Καταστροφική λατρεία είναι οργάνωση της οποίας τα μέλη έχουν στρατολογηθεί με ανήθικα και παραπλανητικά μέσα. Οι οπαδοί μιας τέτοιας ομάδας αποβάλλουν σταδιακά την ελεύθερη λειτουργία της προσωπικής σκέψης και κρίσης, μέσα από διαδικασίες πλύσεως εγκεφάλου, καταλήγοντας σε απόλυτη εξάρτηση από τον άνθρωπο που βρίσκεται στην κορυφή της ιεραρχίας μέσα στην ομάδα, το γκουρού ή τον διδάσκαλο.
Με τις καταστροφικές λατρείες συμπλέκονται και ποικίλες οργανώσεις που χαρακτηρίζονται απλά “λατρείες” (cults) και διακρίνονται από τις καταστροφικές, μόνο από το πόσο επικίνδυνες φαίνεται να αποβαίνουν για την ανθρώπινη προσωπικότητα. Κάποιες από τις οργανώσεις αυτές χαρακτηρίζονται ψυχολατρείες. ‘Αλλες αναφέρονται σαν παραθρησκευτικές ή παραχριστιανικές ομάδες, νέες αιρέσεις, ολοκληρωτικές θρησκείες ή σαν θρησκείες της νεότητας. Στο σύνολό τους σχεδόν εντάσσονται στο λεγόμενο σύνδρομο της Νέας Εποχής (New Age) κι έχουν κοινή αρχή τον αποκρυφισμό.
Σκοποί.
Σκοπός των οργανώσεων αυτών είναι ο απόλυτος έλεγχος επάνω σε ανθρώπινα όντα. Χρησιμοποιούν τα μέλη τους σαν απλήρωτους εργάτες, προπαγανδιστές, συλλέκτες χρημάτων, ισόβιους σκλάβους. Επιθυμία τους: να σκοτώσουν την ελεύθερη βούληση. Τα θύματά τους είναι ικανά για όλα. Μπορούν να προβούν στα μεγαλύτερα εγκλήματα, σε τρομοκρατικές ενέργειες με εντολή της ομάδας και την “πεποίθηση” πως υπηρετούν ένα ανώτερο σκοπό: τη σωτηρία της ανθρωπότητας, την είσοδο σε μια “Νέα Εποχή”, στη “Χρυσή Εποχή” ή “Εποχή του Υδροχόου”, την οποία πραγματώνει δήθεν ήδη από τώρα η καθεμιά από τις ομάδες αυτές. Γι’ αυτό, η απαίτηση της κάθε οργάνωσης είναι απόλυτη, στο θρησκευτικό, ιδεολογικό, κοινωνικό, ακόμη και στον πολιτικό τομέα.
Μέθοδοι προσηλυτισμού.
Κατά κανόνα, οι λατρείες αποκρύπτουν τους αληθινούς στόχους τους. Μιλάνε με ανακρίβεια και παραπλανητικά για τον εαυτό τους. Αποκρύπτουν το αληθινό τους κέντρο, που μπορεί να είναι γκουρουϊστικό ή κάποιο κέντρο ενός αυτοαποκαλούμενου “μεσσία” ή “αβατάρ”. Παρουσιάζονται με προσωπείο χριστιανικό, φιλοσοφικό, ψυχολογικό ή με χίλιους δύο άλλους τρόπους (πολεμικές τέχνες, φεστιβάλ αθλητισμού, χορός, μουσική, ειρηνιστικά κινήματα, οικολογικά, υγιεινιστικά, μονάδες εναλλακτικής ιατρικής, θεραπευτικές κοινότητες αποτοξίνωσης από τα ναρκωτικά κ. ο. κ.).
Χρησιμοποιούν συνήθως ορολογία χριστιανική ή κοσμική με αντεστραμμένο νόημα. Το πλησίασμα νέων θυμάτων μπορεί να γίνει με μια πρόσκληση για δωρεάν τεστ προσωπικότητας, για ένα χορτοφαγικό γεύμα, με ένα κύκλο διαλέξεων σε θέματα γενικού ενδιαφέροντος, με σεμινάρια αυτογνωσίας ή έλεγχου του νου (mind control), κ.ο.κ. Μερικές ομάδες χρησιμοποιούν το λεγόμενο “βομβαρδισμό αγάπης”, μέχρι να οδηγηθεί κανείς σε ψυχολογική εξάρτηση. Η μέθοδος αυτή είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη στις περιπτώσεις που κάποιος βρίσκεται μπροστά στην ανάγκη να πάρει αποφάσεις και να κάνει ουσιαστικές αλλαγές στη ζωή του. Τότε μπορεί να νοιώσει πως η συναισθηματική προσχώρηση σε μια τέτοια ομάδα θα μπορούσε να τον βοηθήσει. Το “δέσιμο” που δημιουργείται τότε, είναι δύσκολο να σπάσει.
“Προγραμματισμός” των μελών.
Μετά την πρώτη επαφή με τη λατρεία, ακολουθούν διαδικασίες για την ένταξη του νέου θύματος στην οργάνωση. Αυτές είναι: α)Το σεξ ή η λεγόμενη “διάχυση”, β)ο απόλυτος έλεγχος της πληροφόρησης, με σκοπό να περιορισθούν οι εναλλακτικές λύσεις από τις οποίες το θύμα θα μπορούσε να κάνει ελεύθερη επιλογή, γ)η παραπλάνηση, με το να αποκρύπτει η οργάνωση τους αληθινούς της σκοπούς, την αληθινή της ταυτότητα, τις πραγματικές διασυνδέσεις της σε παγκόσμια κλίμακα, δ)κάποιο είδος πλύσης εγκεφάλου, για την απόλυτη αποδοχή δογματικού συστήματος, που διαβολοποιεί την ελεύθερη και ανεξάρτητη σκέψη και θεωρεί σατανικό ολόκληρο τον κόσμο έξω από την οργάνωση, ε)η πρόκληση φοβίας, ενοχών και αγωνίας, που οδηγούν σε ολοκληρωτική εξουθένωση του θύματος και υποβάλλουν την “πεποίθηση” πως μόνο μέσα στην ομάδα μπορεί να απαλλαγεί κανείς από όλα αυτά, στ)η ανεπαρκής δίαιτα και η κόπωση, ώστε το άτομο να οδηγείται σε ψυχολογική κατάπτωση και ψυχική αποσύνθεση, με αποτέλεσμα τη μείωση της προσοχής και την εξασθένηση της ανεξάρτητης, κριτικής σκέψης.
Συνέπειες στην ψυχοσωματική υγεία.
Με τη δέσμευση σε μια τέτοια ομάδα, ο τρόπος σκέψης και ο τρόπος ζωής της οργάνωσης γίνεται δεύτερη φύση για τον οπαδό. Σκέψεις και θέσεις που είχε κανείς στο παρελθόν εξαφανίζονται. Στο θύμα παρατηρούνται: περιορισμένη χρήση της γλώσσας και στερεότυπες απαντήσεις, παράξενη συμπεριφορά, εξασθένιση της προσωπικής σκέψης και κρίσης, αδυναμία διατήρησης των, πριν την ένταξη στην οργάνωση, αναμνήσεων. Πολλά πρώην θύματα, μετά την απεμπλοκή τους από την ομάδα, χρειάζονται 1 έως 2 χρόνια για επανένταξη στην κανονική ζωή, ενώ άλλα μπορεί να έχουν ψυχικές διαταραχές και να παραμείνουν σε κατάσταση ψυχολογικής φοβίας για πολλά χρόνια. Πέραν από τις ψυχικές δε λείπουν και οι σωματικές βλάβες: από τους έρπητες όλων των ειδών, μέχρι τις χρόνιες κακώσεις από επιβλαβείς πρακτικές “ασκήσεων” γιόγκα. Τέλος θα πρέπει να υπογραμμίσουμε: α)τις αυτοκτονίες, ατομικές και ομαδικές: Του Τζιμ Τζόουνς (“Σφαγή της Γουιάνα”, 1.000 περίπου οπαδών), το 1979, του Ντέιβιντ Κόρρες, το 1993, του Λυκ Ζουρέ, το 1994 κ.ά., β)τις ατομικές και ομαδικές δολοφονίες: Του Σόκο Ασαχάρα (Σαρίν στο μετρό του Τόκιο), το 1995 και φυσικά γ)τις “τελετουργικές” ανθρωποθυσίες, στο Σατανισμό κι αλλού.
Συνέπειες στο οικογενειακό – κοινωνικό περιβάλλον.
Η συμμετοχή σε κάποια οργάνωση με τα χαρακτηριστικά της λατρείας έχει αρνητικές επιπτώσεις και στο περιβάλλον του οπαδού. ‘Οχι λίγες φορές η οικογένεια του θύματος οδηγείται σε οικονομική εξουθένωση, πληρώνοντας ακριβά την εμπλοκή του. ‘Αλλοτε η οικογένεια οδηγείται σε διάλυση, αν δεν θελήσει να ακολουθήσει την “υπαρξιακή” επιλογή του μέλους της. Είναι συχνές οι εντάσεις, που μπορούν να φθάσουν και μέχρι το φόνο του γονέα ή του συζύγου, που δεν ενδίδει στις επιθυμίες του θύματος-οπαδού, που βρίσκεται σε απόλυτη εξάρτηση από τον αρχηγό της λατρείας, το γκουρού ή το διδάσκαλο. Στο κοινωνικό επίπεδο, οι ομάδες αυτές που χαρακτηρίζονται “καταστροφικές λατρείες” έχουν αποδεδειγμένα αναμειχθεί σε συγκεκριμένες παράνομες και ανήθικες πρακτικές, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται: α) Η κακοποίηση, η παραμέληση και ο θάνατος παιδιών, β) η παράνομη μετανάστευση, γ) η χρήση, η διακίνηση και η εμπορία ναρκωτικών, δ) ο δόλος και η εξαπάτηση στη στρατολογία οπαδών, ε) οι παράνομες οικονομικές δραστηριότητες και οι επιχειρήσεις με κολοσσιαία κέρδη, στ) οι κλοπές, ζ) οι απειλές, η ταλαιπωρία και οι εκβιασμοί των οικογενειών των θυμάτων -και όσων ασκούν δυσμενή κριτική στη λατρεία-, με μηνύσεις και αχρείες πράξεις, η) η αποθήκευση και η εμπορία όπλων και πυρομαχικών, θ) η σεξουαλική κακοποίηση και η πορνεία, ι) οι απαγωγές, οι φόνοι, οι απόπειρες φόνων, ια) η ψυχολογική και συναισθηματική φθορά. Πολλά μέλη καταστροφικών λατρειών που κατόρθωσαν να ξεφύγουν, προέβησαν σε συγκεκριμένες καταγγελίες για τις παραπάνω πρακτικές.
Ποιος μπορεί να παγιδευτεί;
Ευάλωτος στην παγίδευση κάποιας καταστροφικής λατρείας είναι ο καθένας. Δεν έχει την παραμικρή σημασία η εξυπνάδα, η μόρφωση, η θέληση ή πιθανώς η επιφανειακή, δογματική τοποθέτηση κάποιου, μπροστά στον κίνδυνο εμπλοκής του. Μεγαλύτερο, βέβαια, κίνδυνο παγίδευσης έχουν άτομα με ψυχολογικά προβλήματα, με σχέδια μεγαλόπνοα για το μέλλον, με αδύνατη θέληση. ‘Οσοι νοιώθουν μοναξιά και αβεβαιότητα. Κινδυνεύουν ακόμη οι εύπιστοι και καλοπροαίρετοι, που πείθονται εύκολα ότι η οργάνωση μπορεί να τους προσφέρει το μυστικό της ευτυχίας, την επιτυχία, την ψυχική και σωματική υγεία. Ακόμη πρόσφορα θύματα είναι οι ρομαντικοί, οι ιδεαλιστές και οι φίλοι της ουτοπίας.
Πού γίνεται ο προσηλυτισμός;
Ο προσηλυτισμός του θύματος μπορεί να γίνει οπουδήποτε: Στο δρόμο, στη βιβλιοθήκη, στο ταχυδρομείο. Στη στρατιωτική μονάδα, στο γραφείο σας, στο σπίτι σας. Στα Γυμνάσια και Λύκεια. Σε εκδηλώσεις για αστέγους, πτωχούς, αναξιοπαθούντες, καταπολέμησης ναρκωτικών, προστασίας του περιβάλλοντος, φεστιβάλ ειρήνης. Σε θεραπευτήρια και νοσοκομεία. Σε γυμναστήρια και ινστιτούτα. Σε φροντιστήρια και σπουδαστικές ενώσεις, έξω από αμφιθέατρα, σε φοιτητικές οργανώσεις κι όπου συγκεντρώνονται πολλοί νέοι. Σε συνέδρια, σεμινάρια αυτοβελτίωσης, εκπαιδευτικές συνεδριάσεις. Από αφίσες στο δρόμο αλλά και στις βιτρίνες σοβαρών καταστημάτων. Σε πάρτι, εστιατόρια, κέντρα διασκεδάσεως, γήπεδα, συναυλίες, ντισκοτέκ. Στη εργασία σας. Ακόμη και στις Δημόσιες Υπηρεσίες (Υπουργεία, Οργανισμούς) όπου στρατευμένα μέλη δρουν συστηματικά. Στους πολιτιστικούς φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης. Και μέσα στα Σχολεία. Οι λατρείες έχουν εισβάλλει και στο χώρο της εκπαίδευσης. ‘Ιδρυσαν Νηπιαγωγεία και Παιδικούς Σταθμούς. Σε δημόσια σχολεία υπηρετούν εκπαιδευτικοί που είναι οπαδοί “λατρειών”. (Ο “Όμιλος Μελετών”, του Νίκου Καζάνα, το “Καφέ Σχολείο”, του Κώστα Φωτεινού, η Αρμονική Ζωή, του Μπομπ Νάτζεμη είναι κάποιες από τις οργανώσεις αυτού του προσανατολισμού).
Πότε και από ποιόν υπάρχει κίνδυνος;
Κατά βάση, η παγίδευση μπορεί να γίνει οποτεδήποτε. ‘Ομως, χαρακτηριστικά είναι: α) ο πρώτος καιρός, μακριά από το οικογενειακό περιβάλλον (φοιτητές, στρατιώτες, εργαζόμενοι), β)η αλλαγή εργασίας ή η απόλυση, γ)η αποφοίτηση ή η διακοπή των σπουδών, δ)η περίοδος αιφνίδιας ασθένειας, ο θάνατος προσφιλούς προσώπου, το αναπάντεχο ατύχημα, ε)περίοδοι μεταβολών στη ζωή μας (περίοδοι μοναξιάς, ταξίδια – διακοπές, αύξηση της ηλικίας, περιοδική μελαγχολία και απογοήτευση). Ο κίνδυνος μπορεί να προέρχεται από τον οποιονδήποτε και ειδικά: Από ανθρώπους που είναι υπερβολικά φιλικοί ή δείχνουν ενδιαφέρον για τις προτιμήσεις μας και τα προβλήματά μας. Από ανθρώπους με απλές λύσεις σε παγκόσμια προβλήματα. Από κάποιους που σας βρίσκουν “πολύ ενδιαφέροντα” και γνωρίζουν ότι έχετε επαφές, επιρροή ή και οικονομικούς πόρους. Από ανθρώπους που προσφέρονται να συζητήσουν μαζί σας “υπαρξιακά” προβλήματα και αναπτύσσουν αποκρυφιστικά πιστεύω (μετενσάρκωση, κάρμα, ταρώ, αστρολογία, υπνωτισμό, μαγεία, πνευματισμό, μαντεία, θρησκευτικό συγκρητισμό κ.ά.). Από κάποιους που προσκαλούν σε δωρεάν χορτοφαγικά γεύματα, δωρεάν τεστ προσωπικότητας, σεμινάρια αυτογνωσίας, διεύρυνσης προσωπικότητας, αναδρομές ζωής κ.ο.κ.
Το σκηνικό της New Age.
Οι οργανώσεις αυτές έχουν φροντίσει, στα πλαίσια του συνδρόμου της Νέας Εποχής, να προετοιμάσουν κατάλληλα τους ανθρώπους, σε διεθνές επίπεδο -έμμεσα εδώ και ένα αιώνα και εντατικά την τελευταία δεκαπενταετία- ώστε να γίνονται σήμερα αποδεκτά τα δόγματα, τα σύμβολα και οι πρακτικές της, από μεγάλο μέρος των πληθυσμών του Δυτικού κόσμου. Μεγάλη ευθύνη για την προετοιμασία αυτή έχει η Θεοσοφική Εταιρία της ‘Ελενας Π. Μπλαβάτσκυ και τα χιλιάδες παρακλάδια της Θεοσοφίας, από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα. Η Θεοσοφία, ένα συνονθύλευμα από ασιατικές θρησκευτικές διδασκαλίες και αποκρυφισμό, έτρεφε πάντα το όραμα να υποτάξει την ανθρωπότητα στη δική της τάξη πραγμάτων, εξαφανίζοντας το Χριστιανισμό, το μόνο σοβαρό της εμπόδιο.
Χρησιμοποιώντας το σκηνικό αυτό, κάποια διεθνή κέντρα αποφάσεων φρόντισαν να εξαγγείλουν τη Νέα Εποχή και να αναπτύξουν και να προβάλουν τα πιστεύω της. Βασική προϋπόθεση, η έκδοση και διάδοση μίας βιβλιογραφίας χιλιάδων τίτλων σε όλες τις γλώσσες κι ακόμη η εκμετάλλευση των μέσων μαζικής επικοινωνίας (εφημερίδες, περιοδικά, ραδιόφωνο, τηλεόραση, κινηματογράφος κ.ά.). Η αρχή έγινε διακριτικά και συνεχίζεται με: την ουφολογία (U.F.O.), την “επιστημονική φαντασία”, τις πολεμικές τέχνες, τη μουσική rock και ολοκληρώνεται σταδιακά με την καθιέρωση του αποκρυφισμού, σαν αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας. Σήμερα, λίγοι νέοι δεν έχουν διαβάσει Ράμπα, Καστανέντα ή παλαιότερα Ντένικεν, τους πρωτοπόρους στη διάβρωση και άλωσης της συνείδησης του νεοέλληνα στα δόγματα της Νέας Εποχής. Ακόμη, τα πυκνά αποκρυφιστικά άρθρα στον τύπο, η προβολή των σχετικών οργανώσεων και η αστρολογία συμπληρώνουν το σκηνικό το οποίο ολοκληρώνεται με Πολάνσκι και Σπίλμπεργκ στον κινηματογράφο, με μεταμεσονύκτια θρίλερ στην τηλεόραση, με τα σχετικά κόμικς σε εφημερίδες – περιοδικά, με τα “παιχνίδια ρόλων” -και στους Η/Υ (computer games)- και με τα τρανσφόρμερς και τα παιχνίδια-τέρατα για τα παιδιά μας.
Βοήθεια – αυτοπροστασία.
Σε παγκόσμια κλίμακα, γονείς και οικογένειες – θύματα έχουν οργανωθεί σε ομάδες πρωτοβουλίας και αυτοβοήθειας με αξιόλογη δραστηριότητα. Για το σκοπό αυτό, ήδη, από τη δεκαετία του ’70 συστήθηκε και στη χώρα μας η Πανελλήνια ‘Ενωση Γονέων για την Προστασία της Οικογένειας και του Ατόμου, η Π. Ε. Γ., που έχει σα στόχους:
α) Την ενημέρωση του κοινού και των αρμοδίων φορέων,
β) την προσφορά βοήθειας σε άτομα και οικογένειες,
γ) την προσφορά των εναλλακτικών λύσεων της δικής μας παράδοσης και
δ) τη διεθνή συνεργασία, στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Πρωτοβουλίας Γονέων, για την αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων.
Πιστεύουμε πως όποιος έχει ορθή πνευματική θεμελίωση, όποιος δεν έχει υπαρξιακά κενά, δεν κινδυνεύει τόσο από τέτοιες ομάδες.Πιστεύουμε ακόμη πως η καλλίτερη μέθοδος για ουσιαστική βοήθεια είναι η οικοδομή στη δική μας πίστη και παράδοση.