Μέγας Αντώνιος
Αμαρτήματα δεν ειναι οσα γίνονται κατά φύση, αλλά πονηρά ειναι εκεινα που γίνονται από την προαίρεση του ανθρώπου. π.χ. δεν ειναι αμαρτία το να τρώει ο άνθρωπος, αλλά το να μην τρώει με ευχαριστία, κοσμιότητα και εγκράτεια ωστε να κρατα το σωμα του στη ζωή χωρίς κανένα πονηρό υπολογισμό.
Ουτε το να βλέπεις αθωα ειναι αμαρτία, αλλά το να βλέπεις με φθόνο, υπερηφάνεια και απληστία.
Επισης το να μην ακους υπομονετικά, αλλά με οργή και θυμό, το να μην καθοδηγεις τη γλώσσα σού σε ευχαριστία προς το Θεό και προσευχή, αλλά να κατηγορεις τους άλλους, και το να μην απασχολεις τα χέρια σού στην ελεημοσύνη, αλλά σε φόνους και αρπαγές.
Ετσι κάθε μέλος του σώματος αμαρτάνει με το να εργάζεται παρά το θέλημα του Θεου και με τη θέληση του ανθρώπου τα πονηρά.
Αν θέλεις, εισαι δουλος των παθών, αν θέλεις, εισαι ελεύθερος και δεν θα υποκύψεις στα πάθη. Γιατί ο Θεός σε εκανε αυτεξούσιο. Καί οποιος νικα τα πάθη της σάρκας στεφανώνεται με την αφθαρσία. Αν δεν υπηρχαν τα πάθη, δεν θα υπηρχαν αρετές, ουτε στεφάνια που χαρίζονται από το Θεό στους άξιους.
Εκεινοι που δεν βλέπουν το συμφέρον τους αν και γνωρίζουν το αγαθό, εχουν τυφλή την ψυχή τους και εχει πωρωθει η διακριτική δύναμή τους. Αυτούς δεν πρέπει να τους προσέχομε, για να μην πέσομε κι εμεις στα πάθη τους από απρονοησία μας, σαν τυφλοί.
Εναντίον εκείνων που αμαρτάνουν δεν πρέπει να θυμώνομε και αν ακόμη διαπράττουν εγκλήματα αξια τιμωρίας. Γιά χάρη του ιδιου του δικαίου ομως πρέπει να επαναφέρομε οσους σφάλλουν και να τους τιμωρουμε αν τύχει, ειτε μόνοι μας ειτε μέσω άλλων, αλλά δεν πρέπει να οργιζόμαστε, γιατί η οργή ενεργει συμφωνα με το πάθος, δεν κρίνει σωστά και δε βλέπει το δίκαιο. Γι΄ αυτό ουτε κι εκείνους που δείχνουν υπερβολική ευσπλαχνία προς οσους σφάλλουν πρέπει να τους παραδεχόμαστε, αλλά οι κακοί πρέπει να τιμωρουνται για το καλό και τη δικαιοσύνη και οχι συμφωνα με το πάθος μας της οργής.
Μόνο ο,τι αποκτα η ψυχή ειναι σίγουρο και αναφαίρετο. Καί αυτό ειναι η ενάρετη και αρεστή στο Θεό ζωή και η γνώση και τα καλά έργα. Ενω ο πλουτος ειναι τυφλός οδηγός και ανόητος σύμβουλος, οδηγει στην απώλεια την αναίσθητη ψυχή του εκεινος που μεταχειρίζεται τον πλουτο με κακό και φιλήδονο τρόπο.
Πρέπει οι ανθρωποι η τίποτε το περιττό να μην αποκτούν, η αν έχουν, να γνωρίζουν με βεβαιότητα οτι ολα τα πράγματα της ζωης αυτης ειναι από τη φύση τους φθαρτά και ευκολα αφαιρουνται και πετιουνται και κομματιάζονται. Επομένως δεν πρέπει να θλίβονται με οσα συμβαίνουν.
Να μην ακολουθουμε την ενάρετη και θεάρεστη διαγωγή για να μας επαινέσουν οι άνθρωποι, αλλά για τη σωτηρία της ψυχης ας προτιμήσομε την ενάρετη ζωή. Γιατί κάθε ημέρα ο θάνατος ειναι μπροστά στα μάτια μας και τα ανθρώπινα ειναι αβέβαια και σκοτεινά.
Από το βιβλίο «Μικρή Φιλοκαλία» Εκδόσεις «Αποστολική Διακονία»