Norris-Symeon J. Chumley
Όταν ήμουν μικρό παιδί, πάντα πίστευα ότι η εκκλησία είναι μοντέρνα (cool)*. Μου άρεσε η χορωδία στην Αγγλικανική Εκκλησία της γενέτειρας πόλης μου και το να πηγαίνω να παίρνω γκοφρέτες και χυμό. Αλλά η ανάγνωση της Γραφής, οι προσευχές και τα κηρύγματα φαίνονταν πολύ βαρετά. Καθώς μεγάλωνα, άρχισα να μη νιώθω το Θεό στην εκκλησία. Ύστερα με ανάγκασαν να πηγαίνω σε μαθήματα χρίσματος μία φορά την εβδομάδα όταν ήμουν έφηβος, για έναν ολόκληρο χρόνο. Ο παράξενος ιερέας έκανε εκείνα τα μαθήματα να είναι βασανιστικά βαρετά και κουραστικά – τόσο πολύ που την ημέρα μετά το χρίσμα μου, ανακοίνωσα ότι ήμουν άθεος και δεν ξαναπήγα στην εκκλησία ποτέ. Αναίρεσα το χρίσμα μου αμέσως κι έχασα τον Χριστιανισμό μου κατά ένα μεγάλο μέρος. Απλά νόμιζα πως το να είσαι Χριστιανός δεν είχε αξία και σημασία.
Πριν την επιστροφή μου στη Σχολή (στη Θεολογική Σχολή της Νέας Υόρκης) προ μίας δεκαετίας, πέρασα 30 και πλέον χρόνια ακολουθώντας διάφορες ομάδες διαλογισμού της Ανατολής. Έκανα τη γιόγκα μου, έψαλα μάντρα και στοχαζόμουν την ανυπαρξία της ύπαρξης. Όσο πιο βαθιά πήγαινα, όσο πιο κοντά στον εαυτό μου έφτανα, τόσο πιο άδειος ένιωθα. Όμως αγαπούσα τον Θεό, αν και η ιδέα του Θεού δεν ταίριαζε στην πρακτική της γιόγκα μου. Η ιδέα του Ιησού Χριστού δεν ταίριαζε, και πέρασα δεκαετίες νομίζοντας ότι τα «φρικιά του Χριστού» ήταν πραγματικά χαμένοι, ή ακόμα κι ότι είχαν υποστεί πλύση εγκεφάλου. Δεν άντεχα τον προσηλυτισμό και τα ενοχικά ταξίδια που φαινόταν να προσφέρει ο Χριστιανισμός. Είπα στον κόσμο, «δεν χρειάζομαι μεσάζοντα μεταξύ εμού και του Θεού».
Ύστερα, στη Θεολογική Σχολή, κάνοντας μαθήματα πάνω στο μοναχισμό και τον αρχαίο Χριστιανισμό, άρχισα να νιώθω έντονα την παρουσία του Θεού. Εμπνεύστηκα να επισκεφθώ μοναστήρια κι αρχαίες εκκλησίες, πρώτα στις Η.Π.Α., κι έπειτα να κάνω έρευνα και να κινηματογραφώ ερημίτες στην Αίγυπτο, μετά στην Ελλάδα και την Ανατολική Ευρώπη, και τελικά στη Ρωσία. Συνάντησα ερημίτες και μοναχούς, και μου επέτρεψαν να κινηματογραφήσω τις περιγραφές της πρακτικής τους και της πνευματικής ζωής τους.
Με πήγαν στις εκκλησίες των μοναστηριών τους. Οι σπουδές μου στον Χριστιανικό Μυστικισμό και τα Αρχαία Κείμενα γίνονταν όλο και πιο βαθιές. Ανακάλυψα μια προσευχή, την Προσευχή του Ιησού Χριστού – «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», ή «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλό.» Μου άρεσε τόσο πολύ αυτή η προσευχή και η Ορθόδοξη Εκκλησία, που παρήγαγα και γύρισα μια ταινία με τον Πανοσιολ. π., Δρ. John McGuckin και έγραψα ένα βιβλίο (“Mysteries of the Jesus Prayer”/ «Τα μυστήρια της προσευχής του Χριστού» είναι μία μη κερδοσκοπική ταινία, το αποτέλεσμα των σπουδών μου και της ανανεωμένης μου σχέσης αγάπης με τον Ιησού Χριστό και της αγάπης μου για την Εκκλησία. Και έτσι μεταστράφηκα στον Ελλην0ρθόδοξο Χριστιανισμό.
Τώρα, 10 χρόνια μετά, έχω επιστρέψει στον Χριστιανισμό και πηγαίνω στην εκκλησία όσο το δυνατό πιο συχνά. Εδώ παραθέτω τους δέκα κορυφαίους λόγους για τους οποίους πιστεύω ότι η Εκκλησία είναι μοντέρνα. Παρακαλώ, έχετε υπόψη σας ότι καθένας από αυτούς τους λόγους είναι αρκετός για να γράψει κανείς βιβλίο σχετικά, ή αρκετούς τόμους, καθώς είναι σε ισχύ εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Η Θεία Ευχαριστία, ή Θεία Κοινωνία. Ο άρτος και ο οίνος, ως το σώμα και το αίμα του Χριστού, του Θεού σε ανθρώπινη μορφή, είναι μία εσωτερική «σωματική» ένωση με το Θεό. Μετά από όλες τις προσευχές, τους ψαλμούς κι αφήνοντας στην άκρη τον εαυτό μου, νιώθω μια απτή σύνδεση, ένα δεσμό μεταξύ Ουρανού και Γης, όταν συμμετέχω στη Θεία Ευχαριστία.
Η Αγία Τριάδα. Το μόνο που μπορώ να πω είναι πως η τρία-σε-ένα, χωριστοί-αλλά-ένα-ταυτόχρονα, πραγματικότητα εξηγεί τέλεια την ανθρώπινή μας πραγματικότητα που είναι ξεχωριστή από το Θεό, αλλά παρόλα αυτά συνδέεται με το Θεό μέσω του καθ’ ομοίωσιν. Είχα μάθει στη γιόγκα ότι «όλα είναι ένα», αλλά αυτό στην πραγματικότητα είναι μια ψευδαίσθηση στη γιόγκα. Η αληθινή πραγματικότητα της ύπαρξης είναι η Αγία Τριάδα: Ο Πατέρας, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα.
Ο Θεός ενανθρωπίζεται στον Ιησού Χριστό. Η σάρκωση του Θεού Λόγου γίνεται εν Αγίω Πνεύματι και με την ευδοκία του Πατέρα. Η Αγία Τριάδα φανερώνει τη μεγάλη αγάπη Της για τον άνθρωπο. Με τη Θεία Ευχαριστία ή Κοινωνία, το ανθρώπινό μου είναι ενώνεται με το Θεό, επίσης. Η Εκκλησία μου το δίνει αυτό. Η εμπειρία είναι απερίγραπτα θαυμάσια.
Αγάπη. Οι διδαχές του Χριστού επικεντρώνονται στην αγάπη για το Θεό και την ανθρωπότητα. Παρά τα χρόνια ανθρώπινα προβλήματα, ακόμη και τους πολέμους, η κεντρική διδαχή του Ιησού Χριστού αφορά την αγάπη. Πιστεύω πως η αγάπη είναι η κοινότητα της Εκκλησίας. Βλέπω την αγάπη του Θεού και την ανθρωπότητα στα φιλανθρωπικά προγράμματα που προσφέρει η Εκκλησία μου: καταφύγια για τους άστεγους, φαγητό και βοήθεια σε αυτούς που έχουν ανάγκη, νουθεσίες, εκπαίδευση, και άλλες προσφορές.
Ο Θεός είναι παρών στη Δημιουργία. Βλέπω την άπειρη υπεροχή Του παντού, όσο περισσότερο προσεύχομαι και πηγαίνω στην εκκλησία. Χρησιμοποιώντας την προσευχή του Χριστού, με βοηθά να συνδεθώ με το Θεό στα πάντα και τους πάντες.
Κοινότητα. Έπειτα από χρόνια μοναχικού διαλογισμού για την ανυπαρξία, μου αρέσει η συντροφιά της Εκκλησίας. Είναι τόσο ωραίο και διασκεδαστικό να συναντιέσαι με άλλους που επίσης αγαπούν το Θεό. Έχω κάνει πολλές μακροχρόνιες φιλίες στην Εκκλησία, με ανθρώπους που ενδιαφέρονται πραγματικά, και βοηθάμε ο ένας τον άλλο και περνάμε πολύ όμορφες στιγμές.
Το να τραγουδάς ύμνους και να ψέλνεις. Η μουσική μοιάζει με το Θεό στη μορφή ηχητικών κυμάτων .
Θρησκευτικά σύμβολα. Οι εκκλησιαστικές εικόνες, τα βιβλία, τα κεριά, το λιβάνι, ο Σταυρός – όλα είναι απτές υπενθυμίσεις τού να κοιτάς προς το Θεό και να συνδέεσαι με την παρουσία Του. Οι άλλοι άνθρωποι στην Εκκλησία λειτουργούν σαν εν ζωή εικονίσματα, υπενθυμίζοντας μου το Θεό στον Χριστό.
Προσευχές. Κατ’ εμέ, η προσευχή είναι μία φορητή σύνδεση με το Θεό. Στην προσευχή, νιώθω την παρουσία του Θεού. Η προσευχή του Χριστού ειδικά, που χρησιμοποιείται από μοναχούς και μοναχές, και σε μερικές εκκλησίες, είναι ιδιαίτερα ισχυρή.
Εκκλησιαστικά δείπνα. Αγαπώ να μαγειρεύω κι αγαπώ να τρώω – τα γεύματα της εκκλησιαστικής κοινότητας είναι ιδιαίτερα φανταστικά. Τίποτα δεν συγκρίνεται με ένα εκκλησιαστικό potluck** ή πίκνικ.
Μετάφραση: Νατάσσα Βιλλιώτη
* Στμ.: Αποδίδουμε την λέξη cool που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στον τίτλο αλλά και σε πολλά μέρη του άρθρου με την λέξη μοντέρνα/o. Η λέξη cool χρησιμοποιείται ως αργκό (slang) και είναι το αντίστοιχο του να είναι κάποιος in, δηλαδή μέσα στα πράγματα, να είναι της μόδας, σύγχρονος, μοντέρνος.
** Στμ.: Έθιμο κατά το οποίο οι επισκέπτες φέρνουν το δικό τους φαγητό και το μοιράζονται όλοι.