Για την αποτυχία της Σύναξης των Προκαθημένων στο Φανάρι, για την Πανορθόδοξη Σύνοδο, για τους Ρώσους και για τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο αναφέρεται σε ανακοίνωσή του ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ.
Ολόκληρη η ανακοίνωση έχει ως εξής:
1. Οι ασφαλιστικές δικλείδες μιάς Ορθοδόξου και αληθούς Συνόδου
Εκφράζοντας την αλάνθαστη και διαχρονική συνείδηση του πληρώματος της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ο αγιος Νικοδημος ο Αγιορείτης γράφει για τα κριτήρια οικουμενικότητος μιάς Συνόδου και τον τροπο συγκλησεως της. Σημειωνει οτι τεσσερα ειναι τα γνωρισματα των Οικουμενικων Συνόδων : α) Το πρωτο «ιδιωμα ολων των οικουμενικων» Συνοδων ειναι «το να συναθροίζωνται διά προσταγων, ουχι του Παπα, ή του δείνος Πατριάρχου, αλλα διά προσταγων Βασιλικων». Στην εποχη μας, ομως, που δεν υπάρχει Αυτοκρατορας ή Βασιλεύς, για να συγκαλεσει Οικουμενική Συνοδο, μπορεί αυτο να το κανει ο Οικουμενικος Πατριάρχης, με την συναίνεση, βεβαίως, των άλλων Προκαθημένων.
β) Το δεύτερο ιδίωμα είναι «το να γινεται ζητησις περι πιστεως, και ακολούθως να εκτίθεται αποφασις, και ορος δογματικος εις καθε μιαν απο τας οικουμενικας, αλλα και τουτο εις τινας τοπικας ηκολούθησεν».
γ) Το τριτο ιδιωμα ειναι «το να ηναι παντα τα εκτιθεμενα παρ’ αυτων δογματα και οι Κανονες, ορθοδοξα ευσεβη και συμφωνα ταίς θείαις Γραφαίς, ή και ταίς προλαβούσαις Οικουμενικαίς συνόδοις». Στο σημείο αυτο ισχύει ο λογος του αγίου Μαξιμου του Ομολογητου : «Τας γενομενας συνοδους, η ευσεβης πιστις κυροί, και παλιν, η των δογματων ορθοτης κρινει τας συνόδους» και «Εκείνας οίδεν αγίας και εγκρίτους συνόδους ο ευσεβής της Εκκλησίας κανών, ας ορθότης δογμάτων έκρινεν»[1].
Καί δ) το τεταρτο ιδιωμα ειναι «το να συμφωνησουν και να αποδεχθούν τα παρα των Οικουμενικων συνόδων διορισθεντα, και κανονισθεντα απαντες οι Ορθόδοξοι Πατριάρχαι και Αρχιερείς της Καθολικής Εκκλησιας, ειτε διά των ιδιων τοποτηρητων, ή και τουτων αποντων, διά γραμματων αυτών». Αυτη η συμφωνια των Πατριαρχων ειναι ο συστατικος χαρακτήρας, που τις καθιστα Οικουμενικες αλλα και ο διακριτικος χαρακτηρας που διακρινει την Οικουμενικη Σύνοδο απο την Τοπικη[2].
Οι Οικουμενικες Συνοδοι, λοιπόν, αποτελούν την υψιστη αυθεντια στην Εκκλησια και ειναι χαρισματικα γεγονοτα, αφού στην πραγματικότητα το βαρος των Οικουμενικων Συνοδων προσδιορίζεται απο το μεγαλο δογματικο θεμα, με το οποίο ασχολούνται και απο την παρουσία μεγάλων Πατερων, που ειναι μελη τους, ή από την διδασκαλια των Πατερων, στην οποία στηριζονται. Αλλωστε, οι Πατερες της Εκκλησιας, που εφθασαν στην θεωση, φωτισθηκαν απο το Αγιον Πνεύμα, γι’αυτό και βρισκονταν σε υψηλή πνευματική κατασταση, για να δεχθούν τον θείο φωτισμο[3].
2. Η αποτυχία της Συνάξεως των Προκαθημένων
Όσο κι αν επιχαίρουν οι Προκαθήμενοι για την επιτυχία της Συνάξεως των Προκαθημένων, που πραγματοποιήθηκε στην Κων/λη από 6 έως 9 Μαρτίου ε.ε. με πρωτοβουλία του Παναγιωτάτου Οικ. Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, για την μαρτυρία ενότητος της Ορθοδοξίας και τον ημερολογιακό καθορισμό της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, εντούτοις, όπως αποδεικνύουν τα πραγματικά γεγονότα, πρόκειται δυστυχώς για αποτυχία.
Λαμβάνοντας υπόψιν τα ανωτέρω κριτήρια της συγκλήσεως μιάς αληθούς Ορθοδόξου Συνόδου, παρατηρούμε ότι τα τρία από τα τέσσερα κριτήρια απουσιάζουν παντελώς.
Κατ’αρχήν, δεν έγινε καμμιά συζήτηση για θέματα πιστεως. Όπως ανέφερε στην προσφώνησή του ο Μακ. Πατριάρχης Γεωργίας κ. Ηλίας, κατά τη διάρκεια της Συνάξεως των Προκαθημένων, «οι Οικουμενικές Σύνοδοι συγκαλούντο προκειμένου να πολεμήσουν τις αιρέσεις και να υπερασπίσουν την αληθινή διδασκαλία»[4]. Στις ημέρες μας, η παναίρεση του διαχριστιανικού και διαθρησκειακού συγκρητιστικού οικουμενισμού αποτελεί τον υπ’αριθμόν ένα κίνδυνο, που υποσκάπτει τα θεμέλια και την αυτοσυνειδησία της Ορθοδοξου Εκκλησίας[5]. Επίσης, εκρεμμεί η αναγνώριση των Συνόδων επί Μ. Φωτίου (879-880) και επί αγίου Γρηγορίου Παλαμά (1351) ως της Η΄ και Θ΄ Οικουμενικών Συνόδων[6]. Παραλλήλως, ζούμε στον απόηχο των αντορθοδόξων δηλώσεων και αποφάσεων, που ελήφθησαν στην 10η Γενική Συνέλευση του λεγομένου Π.Σ.Ε. στο Πουσάν της Ν. Κορέας (30-10 / 8-9-2013)[7].
Όλα τα παραπάνω και άλλα πολλά, δεν συνιστούν, κατά τους Προκαθημένους των Ορθοδόξων Εκκλησιών, σοβαρότατα, κρισιμότατα και άμεσα θέματα, που άπτονται της ουσίας της πίστεως, προκειμένου να συζητούνταν στη Σύναξη και να συζητηθούν στην μέλλουσα Αγία και Μεγάλη Σύνοδο;
Δεύτερον, τα εκτεθεντα παρά των Προκαθημένων δεν είναι σύμφωνα με τα δογματα και τους Ιερούς Κανονες, και συμφωνα με τις θείες Γραφες, ή και τις προηγούμενες Οικουμενικές συνοδους. Αυτό φαίνεται στο Κοινό Μήνυμά τους[8], όπου τονίζεται με έμφαση η προσήλωσή τους στον διαχριστιανικό, διαπολιτισμικό και τον διαθρησκειακό διάλογο (§ 8). Ουσιαστικά οι Προκαθήμενοι αντί να αποκηρύξουν, προβάλλουν τους συγχρόνους μεθοδευμένους και επιτηδευμένους ατέρμονες οικουμενιστικούς θεολογικούς διαλόγους, στους οποίους κυριαρχεί η έλλειψη ορθοδόξου ομολογίας, η έλλειψη ειλικρινείας των ετεροδόξων, ο υπερτονισμός της αγάπης και ο υποτονισμός της αληθείας η παραποίηση των Γραφικών χωρίων ιδίως του κατά Ιωάννην «ίνα εν ώσιν καθώς ημείς»[9], η πρακτική του να μη συζητούνται αυτά, που χωρίζουν, αλλά αυτά, που ενώνουν, η άμβλυνση των ορθοδόξων κριτηρίων, η αμοιβαία αναγνώριση εκκλησιαστικότητος, αποστολικής διαδοχής, ιερωσύνης, Χάριτος, μυστηρίων, ο διάλογος επί ίσοις όροις, η αμνήστευση, αθώωση και επιβράβευση του Δούρειου Ίππου του Παπισμού, της επαράτου και δαιμονικής Ουνίας, η συμμετοχή στο παμπροτεσταντικό λεγόμενο «Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών» ή μάλλον των αιρέσεων, η υπογραφή ή αποδοχή κοινών αντορθοδόξων ανακοινωθέντων, δηλώσεων και κειμένων δίχα Συνοδικής διαγνώμης και αποφάσεως, όπως αποδείχθηκε στην τακτική ΙΣΙ του Οκτωβρίου 2009 (π.χ. Λίμα Περού Νοτίου Αμερικής 1982, Balamand Λιβάνου 1993, Σαμπεζύ Ελβετίας 1994, PortoAlegre Βραζιλίας 2006, Ραβέννας 2007, Πουσάν Ν. Κορέας 2013 κ.α.) και οι αντικανονικές συμπροσευχές που προϋποθέτουν την απόδοσι εκκλησιαστικότητος σε εμμένοντες κακοδόξους και μετοχή στην αίρεσι και αμνήστευσι της κακοδοξίας.
Τρίτον, δεν υπήρξε συμφωνία και αποδοχή των διορισθεντων και κανονισθέντων υπό της Συνάξεως από όλους τους Ορθοδόξους Πατριάρχες τον κλήρο και τον λαό της Καθολικης Ορθοδόξου Εκκλησιας. Αυτό καταδεικνύεται από την παντελή έλλειψη παρουσίας κληρικών κατωτέρων βαθμίδων και την εκκωφαντική απουσία των λαικών μελών του σώματος του Χριστού. Καταδεικνύεται, τέλος, από την απουσία του ιδίου του Μακ. Πατριάρχου Αντιοχείας κ. Ιωάννου, από την άρνηση της υπογραφής του κειμένου των αποφάσεων και του ανακοινωθέντος της Συνάξεως, καθώς και τη μη συμμετοχή στο Πανηγυρικό Συλλείτουργο της Κυριακής της Ορθοδοξίας των εκπροσώπων του Πατριαρχείου Αντιοχείας. Με βάση τα ανωτέρω, όσοι ισχυρίζονται ότι «βασικό σημείο συγκλίσεως υπήρξε η ομοφωνία των αποφάσεων τόσο στο προπαρασκευαστικό στάδιο όσο και κατά τις εργασίες της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου»[10], πρέπει να παραδεχθούν ότι η ίδια η Σύναξη των Προκαθημένων υπήρξε ασυνεπής προς την ίδια την απόφασή της περί υποχρεωτικής ομοφωνίας σε όλα τα στάδια από τα πρώτα κιόλας βήματα, αφού τελικά το μήνυμα, με το οποίο αποφασίστηκαν τα περί Πανορθοδόξου Συνόδου, δεν προσυπέγραψε η Εκκλησία της Αντιοχείας.
Στην αποτυχία της Συνάξεως συνετέλεσε η μακροχρόνια οικουμενιστική αιχμαλωσία όλων σχεδόν των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών και των Ιεραρχιών τους, οι οποίες λατινοφρονούν και οικουμενίζουν με φωτεινές εξαιρέσεις τα Σεπτά Πατριαρχεία της Γεωργίας και της Βουλγαρίας. Ο Παναγιώτατος, ακολουθώντας κατά γράμμα την οικουμενιστική τακτική του προκατόχου του κυρού Αθηναγόρα, αναφέρθηκε στην ομιλία του σ’ αυτόν, χαρακτηρίζοντάς τον «οραματιστή»[11] και παράλληλα εξέφρασε την απογοήτευσή του για την μη συμμετοχή των Πατριαρχείων Γεωργίας και Βουλγαρίας στους διαχριστιανικούς και διαθρησκειακούς διαλόγους[12]. Η οικουμενιστική αυτή αιχμαλωσία αποδεικνύεται εν τοις πράγμασι από τις ανιστόρητες, πρωτοφανείς και καινοφανείς οικουμενιστικές πράξεις και ενέργειες, όπως η urbi et orbi υιοθέτηση και εφαρμογή των κακοδόξων θεωριών περί «του διαχριστιανικού και διαθρησκειακού δογματικού συγκρητισμού, της Μιάς και συγχρόνως Διηρημένης Εκκλησίας, της Διευρημένης Εκκλησίας, των αδελφών Εκκλησιών, της βαπτισματικής θεολογίας, της Παγκοσμίου αοράτου Εκκλησίας, των κλάδων, των δύο πνευμόνων, του δογματικού μινιμαλισμού και μαξιμαλισμού, της μεταπατερικής, νεοπατερικής και συναφειακής αιρέσεως, της ευχαριστηριακής θεολογίας, της μετασυνοδικής θεολογίας, των ελλειματικών και μη πλήρων «Εκκλησιών», της περιεκτικότητος, της ελλειματικής και μη πλήρους μυστηριολογίας, της μετατροπής της οικονομίας σε ακρίβεια και δόγμα», οι οποίες, βεβαίως, τυγχάνουν ξένες και αλλότριες της Ορθοδόξου Δογματικής διδασκαλίας και θεολογίας.
Η Σύναξη των Ορθοδόξων Προκαθημένων στο Φανάρι συνήλθε, όπως αναμενόταν, εν μέσω αντεγκλήσεων, εκβιαστικών απειλών από το Πατριαρχείο Αντιοχείας ότι δεν θα υπογράψει το κοινό ανακοινωθέν, εάν στη Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών δεν συζητούνταν η εδαφική διαφορά με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων στο Κατάρ, των ουσιαστικών διαφορών του Πατριάρχου Μόσχας κ. Κυρίλλου ως προς τον τρόπο αποφάσεων κ.λπ.
Η Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών μπορεί να έλαβε την απόφαση για την σύγκληση της Μεγάλης και Αγίας Συνόδου, εκτός απροόπτου, η οποία προετοιμάζεται επί πενήντα και πλέον χρόνια, αλλά είναι αμφίβολο, εάν τελικώς συγκληθεί, διότι απουσιάζει η ενότητα, στις σχέσεις μεταξύ των Ορθοδόξων Εκκλησιών, γεγονός το οποίο παραδέχθηκε ο ίδιος ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος τόνισε στην ομιλία του : «Τούτο δημιουργεί την εικόνα μιάς Εκκλησίας πολλών ταχυτήτων και ουχί μιάς Εκκλησίας. Τούτο ουδόλως συνάδει προς την Ορθόδοξον Εκκλησιολογίαν. Αποτελεί εκτροπήν εξ αυτής και πηγήν δεινών»[13].
Επίσης, τόνισε ότι η κατάσταση είναι τέτοια στις σχέσεις μεταξύ των Ορθοδόξων Εκκλησιών, που δεν επιτρέπει στην Ορθοδοξία να έχει φωνή ενότητος. Καί μόνο τα επίμαχα αυτά σημεία από την ομιλία του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου καταδεικνύουν την διαίρεση της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Στην ομιλία του, τέλος, απάντησε προς τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Μόσχας και την Ιεραρχία της Ρωσικής Εκκλησίας, επειδή αμφισβήτησαν απαραδέκτως το με ιερούς Κανόνας των Οικουμενικών Συνόδων καθορισθέν πρωτείο τιμής του, διακηρύσσοντας ότι δεν έχει πρωτείο εξουσίας, αλλά πρωτείο τιμής[14].
3. Η προδιαγραφομένη αποτυχία της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου το 2016
Έντονο προβληματισμό προκάλεσε η πρόταση του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου ότι θα πρέπει να απασχολήσει την Μεγάλη Πανορθόδοξη Σύνοδο η επαναφορά του θεσμού των διακονισσών στην Εκκλησία[15]. Το γεγονός, όμως, έχει διχάσει στο πρόσφατο παρελθόν την Εκκλησία, διότι με την επαναφορά του θεσμού αυτού οι Οικουμενιστές Αρχιερείς μεθοδεύουν τις χειροτονίες γυναικών, τις οποίες απαγορεύει η Ορθόδοξος Εκκλησία[16].
Ο Μακ. Πατριάρχης Ρουμανίας κ. Δανιήλ δήλωσε ότι η Μεγάλη Σύνοδος δεν θα συζητήσει δογματικά ζητήματα[17]. Σύμφωνα με τον Σεβ. Μητρ. Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιο[18], «α) της Συνόδου θα προεδρεύσει ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Οι Προκαθήμενοι θα κάθονται δεξιά και αριστερά του, β) κάθε Αυτοκέφαλη Εκκλησία θα εκπροσωπείται με 24 επισκόπους το πολύ συν τον Προκαθήμενό Της, γ) κάθε Εκκλησία θα διαθέτει μία ψήφο και θα εκφράζεται ομόφωνα, και δ) ειδική Διορθόδοξος Επιτροπή με δύο εκπροσώπους από κάθε Εκκλησία θα αναλάβει να αναθεωρήσει και να επικαιροποιήσει τα κείμενα της Συνόδου, ιδιαίτερα δε αυτά με θέμα : «Η ορθόδοξος Εκκλησία και η Οικουμενική Κίνηση», «Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπόν Χριστιανικόν Κόσμον» και «Η συμβολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας εις την προώθησιν της Ειρήνης, της Δικαιοσύνης, της Ελευθερίας, της Αδελφοσύνης και της Αγάπης μεταξύ των λαών και την εξαφάνισιν των φυλετικών και άλλων διακρίσεων».
Παρόμοια θεματολογία έδωσε σε συνέντευξή του και ο Σεβ. Μητρ. Βολοκολάμσκ κ. Ιλαρίων[19], προσθέττοντας ότι ανάμεσα στα θέματα της Συνόδου θα είναι α) το θέμα των εν Διασπορά εκκλησιαστικών κοινοτήτων, β) η συστηματοποίηση των περί γάμου και νηστείας διατάξεων της Εκκλησίας, γ) το ζήτημα του ημερολογίου, δ) η αξιολόγηση των σημερινών διαλόγων των Ορθοδόξων Εκκλησιών με τους ετεροδόξους, ε) το θέμα της στάσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας απέναντι στις φυλετικές διακρίσεις, στ) το θέμα του αυτοκεφάλου και του αυτονόμου των Εκκλησιών, ζ) το θέμα των Διπτύχων και του καταλόγου των Προκαθημένων των Εκκλησιών, η) η αθειστική στη βάση της λατρεία του καταναλωτισμού με αποτέλεσμα την οικονομική και οικολογική κρίση, θ) η σταδιακή υποβάθμιση των ηθικών αρχών της οικογενείας, ι) ο ριζικός εθνικισμός και ο ψευδοθρησκευτικός εξτρεμισμός και ια) οι νέες διώξεις κατά των χριστιανών. Τα ανωτέρω βεβαίως θα δρομολογηθούν όπως ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος ανέφερε στην ομιλία του: «…Αλλά και τα ήδη προετοιμασθέντα πανορθοδόξως θέματα περιλαμβάνουν μεταξύ αυτών και τινα, τα οποία χρήζουν ποιάς τινος αναθεωρήσεως και εκσυγχρονισμού ως διατυπωθέντα και συμφωνηθέντα εις εποχήν παλαιοτέραν, ότε ίσχυον διάφοροι συνθήκαι και προϋποθέσεις. Τοιαύτα είναι, επί παραδείγματι, τα αφορώντα εις τας κοινωνικάς συνθήκας του κόσμου, ως και εις τα των σχέσεων της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τους μη Ορθοδόξους Χριστιανούς, την Οικουμενικήν Κίνησιν κ.τ.τ.. Τα κείμενα ταύτα δέον να αναθεωρηθούν υπό ειδικής προς τούτο συγκροτουμένης Διορθοδόξου Επιτροπής ώστε να έλθουν εις την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον προσηρμοσμένα εις την σημερινήν πραγματικότητα»[20].
Σχετικά με τα ανωτέρω έχουμε να παρατηρήσουμε τα κάτωθι :
Α) Στις όντως Άγιες και Οικουμενικές Συνόδους στο κέντρο τίθεται πάντοτε το Άγιον και Ιερόν Ευαγγέλιον και πέριξ Αυτού κάθονται οι Προκαθήμενοι κατά τα πρεσβεία τιμής των. Στην αντίθετη περίπτωση δίδεται η εικόνα ότι περιθωριοποεί το Ευαγγέλιο και ίσταται υπεράνω Αυτού, ένας άνθρωπος αντικαθιστώντας Το, κατά την παπική πρακτική, καθώς και ότι αυτός είναι υπεράνω των υπολοίπων Πατριαρχών, Αρχιεπισκόπων, Μητροπολιτών και Επισκόπων.
Β) Σύμφωνα με την Ιερά Παράδοση και τα διαχρονικά πρότυπα των Ορθοδόξων Συνόδων, η συμμετοχή απάντων των Ορθοδόξων Επισκόπων θεωρείται απολύτως αδήριτη ανάγκη για την σύγκληση μιάς Πανορθοδόξου, Αγίας και Μεγάλης Συνόδου και όχι μόνον η επιλογή 24 επισκόπων το πολύ συν τον Προκαθήμενο. Παρέλκει βεβαίως να τονισθεί το γεγονός ότι στις Ορθόδοξες Συνόδους εκτός των Επισκόπων συμμετείχαν και κληρικοί κατωτέρων βαθμίδων, όπως Καθηγούμενοι, Αρχιμανδρίτες, Ιερείς, Μοναχοί, καθώς επίσης και ο πιστός λαός. Με ποιά κριτήρια, άραγε, θα γίνει η επιλογή των 24 αυτών επισκόπων κάθε Τοπικής Εκκλησίας; Πολύ φοβόμαστε ότι θα προτιμηθούν όσοι διακρίνονται για την οικουμενιστική δραστηριότητά τους και είναι αρεστοί στους Προκαθημένους, και βεβαίως θα απομονωθούν οι αντιτιθέμενες, παραδοσιακές και αντιοικουμενιστικές φωνές πλείστων όσων επισκόπων. Επιπλέον, η τακτική αυτή της επιλογής 24 μόνο επισκόπων δημιουργεί και μείζων θέμα ισότητος ανάμεσα στους επισκόπους, κατά τα παπικά πρότυπα.
Γ) Είναι παντελώς αμάρτυρη στην Ορθόδοξη παράδοση και γι’αυτό απαράδεκτη η άποψη ότι κάθε Εκκλησία διαθέτει μία ψήφο. Το ορθόν είναι ότι κάθε επίσκοπος διαθέτει μία ψήφο και όχι κάθε Τοπική Εκκλησία. Παραλλήλως, η αρχή της ομοφωνίας κινείται κι αυτή μέσα σε αντιπαραδοσιακά πλαίσια. Η παραδοσιακή τακτική λήψεως αποφάσεων σε μια Σύνοδο είναι η αρχή, που ορίζει ότι «η των πλειόνων ψήφος κρατείτω».
Δ) Άνευ ερείσματος στην Ορθόδοξη Παράδοση είναι η δημιουργία επιτροπών, υποεπιτροπών και προπαρασκευαστικών Συνόδων, οι οποίες προ πολλών ετών προετοιμάζουν τη σύγκληση μιάς Πανορθοδόξου Συνόδου. Όταν προέκυπτε κάποιο θέμα, οι άγιοι Πατέρες συνέρχονταν κατ’ευθείαν εν Συνόδω και εκεί συζητούνταν και λυόταν το ανακύψαν πρόβλημα.
Όσον αφορά στην καθαρά οικουμενιστική θεματολογία, με την οποία πρόκειται να ασχοληθεί η ειδική Διορθόδοξος Επιτροπή, ωφείλουμε να τονίσουμε, όπως επανειλλημένα έχουμε πράξει, ότι θα πρέπει, επιτέλους, να αποφασισθεί και να γίνει πράξη η έξοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας από αυτό το ανοσιούργημα, την λεγομένη «οικουμενική κίνηση» ή μάλλον ψευδοοικουμενική κίνηση. Σήμερα στον ορθόδοξο χώρο αυξάνονται ολοένα οι αντιδράσεις κατά του Οικουμενισμού και των εκφραστών του. Πολλά βιβλία, άρθρα και κριτικές βλέπουν το φως της δημοσιότητας, όπου διατυπώνεται με πόνο και αγωνία ή άποψη ότι οδεύουμε βάσει «σχεδίου» και «γραμμής» προς μία βαβυλώνια αιχμαλωσία της Ορθοδοξίας στην πολυπρόσωπη και πολυώνυμη αίρεση. Δεν είναι λίγοι οι διαπρεπείς ορθόδοξοι κληρικοί και θεολόγοι, που προτείνουν την άμεση αποχώρηση της Ορθοδοξίας από την Οικουμενική Κίνηση και τα συνέδριά της, γιατί θεωρούν τη συμμετοχή της σε αυτά, όχι απλώς άκαρπη, αλλά πολλαπλώς επιζήμια. Τα Πατριαρχεία Βουλγαρίας και Γεωργίας έχουν ήδη αποχωρήσει από το παμπροτεσταντικό λεγόμενο Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών ή μάλλον αιρέσεων, ενώ άλλες προβληματίζονται έντονα για τη δική τους συμμετοχή. Αυτός ο προβληματισμός εκφράστηκε και στη Διορθόδοξη Συνάντηση της Θεσσαλονίκης, το 1998, όπου μεταξύ άλλων διαπιστώθηκε ότι «έπειτα από ένα αιώνα ολόκληρο ορθόδοξης συμμετοχής στην Οικουμενική Κίνηση και μισό αιώνα παρουσίας στο Π.Σ.Ε., το χάσμα μεταξύ Ορθοδόξων και Προτεσταντών γίνεται μεγαλύτερο»[21].
Εάν, λοιπόν, συνέλθει η Αγία και Μεγάλη Πανορθόδοξος Σύνοδος, και, όπως προδιαγράφεται, α) δεν συζητηθούν θέματα πίστεως, β) οι αποφάσεις της δεν είναι σύμφωνες με την προγενεστέρα αγιογραφική, αποστολική, αγιοπατερική, συνοδική, ιεροκανονική και δογματική παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας, γ) δεν δεχθεί να κατατάξει μεταξύ των Οικουμενικών Συνόδων την 8η και την 9η, δ) δεν καταδικάσει την παναίρεση του διαθρησκειακού και διαχριστανικού συγκρητιστικού οικουμενισμού μαζί με τους εφαρμόζοντες αυτήν, ε) δεν συμφωνήσουν όλες οι τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες και κυρίως στ) οι αποφάσεις της δεν γίνουν αποδεκτές από τη συνείδηση του πληρώματος της Εκκλησίας, τότε αυτή θα είναι μία οικουμενιστική σύνοδος, μία ληστρική σύνοδος, όπως η εν Εφέσω (430), η της Δρυός (403), η της Ιερείας, η Φερράρας-Φλωρεντίας (1438-9), η εν Λυών (1274), οι Α΄ και Β΄ Βατικάνειοι (1870 και 1962-65) κ.α. Στην περίπτωση αυτή δεν χρειάζεται, καλύτερα να μην συγκληθεί καμμία Αγία και Μεγάλη Σύνοδος.
Συμφωνούμε απόλυτα με τον ομότιμο καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Αθηνών, πρωτοπρεσβ. π. Γεώργιο Μεταλληνό, ο οποίος αναφέρει τα εξής : «Οι Σύνοδοι του 14ου αιώνος διατυπώνουν την θεολογία περί της Θείας Χάριτος. Η Ορθόδοξη Παράδοση δέχεται αυτές τις Συνόδους ως 9η Οικουμενική και πανορθόδοξα γίνεται αυτό αποδεκτό από γνωστούς Θεολόγους. Διότι και η Σύνοδος αυτή, όπως και η 8η το 879, διαφοροποιούν ριζικά την ορθόδοξη Εκκλησία, στην πατερική συνέχειά της, από τον χριστιανισμό της Δύσεως…
Ένα επίκαιρο ερώτημα είναι : Η μέλλουσα να συνέλθει πανορθόδοξος Σύνοδος τι θα κάνει; Ετοιμάζεται αυτή η Σύνοδος, για να μας οδηγήσει, όπως διαβάζουμε και όπως βλέπουμε, στην αποδοχή του παπισμού και του Προτεσταντισμού ως αυθεντικών χριστιανισμών. Αυτό είναι το τραγικό. Εύχομαι να μη γίνει ποτέ. Αλλά, εκεί οδηγούνται τα πράγματα. Εάν, λοιπόν, συνέλθει η Πανορθόδοξος Σύνοδος, που θα έχει τον χαρακτήρα για μας Οικουμενικής Συνόδου, εάν συνέλθει και δεν δεχθεί μεταξύ των Οικουμενικών Συνόδων την 8η και την 9η, θα είναι ψευδοσύνοδος. Όπως η Σύνοδος Φερράρας – Φλωρεντίας. Καί τότε από κάποιους δεσποτάδες Ανατολικούς και Δυτικούς επεβλήθη η Σύνοδος Φερράρας – Φλωρεντίας, αλλά ήταν αρκετή η αντίσταση εν Αγίω Πνεύματι κάποιων κορυφών της παραδόσεώς μας, όπως ο Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός, ώστε τελικά να χαρακτηριστεί ψευδοσύνοδος, αιρετική Σύνοδος, αποτυχημένη Σύνοδος, η Σύνοδος Φερράρας – Φλωρεντίας.
Η μέλλουσα να συνέλθει, λοιπόν, Πανορθόδοξος Σύνοδος θα κριθεί σ᾽αυτό το σημείο. Εάν παρακάμψει αυτές τις δύο Συνόδους, που τοποθετούν την ορθοδοξία απέναντι στον Δυτικό χριστιανισμό. Εκεί είναι το κρίσιμο ερώτημα. Αυτοί θέλουν να παρουσιάσουν την ενότητα, ότι ο Δυτικός Χριστιανισμός είναι παράλληλη μορφή της Ορθοδοξίας των Αγίων Πατέρων. Εκεί κάποιοι εργάζονται, προς τα εκεί κάποιοι θέλουν να μας οδηγήσουν. Ο Θεός όμως είναι πάνω από όλους μας.
Ένα ψευδοεπιχείρημα, λοιπόν, που κυκλοφορείται στο χώρο της δικής μας Θεολογίας, της Ακαδημαικής Θεολογίας, είναι ότι ουδεμία Οικουμενική Σύνοδος κατεδίκασε τον Δυτικό Χριστιανισμό. Καί όμως έχουμε δύο Οικουμενικές Συνόδους, του 879 και εκείνης του 14ου αιώνος, που διαφοροποιούν την Ορθοδοξία από τον Δυτικό Χριστιανισμό.
Είναι τραγικό! Δεν επιχαίρω, ούτε θριαμβολογώ. Η επιθυμία όλων μας πρέπει να είναι να συναντηθούμε στην ενότητα των Προφητών, των Αποστόλων και των Πατέρων όλων των αιώνων. Διαφορετικά, κάθε ένωση θα είναι ψευδένωσις· και όχι μόνον αυτό, αλλά θα καταστρέφει και θα διαστρέφει κάθε προσπάθεια, ειλικρινή προσπάθεια, που θέλει να οδηγηθεί στο θέμα της σωτηρίας…»[22].
Η Αλήθεια δεν είναι ιδεοληψία ή υποκειμενική προσέγγιση ή ζήτημα αριθμητικής υπεροχής, αλλά ένσαρκος πραγματικότητα, που οντοποιείται στο πρόσωπο του τελείου Θεού και τελείου ανθρώπου Ιησού Χριστού και επομένως καθίσταται αυταπόδεικτο το γεγονός ότι η Αλήθεια-πρόσωπο Ιησούς Χριστός και εις αποτελούν την πλειοψηφία, έστω και αν απέναντι βρίσκονται πολυεκατομμύρια άλλων. Επίσης, εν Συνόδω βρισκόμαστε μόνο εντός της Ορθοδόξου Εκκλησίας, κοινωνώντας με το πρόσωπο του Χριστού, διότι «η ζωή και οδός Χριστός», όπως ψάλλει η Ορθόδοξος Εκκλησία, και όπως ο ίδιος διεσάλπισε «εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή»[23]. Επομένως, εν τη Οδώ βρισκόμαστε μόνο κοινωνώντας με την Αλήθεια, που είναι ο Χριστός, και όχι με την αίρεση, που είναι ο διάβολος[24].
Σύμφωνα, τέλος, με τη διακήρυξη των τεσσάρων Πατριαρχών το 1848, «παρ΄ημίν ούτε Πατριάρχαι ούτε Σύνοδοι εδυνήθησάν ποτέ εισαγαγείν νέα, διότι ο υπερασπιστής της θρησκείας εστίν αυτό το σώμα της Εκκλησίας, ήτοι αυτός ο λαός, όστις εθέλει το θρήσκευμα αυτού αιωνίως αμετάβλητον και ομοειδές τω των Πατέρων αυτού»[25].
4. Οι θέσεις του Γέροντος Φιλοθέου Ζερβάκου περί Οικουμενικής Συνόδου
Στην εποχή του Γέροντος Φιλοθέου συζητιόταν το θέμα της συγκλήσεως Οικουμενικής Συνόδου στο Άγιον Όρος το 1930 μ.Χ. από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κυρό Βασίλειο. Εξ αιτίας αυτού του γεγονότος ο αοίδιμος π. Φιλόθεος το 1926 προέβη σε ανασκευή του προγράμματός της με θετικά αποτελέσματα. Επειδή, λοιπόν, το εν λόγω κείμενο του μακαριστού οσίου Γέροντος Φιλοθέου εκφράζει ορθόδοξες θέσεις και πατερικό φρόνημα και είναι εξόχως λίαν επίκαιρο, λόγω της μελλούσης, εκτός απροόπτου, συγκλήσεως της Αγίας και Μεγάλης Πανοθοδόξου Συνόδου το 2016, κρίνεται σκόπιμο να ξαναδημοσιευθεί για διαφώτιση όσων αγνοούν και επιστηριγμό των συνετώς αγωνιζομένων κληρικών και λαικών, υπέρ των δικαίων της αγίας μας Ορθοδόξου πίστεως και Εκκλησίας στους πονηρούς καιρούς μας. Ως εν κατακλείδι, λοιπόν, παραθέτουμε το εν λόγω κείμενο[26], το οποίο έχει ως εξής :
«Εις το υπ’ αριθ. 23 της 31ης Δεκεμβρίου 1925 φύλλον του Ιερού Συνδέσμου είδομεν τα διάφορα ζητήματα, τα οποία προτείνει το Οικουμ. Πατριαρχείον προς συζήτησιν διά την μέλλουσαν να συνέλθη εν Αγίω Όρει Οικουμενικήν Σύνοδον.
Αλλά περί όλων σχεδόν των ζητημάτων (εκτός ολίγων ασημάντων) περί των οποίων αναφέρει το Οικουμενικόν Πατριαρχείον πραγματεύονται οι Θείοι και Ιεροί Κανόνες των Αγίων Αποστόλων και Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων. Εάν δε αμφιβάλλουν οι σημερινοί Άγιοι Πατέρες, ας μελετήσουν επισταμένως και μετά προσοχής τους θείους Κανόνας και το Ιερόν Πηδάλιον της Εκκλησίας. Ώστε όλως περιττή νομίζομεν ότι είναι η σύγκλησις Οικουμ. Συνόδου περί ζητημάτων, εις τα οποία έχουν αποφανθή διά των Ιερών Κανόνων οι Θείοι Απόστολοι και θεόσοφοι Πατέρες και Διδάσκαλοι της Εκκλησίας. Εκτός εάν νομίζη ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως και η περί αυτόν Σύνοδος και τινες άλλοι των Ιεραρχών ότι ως διάδοχοι των Αποστόλων και θείων Πατέρων έχουν το δικαίωμα να ποιούν μεταρρυθμίσεις και καινοτομίας, οπότε οφείλουν να στοχασθούν καλώς τον κίνδυνον, εις τον οποίον θα υποβάλουν εαυτούς, και την βλάβην την οποίαν θα προξενήσουν εις το χριστεπώνυμον πλήρωμα.
Σύνοδος δε, η οποία δεν θα ακολουθήση τα ήθη και τα έθη, τους κανόνες και τις παραδόσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας, αλλά θα προσπαθήση να τα μετατρέψη και να τα μεταρρυθμίση δεν είναι δυνατόν ποτέ να έχη κύρος, ούτε να ονομασθή Σύνοδος κανονική ή Οικουμενική. «Οικουμενική Σύνοδος, η γνησία και έννομος ούσα τα των άλλων θεσμίσματα δεν καταπατεί ουδέ ταναντία τούτοις πρεσβεύει, ουδέ, τελευταίον, α μη θέμις επιδιορίζεται και ουδέ τα ψευδέστατα κατασκευάζειν αγωνίζεται εν πλείοσι συνελεύσεσιν» (Μάρκος Εφέσου).
Οίον κύρος και οίαν ονομασίαν έλαβεν η επί Κωνσταντίνου του Κοπρωνύμου Σύνοδος εν Βλαχέρνα κατά των θείων εικόνων, και η εν Φλωρεντία, τοιαύτην θα λάβη και η μέλλουσα να συγκληθή εν Αγίω Όρει.
Η μεν επί Κοπρωνύμου ωνομάσθη μιαρά Σύνοδος και οι ταύτην συγκροτήσαντες Αρχιερείς καθηρέθησαν και τω αναθέματι υπό της Αγίας 7ης Οικουμενικής Συνόδου παρεδόθησαν, η δε εν Φλωρεντία εκλήθη και καλείται άχρι σήμερον ψευδοσύνοδος και υπό ενός και μόνου Μητροπολίτου του Αγιωτάτου Μάρκου Εφέσου ανετράπη και ηκυρώθη. Υποτεθείσθω δ’ ότι η μέλλουσα να συνέλθη Σύνοδος επέτυχεν εις τους σκοπούς και τας αποφάσεις αυτής, ευρέθησαν σύμφωνοι όλοι οι Σεβάσμιοι Αρχιερείς, μετέτρεψαν το εορτολόγιον της Ορθοδόξου Εκκλησίας, τον όρον της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου περί πασχαλίου, διά τον οποίον η εν Αντιοχεία Σύνοδος εις καθαίρεσιν υποβάλλει τους τολμήσοντας να παραλύσουν τούτον, κατήργησαν ή μετέτρεψαν τας υπό των Αγίων Αποστόλων και Πατέρων ωρισμένας νηστείας και εκαινοτόμησαν και εις αυτά τα μυστήρια. Αλλ’ άρα θα έχη κύρος η Σύνοδος αύτη; θα μένουν οι όροι της απαρασάλευτοι; θα σεβασθούν οι χριστιανοί τας αποφάσεις της τοιαύτης Συνόδου; πολλού γε και δεί!
Αφ’ου ούτοι οι πατέρες δεν σέβονται τας αποφάσεις, τους κανόνας και τας παραδόσεις των θείων Αποστόλων και θεεικέλων της Εκκλησίας Πατέρων, αλλά τους καταφρονούν, ποίος ευ φρονών θα σεβασθή τας ιδικάς των;! Ποίος Ορθόδοξος, έχων ολίγην πίστιν και ευλάβειαν εις τα πάτρια, δεν θα αποκαλέση την Σύνοδον ταύτην ψευδοσύνοδον; Εάν δε και επί του παρόντος, διά τας αμαρτίας των ανθρώπων, ισχύσουν αι αποφάσεις της ανωτέρω Συνόδου, δεν θα βραδύνη να έλθη άλλη Σύνοδος κανονική, να υποβάλη ταύτην εις το ανάθεμα, καθώς η 7η την των εικονομάχων Σύνοδον και η υπό του Φωτίου την των Λατίνων 8ην Σύνοδον κατέκρινεν, ώστε ουδέ Σύνοδος να ονομάζεται. Ας προσέξη όθεν ο Πατριάρχης Βασίλειος με την Σύνοδόν του και λοιπούς Αρχιερείς να μη προξενήσουν ταραχήν και σύγχυσιν εις την Εκκλησίαν του Χριστού με τας καινοντομίας των και σχίσουν και διαιρέσουν αυτήν, διά να μη επισύρουν την οργήν του Κυρίου και εις εαυτούς και εις τον λαόν.
Αναγκαία ζητήματα διά την μέλλουσαν να συνέλθη Οικουμενικήν Σύνοδον, νομίζομεν τα εξής :
1ον) Να καθαιρεθούν ή να παραιτηθούν της Ιερωσύνης οι Αρχιερείς και λοιποί κληρικοί, όσοι έχουν υποπέσει εις θανάσιμα αμαρτήματα κρυφά ή φανερά κωλύοντα της Ιερωσύνης κατά τους θείους και Ιερούς Κανόνας, επειδή η Εκκλησία του Χριστού, κατά την γνώμην του Μ. Βασιλείου και των λοιπών θείων Πατέρων, θέλει τους Ιερείς άμεμπτους, αγνούς και καθαρούς, και εις το εξής να χειροτονώνται κληρικοί συμφώνως τοις ιεροίς κανόσι˙ ου μόνον εγγράμματοι, αλλά και ενάρετοι, εγκρατείς, σώφρονες, ζηλωταί της πίστεως και των πατρικών παραδόσεων.
2ον) Να καθαιρεθούν ή καταδικασθούν εις αργίαν (εάν δεν διορθωθούν) οι Αρχιερείς και Ιερείς όσοι αδρανούν και δεν κηρύττουν τον λόγον του Θεού και δεν διδάσκουν το εαυτών ποίμνιον, αλλ’ αφήκαν αυτό εις κατάβρωμα των λύκων, των διαφόρων αιρετικών.
3ον) Να καθαιρεθούν οι Αρχιερείς εκείνοι, oι οποίοι καταλύουν τας Τεσσαρακοστάς, τας Τετάρτας και Παρασκευάς εναντιούμενοι εις τον ΞΘ’ κανόνα των Αγίων Αποστόλων κελεύοντα ούτως˙ «Ει τις Επίσκοπος ή Πρεσβύτερος ή Διάκονος ή Αναγνώστης ή Ψάλτης, την Αγίαν Τεσσαρακοστήν ου νηστεύει, ή Τετράδα ή Παρασκευήν, καθαιρείσθω. Εκτός ειμή δι’ ασθένειαν σωματικήν εμποδίζοιτο. Εάν δε λαικός η, αφοριζέσθω».
4ον) Να καθαιρεθούν και αφορισθούν οι καταφρονηταί των Ιερών Κανόνων και Ιερών Παραδόσεων, συμφώνως τη αποφάσει της εν Κωνσταντινουπόλει Ιεράς Συνόδου της μετά τον Κωνσταντίνον τον Πορφυρογέννητον, οριζούσης τάδε˙ «Τοίς εν καταφρονήσει τιθεμένοις τους Ιερούς και θείους Κανόνας των Ιερών Πατέρων ημών, οι και την αγίαν εκκλησίαν υπερείδουσι, και όλην την χριστιανικήν πολιτείαν κοσμούντες, προς θείαν οδηγούσιν ευλάβειαν, ανάθεμα»[27]. Καί η Ε’ Οικουμενική Σύνοδος εν τη Επιστολή του Αυτοκράτορος Ιουστινιανού[28] ορίζει τάδε˙ «Ωρίσθη παρά των Αγίων Πατέρων χρήναι και μετά θάνατον αναθεματίζεσθαι τους είτε εις πίστιν, είτε εις κανόνας αμαρτήσαντας»˙ όρα φοβερόν λόγον αγαπητέ, και η Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος εις τα πρακτικά της ορίζει˙ «Ει τις πάσαν παράδοσιν έγγραφον ή άγραφον αθετεί, ανάθεμα».
5ον) Να καθαιρεθούν και αναθεματισθούν όσοι ποιούν καινοτομίας και νεωτερισμούς εις την Εκκλησίαν την Ορθόδοξον, συμφώνως τω ορισμώ της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου˙ «Άπαντα τα παρά την παράδοσιν και διδασκαλίαν και υποτύπωσιν των αοιδίμων Πατέρων καινοτομηθέντα και πραχθέντα ή μετά ταύτα πραχθησόμενα, ανάθεμα τρις»[29].
6ον) Να επαναφέρουν το εκκλησιαστικόν ημερολόγιον, καθώς μας το παρέδωκαν οι Άγιοι Πατέρες.
Ταύτα εισίν αναγκαία, ωφέλιμα και συμφέροντα τη Ορθοδόξω Εκκλησία και αρεστά τω Θεώ. Το δε να ποιούν καινοτομίας και μεταρρυθμίσεις εις τους Ιερούς Κανόνας και Παραδόσεις προξενεί σύγχυσιν, ταραχήν, διαμάχας, φιλονικίας, έχθρας, μίση και τα λοιπά είδη της κακίας, δι’ α έρχεται η οργή του Θεού. «Όπου ζήλος και ερίθεια, εκεί ακαταστασία και παν φαύλον πράγμα», λέγει ο Απόστολος Ιάκωβος.
Ωσαύτως το να συζητούν oι Άγιοι Αρχιερείς περί Ηλίου, Σελήνης και στοιχείων, περί ανέμων και υδάτων, διά να κανονίσουν το Πάσχα και τας εορτάς, τούτο είναι ανάρμοστον του αξιώματός των˙ περί τα τοιαύτα ας ασχολούνται οι ειδικοί αστρονόμοι και φυσιολόγοι, τους οποίους πρέπει μεν να παραδεχώμεθα ως επιστήμονας, ουχί όμως ότι είναι τέλειοι και αλάνθαστοι, ούτε να τους προτιμώμεν από τους Αγίους Αποστόλους και τους θείους Πατέρας. Προβλέποντες oι Θείοι Απόστολοι τρόπον τινά τα μακράν όντα και βουλόμενοι να προφυλάξουν την Εκκλησίαν και τους Αρχιερείς από τας καινοτομίας και τους νεωτερισμούς ταύτα εν τω επιλόγω των Ιερών Κανόνων ειρήκασι.
«Ταύτα περί κανόνων διατετάχθω υμιν παρ’ ημών, ω Επίσκοποι. Υμείς δε εμμένοντες αυτοίς, σωθήσεσθε και ειρήνην έξετε, απειθούντες δε κολασθήσεσθε, και πόλεμον μετ’ αλλήλων αίδιον έξετε, δίκην της ανηκοίας την προσήκουσαν τιννύντες». Η δε Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος εν τω Α΄ αυτής κανόνι λέγει τα εξής˙ «Αγαλλώμενοι επ’ αυτοίς, ως ει τις εύροι σκύλα πολλά, ασπασίως τους θείους κανόνας ενστερνιζόμεθα, και ολόκληρον την αυτών διαταγήν και ασάλευτον κρατύνομεν, των εκτεθέντων υπό των σαλπίγγων του Πνεύματος πανευφήμων Αποστόλων, των τε εξ αγίων Οικουμενικών Συνόδων, και των τοπικώς συναθροισθεισών επί εκδόσει τοιούτων διαταγμάτων, και των αγίων Πατέρων ημών˙ εξ ενός γαρ άπαντες και του αυτού Πνεύματος αυγασθέντες, ώρισαν τα συμφέροντα˙ και ούς μεν τω αναθέματι παραπέμπουσι, και ημείς αναθεματίζομεν, ούς δε τη καθαιρέσει, και ημείς καθαιρούμεν, ούς δε τω αφορισμώ, και ημείς αφορίζομεν, ούς δε επιτιμίω παραδιδόασι, και ημείς ωσαύτως υποβάλλομεν…».
Καί ταύτα μεν οι Θείοι Απόστολοι και οι Άγιοι Πατέρες περί των Ιερών Κανόνων και θείων Παραδόσεων, ο δε Πατριάρχης Κυρ. Βασίλειος με την Σύνοδόν του έρχεται σήμερον να κάμη ιδικούς του κανόνας περί νηστείας.
Όχι, λέγει, όπως οι Άγιοι Απόστολοι και οι Άγιοι Πατέρες ενομοθέτησαν. Ημείς σήμερον θα κάμωμεν κανόνας ιδικούς μας συγκαταβατικούς. Εκείνοι έλεγον «ουκ έστιν η βασιλεία του Θεού βρώσις και πόσις, αλλά δικαιοσύνη και άσκησις συν αγιασμώ», και «νηστεία αγρυπνία προσευχή ουράνια χαρίσματα λαβών», ημείς θα κάνωμεν κανόνας να λέγουν να τρώγετε, να πίνετε, να μη νηστεύετε, να υπάγετε εις την…, και η Βασιλεία του Θεού είναι βρώσις και πόσις! Μη βαδίζετε την στενήν και τεθλιμμένην οδόν της νηστείας, της αγρυπνίας και προσευχής, αλλά την πλατείαν και ευρύχωρον της τρυφής και μαλθακότητος. Εύγέ σας Άγιοι Πατέρες!!! Ημείς, λέγει ο Πατριάρχης Βασίλειος, θα κανονίσωμεν και το ημερολόγιον και το Πασχάλιον ουχί όπως το εθέσπισαν οι 318 Θεοφόροι Πατέρες της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου και το διετήρησαν επτά ολόκληροι Οικουμενικαί Σύνοδοι και τόσαι άλλαι Τοπικαί, αλλά όπως θέλωμεν ημείς και οι σημερινοί αστρονόμοι, συμφώνως με την σημερινήν επιστήμην!!
Εδώ πρέπει ή να τιμήση τις την σιωπήν κρύπτων την ευσέβειαν και αλήθειαν διά φόβον ή ανθρωπαρέσκειαν, ή να είπη εκείνο όπερ είπεν ο Αίας κατά τον Τρωικόν πόλεμον εις τους Αργείους. «Αιδώς Αργείοι»! Εν ω η θρησκεία μας πολεμείται υπό τόσων εξωτερικών και εσωτερικών εχθρών, η διαφθορά και παραλυσία, η ασέβεια και η πλεονεξία και τα λοιπά πάθη λυμαίνονται την Ελληνικήν κοινωνίαν, ο Παναγιώτατος Πατριάρχης με άλλους τινας Συνοδικούς κάθεται και συζητεί περί Ηλίου και Σελήνης, περί στοιχείων (περί ανέμων και υδάτων), περί ημερολογίων και πασχαλίων, περί νηστείας, κ.λπ., περί πραγμάτων, τα οποία εκανονίσθησαν υπό των Αγίων Αποστόλων και Θεοφόρων Πατέρων διά να μένουν ασάλευτα και αμετάτρεπτα, και των οποίων η φύλαξις και ακριβής τήρησις μεγίστην ωφέλειαν προξενεί, η δε καταφρόνησις ζημίαν ανυπολόγιστον, συζητήσεις ανωφελείς, φιλονικείας και μάχας, έχθρας και διχονοίας, φθόνους, μνησικακίας και τέλος σχίσματα και αιρέσεις.
Ταύτα μεν ημείς οι αμαθείς και άσοφοι φρονούμεν ως αναγκαία προς συζήτησιν διά την μέλλουσαν Σύνοδον, ει τις δε άλλος σοφός και πεπαιδευμένος νομίζει άλλο τι αναγκαιότερον και ωφελιμώτερον προς ωφέλειαν, προς οικοδομήν της Εκκλησίας, μετά φόβου Θεού και συνέσεως και προσοχής ειπάτω, χωρίς εμπαθείας. Καλόν ωσαύτως νομίζομεν να ερωτηθούν και δώσουν γνώμην ουχί μόνον Αρχιερείς, αλλά και Ιερείς και Αρχιμανδρίται και Ιερομόναχοι και Μοναχοί και λαικοί Θεολόγοι ενάρετοι, ειδήμονες περί τα δόγματα, ζηλωταί περί την πίστιν, τους Ιερούς Κανόνας και τας Παραδόσεις, και τότε με ομόνοιαν, ειρήνην, αγάπην και με ταπείνωσιν να προτιμηθή η γνώμη εκείνων, η οποία θα είναι σύμφωνος με τους Κανόνας και τας Παραδόσεις της Εκκλησίας μας. Εν γαρ τη Α΄ Οικουμ. Συνόδω, την κατά του Αρείου νίκην ήραντο ουχί Πατριάρχαι και Αρχιερείς, αλλ’ ο απλούς διάκονος και νέος την ηλικίαν Αθανάσιος, και ο αγράμματος και ταπεινός Σπυρίδων. Επειδή ουδόλως απίθανόν εστι, εάν η Σύνοδος συγκροτηθή από μόνον Αρχιερείς, να ευρεθούν ένιοι τούτων να προτείνουν ζητήματα και να θεσπίσουν κανόνας, σύμφωνα με τα πάθη των, ως οι αρχαίοι Έλληνες εποίουν Θεούς των παθών των, και να επιτύχουν τούτο.
Επειδή υπάρχουν δυστυχώς μερικοί των Αρχιερέων και κληρικών, οι οποίοι δεν εσκέφθησαν ότι πρέπει να διάγουν εν νηστείαις, αγρυπνίαις και προσευχαίς και διά τούτο, επειδή ακούουν νηστείαν, στενοχωρούνται, θέλουν να την καταργήσουν, εάν είναι δυνατόν. Βεβαίως, οι τοιούτοι θα θέλουν, φυσικώ τω λόγω, εάν υπήρχε τρόπος, και μετά την χειροτονίαν να νυμφευθούν. Επειδή θέλουν να εισέρχωνται εις τα θέατρα και εις τα καφενεία, τους στενοχωρούν τα ράσα και η κόμη, θέλουν και εκείνα να τα μεταποιήσουν, να τα κόψουν. Τούς τοιούτους, καν Πατριάρχαι είναι, καν Αρχιερείς, καν Ιερείς, οφείλει μία κανονική Σύνοδος να τους απομακρύνη και αποκόψη της Εκκλησίας ως σεσηπότα μέλη, καθώς και αι Οικουμενικαί και Τοπικαί Σύνοδοι απεμάκρυνον της ποίμνης του Χριστού τους λοιμώδεις λύκους και Θεοκαπήλους αιρετικούς, αντικαταστήση δε τούτους δι’ άλλων αξίων ποιμένων, οι οποίοι να ποιμαίνουν τα εαυτών ποίμνια εν οσιότητι και δικαιοσύνη.
Τότε και μόνον ο κλήρος θα εξυψωθή εις την πρέπουσαν περιωπήν του, η ευσέβεια θα λάμψη και η Ορθόδοξος πίστις θα εξαπλωθή εις τα πέρατα της Οικουμένης. Μη λανθανέτω υμάς, αγαπητοί αδελφοί, ότι η παρατηρούμενη σήμερον καταφρόνησις του κλήρου εκ μέρους του λαού και η επικρατούσα και οσημέραι κορυφουμένη ασέβεια προέρχεται εξ αιτίας των κληρικών εκείνων, οι οποίοι νεωτερίζουν και ποιούν καινοτομίας και μεταρρυθμίσεις εις την Εκκλησίαν του Χριστού.
Οι κύριοι αυτοί ώφειλον, αφού δεν ακολουθούν τα ήθη και τα έθιμα, τους κανόνας και παραδόσεις της Εκκλησίας μας, να απόσχουν της ‘Ιερωσύνης, αλλ’ αφού αναξίως επέρασαν και τους στενοχωρούν τα ράσα και η κόμη, η προσευχή και η νηστεία, η ανάγνωσις των Θείων Γραφών και η Εκκλησία, ας αποβάλλουν το ιερατικόν σχήμα, διά να μη γίνωνται αίτιοι και βλασφημείται το Όνομα του Υψίστου Θεού εν τοις Έθνεσι και περιφρονούνται και χλευάζονται και οι άξιοι και ενάρετοι κληρικοί.
Τελευταίον δίδομεν και την ακόλουθον γνώμην ως ηλεημένοι παρά Θεού. Οι μέλλοντες να λάβουν μέρος εις την εν Αγίω Όρει Σύνοδον οφείλουν να παρασκευασθούν διά μελέτης και να προκαθαρθούν διά νηστείας και προσευχής, διά μετανοίας και εξομολογήσεως. Ιδίως δι’ εξομολογήσεως καθαράς, επειδή δυστυχώς οι πλείστοι των Ιεραρχών ουδέποτε εξομολογούνται. Ούτω γαρ εποίουν οι Άγιοι Απόστολοι και οι Άγιοι Πατέρες ότε συνήρχοντο εις Συνόδους και επεφοίτα εις αυτούς το Πνεύμα το Άγιον. Εάν τοιουτοτρόπως ποιήσουν και οι μέλλοντες να συγκροτήσουν την μέλλουσαν Σύνοδον, θα επιφοίτηση και εις αυτούς το Άγιον Πνεύμα και θα έχη κύρος η Σύνοδος και θα την παραδεχθούν πάντες οι Ορθόδοξοι ως αγίαν. Τουναντίον δε, εάν προσέλθουν απρομελέτητοι, απροπαράσκευοι και ακάθαρτοι, η Σύνοδος θ’ αποβή ψευδοσύνοδος, άκυρος και ουδείς θα παραδεχθή τα θεσπίσματα αυτής.
Της Εκκλησίας του Χριστού ελάχιστος δούλος».
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ ο Πειραιώς ΣΕΡΑΦΕΙΜ
[1] ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ, Δογματικά και αντιρρητικά, λειτουργιολογικά – Βίος Μαξίμου, Φιλοκαλία των νηπτικών και ασκητικών, Πατερικαί εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς», Θεσ/κη 1995, τ. 15Γ, σσ. 26-28.
[2] ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Πηδαλιον, εκδ. Παπαδημητριου. Αθηνα 1970, σσ. 118-119.
[3] Ενθ. ανωτ. σσ. 120-121.
[4] 8-3-2014 Πατριάρχης Γεωργίας : ”Σκοπός της Πανορθόδοξης είναι η μαρτυρία της ενότητας”, http://www.romfea.gr/patriarxeia/tapatriarxeia/patriarxeio-georgias/22791-2014-03-08-19-51-55.
[5] Σχ. βλ. ημετέρα επιστολή προς τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμο και τα μέλη της Σεπτής Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος περί Οικουμενισμού, 8-5-2013, http://www.impantokratoros.gr/97569082.el.aspx
[6] Σχ. βλ. ΣΕΒ. ΜΗΤΡ. ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΒΛΑΣΙΟΥ κ. ΙΕΡΟΘΕΟΣ, Εισήγησις ενώπιον της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος την 6ην Οκτωβρίου 2011 με θέμα «Περί της αναγνωρίσεως της εν Κωνσταντινουπόλει εν έτει 879-880 μ.Χ. συγκληθείσης Συνόδου ως Ογδόης Οικουμενικής», ΣΕΒ. ΜΗΤΡ. ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ κ. ΙΕΡΕΜΙΑΣ, «Περί της αναγνωρίσεως της εν Κωνσταντινουπόλει εν έτει 1351 μ.Χ. συγκληθείσης Συνόδου ως Ενάτης Οικουμενικής» και ημέτεραι ποιμαντορικαί εγκύκλιοι επί τη καθιερώσει του εορτασμού της ιεράς μνήμης των αγίων 383 θεοφόρων πατέρων των συγκροτησάντων την Η΄ (8ην) Οικουμενικήν Σύνοδον τη Β΄ Κυριακή του Φεβρουαρίου και επί τη καθιερώσει του εορτασμού της ιεράς μνήμης των αγίων θεοφόρων πατέρων των συγκροτησάντων την Θ΄ (9ην) Οικουμενικήν Σύνοδον τη Β΄ Κυριακή των Νηστειών, http://www.impantokratoros.gr/77C7A061.el.aspx
[7] Σχ. βλ. ημετέρα επιστολή προς τη ΔΙΣ για την 10η Συνέλευση του ΠΣΕ στο Πουσάν της Ν. Κορέας (30 Οκτωβρίου-8 Νοεμβρίου 2013), 19-3-2014, http://www.impantokratoros.gr/AA8092E5.el.aspx
[8] http://thriskeftika.blogspot.gr/2014/03/to.html.
[9] Ιω. 17, 11.
[10] ΣΕΒ. ΜΗΤΡ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ κ. ΙΓΝΑΤΙΟΣ, «Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδοξίας στήν Κωνσταντινούπολη τό 2016», 16-3-2014 ἐφημερίδα Τό Παρόν καί 18-3-2014, http://www.romfea.gr/arthra-apopseis/23036-2016
[11] «Πρό πεντηκονταετίας καί πλέον, ὅτε ὁ ἀοίδιμος ὁραματιστής Οἰκουμενικός Πατριάρχης Ἀθηναγόρας ἔκαμε τά πρῶτα βήματα, διά νά ἑνώσῃ τήν Ὀρθοδοξίαν, καθιερώθη ὁ θεσμός τῶν Πανορθοδόξων Διασκέψεων, ἀπό τάς ὁποίας προέκυψαν ἀποφάσεις κοιναί τῶν Ὀρθοδόξων ὡς πρός τά θέματα τά ἁπτόμενα τῶν σχέσεων μετά τῶν μή Ὀρθοδόξων», http://www.amen.gr/article17136.
[12] «…Ἄλλαι αὐτοκέφαλοι Ἐκκλησίαι διαφοροποιοῦν τήν στάσιν αὐτῶν ἔναντι τῶν μή Ὀρθοδόξων μή μετέχουσαι ἐνεργῶς εἰς πανορθοδόξως ἀποφασισθείσας ἐνεργείας…», http://www.amen.gr/article17136.
[13] http://www.amen.gr/article17136
[14] Ὀρθόδοξος Τύπος (14-3-2014) 1, 7.
[15] «Θά πρέπει νά μᾶς ἀπασχολήσει καί τό θέμα τῆς θέσης τῶν γυναικῶν στήν Ἐκκλησία…(καί)…νά μελετήσουμε σοβαρά τήν ἐπαναφορά τοῦ θεσμοῦ τῶν διακονισσῶν στήν Ἐκκλησία». Ἡ προσφώνηση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου στή Σύναξη τῶν Προκαθημένων, http://aktines.blogspot.gr/2014/03/blog-post_2187.html καί «Ἐτέθη θέμα Διακονισσῶν Γυναικών εἰς τήν Σύναξιν τῶν προκαθημένων», Ὀρθόδοξος Τύπος (14-3-2014) 1, 7.
[16] ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΝΤΖΑΡΙΔΗΣ, Χριστιανική ἠθική ΙΙ, ἐκδ. Πουρναρᾶς, Θεσσαλονίκη, σσ. 384-387 καί ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΙΒΑΝΟΣ, «Ἐμπόδια στόν διάλογο μέ τόν Προτεσταντισμό», ἐν Οἰκουμενισμός˙ Γένεση-Προσδοκίες-Διαψεύσεις. Πρακτικά διορθοδόξου ἐπιστημονικοῦ συνεδρίου. Αἴθουσα τελετῶν Α.Π.Θ. 20-24 Σεπτεμβρίου 2004, τ. Β΄, ἐκδ. Θεοδρομία, Θεσσαλονίκη 2008, σσ. 627-632.
[17] 14-3-2014 Πατριάρχης Ρουμανίας : ”Τό συλλείτουργο ἦταν μία ἔκφραση πανορθόδοξης ἑνότητας”, http://www.romfea.gr/patriarxeia/tapatriarxeia/patriarxeio-roumanias/22922-2014-03-14-07-57-34.
[18] ΣΕΒ. ΜΗΤΡ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ κ. ΙΓΝΑΤΙΟΣ, «Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδοξίας στήν Κωνσταντινούπολη τό 2016», 16-3-2014 ἐφημερίδα Τό Παρόν καί 18-3-2014 http://www.romfea.gr/arthra-apopseis/23036-2016
[19] 18-3-2014 Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ : «Η προετοιμασία γίνεται από το 1961», http://www.romfea.gr/epikairotita/23022-1961.
[20] http://www.amen.gr/article17136
[21] Ο Οικουμενισμός, εκδ. Ι. Μ. Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2004, σσ. 22-23.
[22] ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ, Ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, πατέρας της Θ΄ Οικουμενικής Συνόδου, εκδ. Ι. Μ. Μεγάλου Μετεώρου, Άγια Μετέωρα 2009, σσ. 28-31 και Ορθόδοξος Τύπος (14-3-2014) 1, 6.
[23] Ιω. 14, 6.
[24] Ημέτερον ανακοινωθέν για την ημερίδα για την Β΄ Βατικανή Σύνοδο, 5-11-2013, http://www.impantokratoros.gr/BC5632ED.el.aspx.
[25] ΙΩ. ΚΑΡΜΙΡΗΣ, Τα δογματικά και Συμβολικά Μνημεία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας, τ. ΙΙ, Graz-Austria 1968, σ. 920 [1000].
[26] Ο Γέρων Φιλόθεος Ζερβάκος (ο ουρανοδρόμος οδοιπόρος, 1884-1980), τ. Β΄, εκδ. Ορθόδοξος Κυψέλη, Θεσ/κη 1988, σσ. 43-49.
[27] Β΄ τομ. των Συνοδικών, ήτοι ο Τόμος της Ενώσεως, σ. 979.
[28] σ. 392
[29] Όρα Τριωδ. τη Κυριακή της Ορθοδοξίας εις το Συνοδικόν.