοποίησης τους προς την κατεύθυνση αυτή, από την Περιφερειάρχη Αττικής Ρένα Δούρου.
«Οι Περιφέρειες της Ευρώπης μπορούν να είναι μέρος μιας κοινής ευρωπαϊκής ολοκληρωμένης λύσης» στο προσφυγικό, τονίζουν μεταξύ άλλων στην κοινή επιστολή τους προς τους θεσμούς της Ε.Ε., οι Περιφερειάρχες Ρένα Δούρου (Αττική), Rosario Crocetta (Σικελία) και Nicola Zingaretti (Λάτσιο).
Η επιστολή, απευθύνεται προς το Συμβούλιο, την Κομισιόν, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναδεικνύει το ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο θέμα και υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης από την Ε.Ε. του ρόλου των περιφερειακών και τοπικών αρχών στην αντιμετώπιση του προσφυγικού – μεταναστευτικού φαινομένου.
Συγκεκριμένα, το κομβικό αυτό αίτημα τέθηκε στο τραπέζι από την περιφερειάρχη Αττικής η οποία πρόσφατα επισκέφθηκε τη Ρώμη (18 – 21 Απριλίου) όπου συναντήθηκε με τον υφυπουργό για μεταναστευτικό Ντομένικο Μαντσιόνε, τους περιφερειάρχες, και το προεδρείο της Ένωσης Ιταλικών Περιφερειών. Επίσης σε συνεργασία με τους Ιταλούς ομολόγούς της, στη Σικελία και το Λάτσιο, Rosario Crocetta και Nicola Zingaretti, έθεσαν τις βάσεις ώστε εκείνες οι Τοπικές και Περιφερειακές αρχές της Ευρώπης που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή «κρούσης», να αποκτήσουν τα κατάλληλα μέσα και εργαλεία για να ανταπεξέλθουν αποτελεσματικά στο ρόλο που τους αναλογεί, στο πλαίσιο της κοινής, ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής.
Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη κίνηση είναι το πρώτο βήμα για τη δημιουργία ενός ευρύτερου μετώπου, Νοτιο-Ευρωπαϊκών Περιφερειών, προκειμένου να αναδειχθεί όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά η περιφερειακή διάσταση και ευρύτερα η διάσταση της Τοπικής αυτοδιοίκησης στην αντιμετώπιση των σύνθετων ζητημάτων που θέτει το μεταναστευτικό / προσφυγικό φαινόμενο.
Θα ακολουθήσουν πρωτοβουλίες τόσο σε επίπεδο Ε.Ε. όσο και Συμβουλίου της Ευρώπης με στόχο την ανάδειξη των μεγάλων δυνατοτήτων που έχουν οι περιφερειακές και τοπικές αρχές στην αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης.
Η Ρ. Δούρου, θεωρεί κρίσιμης σημασίας τη δημιουργία συμμαχιών και μετώπων τόσο στο νότο της Ευρώπης (κατά προτεραιότητα λόγω εγγύτητας και κοινών προβλημάτων) όσο και ευρύτερα σε επίπεδο ευρωπαϊκής Τοπικής Αυτοδιοίκησης προκειμένου να «αποκτήσει αξιοπιστία η δράση της Ε.Ε., μακριά από κλειστά σύνορα και φράκτες».
Στο πλαίσιο αυτό η περιφερειάρχης, θα συναντηθεί στις Βρυξέλλες την Πέμπτη με τους αρμόδιους Επιτρόπους, Δ. Αβραμόπουλο και Χ. Στυλιανίδη για ενημέρωση, ανταλλαγή απόψεων, κλπ.
Με την επιστολή τους οι τρεις Περιφερειάρχες καλούν τους θεσμούς της Ε.Ε., να διασφαλίσουν, τις προϋποθέσεις αποτελεσματικής δράσης των περιφερειακών δομών.
Μεταξύ άλλων τονίζουν ότι «Οι Περιφέρειές μας θα συνεχίσουν να διασώζουν, να υποδέχονται και να περιθάλπουν τους βασανισμένους ανθρώπους, όπως πράττουν μέχρι τώρα, αντιμετωπίζοντας με λίγα μέσα αλλά με μεγάλη αποφασιστικότητα αυτή την πρωτόγνωρη, για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, κατάσταση. Τον αγώνα όμως αυτό οι Περιφέρειές μας δεν μπορούν να συνεχίσουν να τον δίνουν μόνες τους. Γιατί πρόκειται για αγώνα που αφορά, όχι μία Περιφέρεια, μία χώρα, ή έναν θεσμό. Αφορά τα θεμελιώδη ιδεώδη της ΕΕ και ευρύτερα το μέλλον του κοινού ευρωπαϊκού εγχειρήματος το οποίο σήμερα έχει απομειωθεί, ειδικά στα μάτια των νέων», αναφέρουν χαρακτηριστικά στην κοινή τους επιστολή οι Περιφερειάρχες Αττικής, Σικελίας και Λάτσιο.
Αναλυτικότερα, κάνουν αναφορά στην σημερινή δυσχερή επικρατούσα κατάσταση όπου «οι Περιφέρειες του Νότου της Ευρώπης φιλοξενούν δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες / μετανάστες, με ανεπαρκή μέσα αλλά με μεγάλη αίσθηση της ευθύνης και αλληλεγγύη στο πλαίσιο της συλλογικής προσπάθειας για την ικανοποίηση των στοιχειωδών αναγκών».
Σημειώνουν ότι σε αυτήν την «προσπάθειά, αντιμετωπίζουν σειρά κοινών προβλημάτων, που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης στη σημερινή, πρωτόγνωρη για τα μεταπολεμικά δεδομένα της Ευρώπης, κρίση. Προβλήματα οικονομικά και ειδικά όπως αυτό των ασυνόδευτων ανηλίκων, που απαιτούν συντονισμένη αντιμετώπιση, τόσο από τα αρμόδια όργανα της Ε.Ε. όσο και από τις κυβερνήσεις.
Τονίζεται ότι «Οι Περιφέρειες, μπορούν να παίξουν ρόλο – κλειδί στην αντιμετώπιση του ζητήματος γιατί έχουν τη γνώση της επιτόπου κατάστασης και γιατί είναι σε θέση να παρέχουν τις απαραίτητες υπηρεσίες πρώτης ανάγκης. Βιώνουν από πρώτο χέρι τις συνέπειες της αβελτηρίας και της έλλειψης προετοιμασίας της Ε.Ε. και μπορούν να είναι μέρος μιας κοινής ευρωπαϊκής ολοκληρωμένης λύσης.
Ωστόσο επισημαίνουν, για να αντιμετωπισθούν οι πιεστικές ανάγκες που δημιουργούν οι αυξανόμενες ροές, αλλά και οι συνέπειες της απροθυμίας ή ακόμη και της ευθείας παραβίασης του υπάρχοντος ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου από ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ, πρέπει να τύχουν της κατάλληλης στήριξης εκ μέρους της Ε.Ε.
Για το σκοπό, αυτό οι τρεις περιφερειάρχες προτείνουν στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα σειρά συγκεκριμένων ενεργειών όπως:
• Να επιταχύνουν τη διαδικασία αναθεώρησης του συστήματος του Δουβλίνου στην κατεύθυνση μιας πραγματικής ευρωπαϊκής κοινής πολιτικής ασύλου στη βάση της δίκαιης και ισόρροπης κατανομής των ευθυνών μεταξύ όλων των κρατών – μελών,
• Να διασφαλίσουν στις Περιφέρειες, στο πλαίσιο της διανομής ευρωπαϊκών πόρων για το μεταναστευτικό / προσφυγικό ζήτημα, τη δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στους πόρους από τις αρμόδιες Διευθύνσεις (π.χ. ΓΔ Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων) τροποποιώντας τον υφιστάμενο κανονισμό που τις αποκλείει.
• Να διευκολύνουν την πρόσβαση των Περιφερειών που λειτουργούν ως παράγοντες – κλειδιά στο Μέσο Βοήθειας Έκτακτης Ανάγκης,
• Να παραχωρήσουν στις Περιφέρειες επιλεξιμότητα στο πλαίσιο των υφιστάμενων πόρων και μέσων, όπως του Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕ) και άλλων συναφών, ειδικά όταν πρόκειται για ζητήματα στέγασης, υγειονομικής περίθαλψης, κοινωνικής στήριξης, εκπαίδευσης και ενσωμάτωσης,
• Να διευκολύνουν την ανακατεύθυνση των τωρινών αδιάθετων πόρων στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων αλληλεγγύης της περιόδου 2007-2013, ιδίως του Ευρωπαϊκού Διαρθρωτικού και Επενδυτικού Ταμείου και του Μηχανισμού Γειτονίας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η σημερινή άνευ προηγουμένου πρόκληση,
• Να διευκολύνουν συνέργειες μεταξύ Περιφερειών, διακυβερνητικών οργανώσεων, εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, διεθνών ΜΚΟ και Ευρωπαϊκών Φορέων, εν όψει της δημιουργίας επιλέξιμων σχηματισμών, οι οποίοι, στο πλαίσιο των υφιστάμενων κανονισμών, θα μπορούν να κινητοποιήσουν άμεσα πόρους από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και άλλων μέσων προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την μεταναστευτική κρίση,
• Να δημιουργήσουν το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο προκειμένου οι Περιφέρειες, να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα κρίσιμα ζητήματα των ‘ειδικών ομάδων’ των ασυνόδευτων ανηλίκων, των μόνων γυναικών με παιδιά, των ατόμων με αναπηρία,
• Να εφαρμόσουν τις κατάλληλες πολιτικές για την αντιμετώπιση του ζητήματος των θυμάτων των δικτύων λαθρεμπορίου.
