Τριώδιον…

Τού μακαριστού Αρχιμανδρίτου π. Μάρκου Κ. Μανώλη

Οι άγγελοι τον ύμνον προσφέρουν εις τον Θεόν και ημείς τους εις το Τριώδιον περιεχομένους ύμνους.
Όλον το μυστήριον της οικονομίας κρύβεται μέσα εις τους ύμνους αυτούς. Είναι η καλυτέρα προετοιμασία διά το Πάθος και την Ανάστασιν του Κυρίου μας (Δυστυχώς αντίθετος εικών παρουσιάζεται).

Επειδή μετά τρεις εβδομάδας εισερχόμεθα εις το στάδιον της αγίας τεσσαρακοστής και εις τους πνευματικούς αγώνας της αρετής, διά τούτο οι θείοι Πατέρες τας εβδομάδας αυτάς επενόησαν ως προετοιμασίαν ημών εις τους αγώνας αυτούς. Προφωνήσιμος η εβδομάς η πρώτη ως προλέγουσα τρόπον τινά και κηρύττουσα ότι ήγγικεν ο καιρός της νηστείας.

Από την Κυριακήν Τελώνου και Φαρισαίου μεταξύ άλλων αρχίζουν να διαβάζωνται εις τα ιερά Μοναστήρια και αι Κατηχήσεις του Αγ. Θεοδώρου του Στουδίτου. Με οδηγόν λοιπόν τον Άγιον, ας ιδούμε τας δύο πρώτας εβδομάδας.
Ο Πλάστης εκ του μη όντος μας έφερε εις την ύπαρξιν. Μας έβαλε εις τον κόσμον σαν εις ένα σχολείον, διά να μάθωμεν και πράξωμεν τας εντολάς. Διά τούτο ο Χριστός είπε «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη…». Ποίαι είναι αι παραγγελίαι του Θεού; Ου φονεύσεις, ου μοιχεύσεις, ου κλέψεις, ου ψευδομαρτυρήσεις και τα άλλα, κατά το Ευαγγέλιον, την νέαν Διαθήκην, τα υψηλότερα και ακριβέστερα.

Λέγουν πολλοί: Δεν έκλεψα, δεν σκότωσα. Το Ευαγγέλιον μας λέγει όχι μόνον να μη φονεύωμεν, αλλά ούτε να θυμώνωμεν και να υβρίζωμεν ο ένας τον άλλον, αλλά μόνον να θυμώνωμεν κατά του διαβόλου και να έχωμεν έχθραν παντοτινήν με τους δαίμονας. Πάλιν, ου μοιχεύσεις, αποκόπτει από την χάριν του Θεού και το ένοχον βλέμμα.

Ο Μωσαικός νόμος λέγει να μη ορκίζεσαι ψέμματα, ο Χριστός να μη ορκιζώμεθα τελείως. Ο νόμος λέγει αγαπήσεις τον πλησίον σου και να μισήσης τον εχθρόν σου, ο δε Κύριος λέγει να αγαπάτε τους εχθρούς σας. Ακόμη και εκείνους, όπου σας αδικούν και σας καταριούνται, εσείς να τους εύχεσθε και να κάμνετε καλόν εις εκείνους, όπου σας μισούν.

Ο παλιός νόμος κόπτει τον άνθρωπον από την πράξιν της αμαρτίας μόνον, το δε Ευαγγέλιον όχι μόνο από το έργον της αμαρτίας εμποδίζει, αλλά και από τας αφορμάς και τας ρίζας, που βλαστάνουν και γίνονται αι αμαρτίαι· και τας ξερριζώνει τελείως από τας καρδίας μας.
Εμείς, χριστιανοί μου, πως πο- ρευόμεθα; Ούτε με τον νόμον του Ευαγγελίου, ούτε με τον παλαιόν νόμον, αλλά σαν να είμεθα ειδωλολάτραι. Τι θα γίνωμεν όμως εκείνην την ημέραν την φοβεράν της κρίσεως;

Μη πλανάσθε· ούτε πόρναι ούτε ειδωλολάτραι ούτε μοιχοί ούτε μαλακοί ούτε αρσενοκοίται ούτε πλεονέκται ούτε κλέπται ούτε μέθυσοι ούτε λοίδοροι ούτε άρπαγες ούτε φιλάργυροι βασιλείαν Θεού θα κληρονομήσουν. Διά τούτο να μη περνάμε την ζωή μας με αμέλειαν και τεμπελιά. (προσευχή, αλλά με εκκλησιασμό και τα καλά του εκκλησιασμού).

Ο Τίμιος Πρόδρομος λέγει διά τους αδιορθώτους και αμετανοήτους. Ήδη και η αξίνη εις την ρίζαν των δένδρων κείται· παν ούν δένδρον μη ποιούν καρπόν καλόν εκκόπτεται και εις πυρ βάλλεται. Δηλαδή κάθε άνθρωπος, που δεν κάμνει καλόν της ψυχής του, ούτε καρποφορεί τον καρπόν της αρετής και της μετανοίας, αλλ᾽ ευρίσκεται άκαρπος και αμετανόητος, κόπτεται από τον θάνατον και πηγαίνει εις το πυρ το αιώνιον. Δεν φοβούμεθα τον θάνατον; Πως θα ιδούμε τους φοβερούς αγγέλους; Δεν φοβούμεθα τον χωρισμόν της ψυχής από του σώματος; Πως θα περπατήσωμεν τον δρόμον εκείνον τον μακρόν, χωρίς να βαστούμε κοντά μας εκείνα, που θα μας φυλάξουν, δηλαδή τα καλά έργα; Με τι πρόσωπον θα παρασταθούμεν μπροστά εις τον φοβερόν Κριτήριον του Χριστού; Εις εκείνον το βήμα, που θα πέση και θα προσ κυνήση όλος ο κόσμος, έχοντες εμείς τα παράνομα έργα μας; Τι θα γίνη με εμάς τότε;

Μας αναμένει η βεβαία καταδίκη. Αλλά διά να μη συμβή αυτό, ας προλάβωμεν εμείς, τώρα, τας αγίας αυτάς ημέρας, να προσπέσωμεν ενώπιον του Κυρίου και ας κλάψωμεν. Ας προλάβωμεν, προτού μας εύρη η φοβερά ώρα του θανάτου και πριν φθάση η φοβερά ημέρα της Κρίσεως και ας ημερώσωμεν το πρόσωπον του Κυρίου μας. Καί ας το καταπραύ- νωμεν με την εξομολόγησιν, με την προσευχήν, με την νηστείαν, με την καθαρότητα, με την υπακοήν και χωριστά απ’ όλα, με την ειρήνην και αγάπην μεταξύ μας και με τα άλλα καλά και θεάρεστα έργα.
Καί ο Κύριος είναι έτοιμος, αν κάμωμε έτσι, να μας συγχωρήση τας αμαρτίας μας. Αυτός μας καρτερεί και μας αναμένει καθ᾽ εκάστην ώραν και ημέραν πότε να μετανοήσωμεν και να γυρίσωμεν εις αυτόν, διότι αυτός τον άνθρωπον τον αμαρτωλόν δεν τον σιχαίνεται, δεν τον διώχνει, δεν τον ονειδίζει, αλλά τον δέχεται με πολλήν χαράν και τον αγκαλιάζει και τον φιλεί σαν τον άσωτον υιόν και όπως εφάνη εις τον ληστήν και την πόρνην.

Ας ξυπνήσωμεν, παρακαλώ, από τον βαρύ ύπνον της αμελείας και αμαρτίας. Ας αγωνισθούμε τας ολίγας αυτάς ημέρας της ζωής μας, διά να συμβή με εμάς, όταν έλθη η ώρα εκείνη, να χωρισθούμε από την ζωήν αυτήν την πρόσκαιρον, όπως τα παιδιά τα προκομμένα, όταν τελειώσουν το σχολείον τους και επιστρέψουν εις τας πατρίδας των και εις τους ιδικούς των, πηγαίνουν με πολλήν χαράν και ευφροσύνην. Έτσι και εμείς ας κάμωμεν σαν γνήσιοι και αληθινοί μαθηταί του Ευαγγελίου. Να βγούμε και χαρούμενοι από εδώ και να πάμε και να κατακτήσωμεν και την ζωήν την αιώνιον, εις την πρώτην μας πατρίδα, την βασιλείαν των ουρανών, εις την χαράν των Αγγέλων, εις την λαμπρότητα των Αγίων. Αμήν.
Τας ημέρας αυτάς ονομάζουν εορτάς και χαρμοσύνους, διά να πολυτρώγουν και να πολυπίνουν και να μεθούν και να ξεφαντώ- νουν με χορούς και διασκεδάσεις όχι μόνον την ημέραν αλλά και τη νύκτα.

Δεν εθεσπίσθησαν όμως αι ημέραι αυταί διά πολυφαγίαν και μέθη, αλλά διά προμελέτην και προετοιμασίαν της αγίας τεσσαρακοστής, που μας έρχεται. Όπως οι στρατιώται, όταν πρόκειται να πάνε διά πόλεμον, προετοιμάζονται, διά να μη εμποδίζωνται και δυσκολεύωνται, όταν έλθη η ώρα να κινήσουν. Όχι λοιπόν για φαγοπότια και σπατάλη ωρίσθησαν αι ημέραι αυταί.
Εάν έχωμεν τον Θεόν βοηθόν, ποιός θα μπορέση να μας βλάψη; Καί αν παλαιότερον μας εβοήθησε, πως όχι και τώρα; Ημείς ας σταθώμεν ανδρείοι. Να προσέχωμεν καλώς. Υπομονή εις τας θλίψεις.

* Ομιλία εις τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Διονύσου